Bộ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định tiếp tục theo sát Bình Dương để cùng địa phương tháo gỡ những vướng mắc trong phát triển kinh tế - xã hội.
Nhiều khó khăn
Ông Phạm Trọng Ninh – Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Bình Dương cho biết: Tính đến hết tháng 3, tỉnh thu hút gần 15.600 tỷ đồng vốn đăng ký kinh doanh của các doanh nghiệp trong nước (giảm 22,4% so với cùng kỳ). Lũy kế đến nay, toàn tỉnh có hơn 61.000 doanh nghiệp trong nước với tổng vốn đăng ký 646 nghìn tỷ đồng. Nguồn đầu tư nước ngoài thu hút hơn 723 triệu đô la Mỹ (giảm 69% so với cùng kỳ), lũy kế đến nay, toàn tỉnh có hơn 4.100 dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn đăng ký 39,9 tỷ đô la Mỹ.
Sản xuất công nghiệp gặp nhiều khó khăn, lượng đơn hàng và quy mô đơn hàng giảm mạnh, mặc dù doanh nghiệp và địa phương đã chủ động cải tiến các phương thức tiếp cận, kinh doanh.
Các khu công nghiệp thu hút đầu tư nước ngoài đạt 39 triệu đô la Mỹ (chiếm 9% cả tỉnh), cho thuê được 4,2ha đất. Các doanh nghiệp trong khu công nghiệp đã giải ngân 881 triệu đô la Mỹ; doanh thu đạt 9,3 tỷ đô la Mỹ; xuất khẩu đạt 5,3 tỷ đô la Mỹ (chiếm 72,6% cả tỉnh).
Tình hình xuất khẩu, nhập khẩu cũng gặp nhiều khó khăn, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực, các thị trường xuất khẩu chính tiếp tục giảm nhu cầu do ảnh hưởng từ lạm phát, suy thoái kinh tế, nhu cầu tiêu dùng thấp. Do đó, kim ngạch xuất khẩu giảm 23,01%; kim ngạch nhập khẩu ước giảm 15,97%.
Toàn cảnh hội nghị
Bên cạnh những nỗ lực chủ động tháo gỡ khó khăn, hiện nay tại tỉnh Bình Dương còn vướng mắc 4 nhóm khó khăn thực hiện các dự án đầu tư, xây dựng; chính sách tín dụng; thị trường và nguồn lao động.
Cụ thể, khi thực hiện các dự án đầu tư, xây dựng tỉnh Bình Dương đã gặp những khó khăn về thủ tục pháp lý liên quan đến đất đai; thủ tục đầu tư xây dựng; công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư; công tác tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán, thu hồi tạm ứng vốn đầu tư; công tác phòng cháy chữa cháy.
Về chính sách tín dụng, tỉnh Bình Dương cho biết: Lãi suất vay vốn tăng cao, việc tiếp cận nguồn vốn vay gặp nhiều khó khăn, do doanh nghiệp không còn tài sản đảm bảo. Việc vay tín chấp trên phương án kinh doanh lại càng khó khăn, do chỉ có những doanh nghiệp lớn, có quan hệ tốt mới tiếp cận được. Bên cạnh đó doanh nghiệp cũng không có được phương án kinh doanh tốt do không có đơn hàng xuất khẩu.
Đề xuất
Trước thực tiễn và khó khăn của mình, tỉnh Bình Dương đã kiến nghị, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho Bình Dương áp dụng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất để tính thu nghĩa vụ tài chính cho các khu đất có giá trị trên 20 tỷ; có giải pháp thu hút được những đơn vị có chức năng thẩm định giá tham gia tư vấn giúp địa phương đẩy nhanh tiến độ xác định giá đất, tính thu nghĩa vụ tài chính về đất, góp phần đẩy nhanh tiến độ đầu tư, thực hiện thu ngân sách; cần sửa đổi các chính sách về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo hướng bình đẳng giữa nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài.
Bên cạnh đó, tỉnh Bình Dương kiến nghị các Bộ, ngành sớm có hướng dẫn tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến quy định của pháp luật về đầu tư công, nhất là các định mức, chi phí để làm cơ sở lập, thẩm định, phê duyệt dự toán chuẩn bị đầu tư, chủ trương đầu tư, dự án không có cấu phần xây dựng, dự án giải phóng mặt bằng để có cơ sở tổ chức thực hiện.
Với chính sách tín dụng, tỉnh Bình Dương kiến nghị Chính phủ có chính sách cho doanh nghiệp nợ, giãn thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế từ 3 – 6 tháng để doanh nghiệp có vốn để duy trì sản xuất, tạo công ăn việc làm để chăm lo, giữ chân người lao động. Bên cạnh đó, Chính phủ cần có chính sách giãn nộp thuế và giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2023.
Đề nghị ngân hàng Nhà nước xem xét cho các doanh nghiệp được cơ cấu nợ, gia hạn nợ và giữ nguyên nhóm nợ tương tự như Thông tư 01/2020/TT-NHNN ngày 13/3/2020. Nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp duy trì được dòng vốn, đảm bảo hoạt động vượt qua thời kỳ khó khăn và cũng không làm tăng thêm nợ xấu của ngân hàng, ngân hàng Nhà nước, các quỹ tín dụng tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, giảm lãi suất để doanh nghiệp có nguồn vốn duy trì sản xuất, đầu tư máy móc thiết bị, đổi mới công nghệ.
Để mở rộng thị trường và tìm kiếm khách hàng, tỉnh Bình Dương đề xuất Chính phủ và các Bộ, ngành tổ chức thêm nhiều chương trình thương mại, kết nối các đơn vị quốc tế tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận và tìm kiếm nguồn khách hàng; tăng cường nguồn vốn thực hiện hỗ trợ về khuyến công như hỗ trợ chuyển giao công nghệ, ứng dụng máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
Giải pháp
Trước những đề xuất của tỉnh Bình Dương và ý kiến đóng góp của đại diện các Bộ, ngành trong đoàn công tác, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đã ghi nhận và chia sẻ những khó khăn của tỉnh trong thời gian qua và đưa ra các giải pháp cho từng vấn đề.
Theo đó, Bộ trưởng đề nghị tỉnh Bình Dương cần rà soát những vướng mắc trong ba “trụ cột” là đầu tư (đặc biệt đầu tư công), xuất khẩu và tiêu dùng. Trong thời gian tới, Bình Dương cần rà soát những vướng mắc trong ba lĩnh vực này như: Biện pháp để đẩy nhanh giải ngân đầu tư công, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư… Trong đó, cần tập trung thu hút đầu tư, sản xuất, xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường và tìm biện pháp thúc đẩy mức tiêu dùng hàng nội địa.
Trong lĩnh vực xây dựng, Bình Dương cần thúc đẩy và quản lý quy hoạch. Theo đó, Bình Dương cần rà soát các cấp độ quy hoạch để điều chỉnh, bổ sung kịp thời để thống nhất và đồng bộ làm cơ sở thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, Bình Dương cần lập quy hoạch không gian ngầm.
Vấn đề nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội, Bình Dương cần phát huy thế mạnh, kinh nghiệm để thực hiện Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp và tham gia gói tín dụng 1200 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Những vấn đề vướng mắc liên quan đến nhà ở xã hội do Sở Xây dựng Bình Dương kiến nghị, Bộ Xây dựng tiếp nhận để trình Quốc hội để có cơ sở tháo gỡ khó khăn và nhanh chóng triển khai đầu tư xây dựng.
Với thị trường bất động sản, Bình Dương cần bám sát Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững để tìm ra hướng tháo gỡ những khó khăn trong thẩm quyền của tỉnh.
Những khó khăn chung như: Ách tắc trong xác định giá đất, giải phóng mặt bằng, chuyển nhượng bất động sản, áp dụng hệ số đất, định mức chi phí dự án, chính sách tín dụng… gây ùn tắc trong quá trình đầu tư, xây dựng, Tổ công tác sẽ báo cáo chi tiết lên Thủ tướng để tìm cách tháo gỡ.
Đối với các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh Bình Dương, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị tỉnh thúc đẩy các thủ tục đầu tư, Tổ công tác và Bộ Xây dựng sẵn sàng phối hợp với tỉnh để triển khai dự án. Tổ công tác của Chính phủ sẽ tiếp tục theo sát địa phương để nắm bắt những vướng mắc trong quá trình thúc đẩy sản xuất kinh doanh, đầu tư xây dựng và xuất nhập khẩu trong thời gian tới cũng như đôn đốc làm việc với các địa phương về tình hình sản xuất kinh doanh, đầu tư công, xây dựng hạ tầng và xuất nhập khẩu trên địa bàn tỉnh Bình Dương.