An toàn trong thi công xây dựng

Gia cố cốp pha: nếu công trình sử dụng cốp pha bằng gỗ thì nhân công cần gia công chúng để có thể lắp ghép bằng hệ cốp pha các cấu kiện như: móng cột, dầm, lõi thang máy và cầu thang…Việc gia công cốp pha hiện nay chủ yếu sử dụng các máy để nâng cao năng suất lao động, như máy cưa, máy bào…Vì vậy, an toàn lao động trong phần này liên quan tới an toàn với máy xây dựng.

Lắp dựng và tháo dỡ cốp pha: các nguy cơ gây tai nạn lao động khi làm việc trên cao, công nhân bị ngã khi lắp đặt và tháo dỡ cốp pha do chỗ làm việc không sử dụng giàn giáo hoặc có sử dụng giàn giáo nhưng chất lượng không đáp ứng yêu cầu an toàn về điều kiện chịu lực nên bị gãy hoặc đổ; sàn thao tác không có lan can bảo vệ; đứng thao tác ở những nơi chênh vênh nguy hiểm mà không đeo dây an toàn. Cốp pha dụng cụ vật liệu bị đổ hoặc rơi từ trên cao xuống do việc lắp đặt tháo dỡ cốp pha không đúng quy trình kỹ thuật. Ném hoặc vứt gỗ ván, cột chống và các bộ phận của cốp pha từ trên cao xuống. Giẫm phải đinh hay va quyệt vào các cạnh sắc nhọn của cốp pha do sau khi tháo dỡ xong không xếp gọn gàng vào đúng nơi quy định.

Yêu cầu chung về an toàn khi lắp dựng và tháo dỡ cốp pha:

Cốp pha cột chống, giàn giáo là những bộ phận chủ yếu được dùng trong thi công bê tông nên phải thực hiện theo đúng yêu cầu trong thiết kế thi công; cốp pha ghép sẵn thành khối (cốp pha hộp dầm, xà, các tấm ghép…) phải đảm bảo vững chắc khi cẩu lắp. Khi dựng cốp pha chồng lên nhau nhiều tầng, phải cố định chắc chắn tầng dưới mới được tiếp tục đặt phần trên. Khi chuyển cốp pha bằng cần trục đến nơi lắp đặt phải tránh va chạm vào các bộ phận kết cấu đã lắp dựng trước. Lắp đặt cốp pha ở độ cao 1,5m trở lên so với mặt sàn phải đứng trên giàn giáo ghế, giáo cao. Dựng lắp cốp pha treo hoặc cốp pha trượt không cần dựng giàn giá nhưng phải giao cho công nhân được huấn luyện làm việc trên cao. Trong khi lắp đặt phải sử dụng dây an toàn buộc vào chỗ chắc chắn. Dựng cốp pha cho kết cấu vòm và vỏ phải có giàn thao tác và can bảo vệ xung quanh. Khoảng cách từ cốp pha đến giàn thao tác không được nhỏ hơn 1,5m. Ở vị trí cốp pha nghiêng, phải làm sàn thao tác thành từng bậc có chiều rộng ít nhất là 40m. Chỉ được lắp cốp pha treo vào khung của công trình sau khi các bộ phận của khung đã liên kết xong. Cốp pha treo phải liên kết sao cho không bị chuyển vị đu đưa. Lắp ráp cốp pha trượt và giá treo để thi công phải đúng thiết kế. Hàng ngày trước khi đổ bê tông, cán bộ kỹ thuật phải kiểm tra tình trạng cốp pha, nếu có hư hỏng phải sữa chữa ngay. Mỗi khi di chuyển cốp pha, phải kiểm tra tất cả các thiết bị treo buộc. Phải thường xuyên thu dọn những vật liệu thải trên sàn thao tác của cóp pha và giàn giáo treo, không tụ tập đông người trên giàn giáo cốp pha và giáo treo. Sàn thao tác phải có biển ghi tải trọng lớn nhất cho ghép.

Những việc ở trên cao như tháo dỡ các cột chống và nối dài các thanh kích bố trí vòng quanh công trình, cố định sửa chữa và cắt đứt từng phần cốp pha…khi tiến hành phải đeo dây an toàn. Tất cả các lỗ thủng trên sàn thao tác tác phải được đậy kín.

Các biện pháp đề phòng tai nạn lao động khi gia công, dựng lắp

Để phòng chống cốp pha bị sập đổ, khi gia công chế tạo và lắp đặt phải thực hiện đúng thiết kế và chỉ dẫn của kỹ sư công trường. Khi làm việc công nhân phải đeo dây an toàn và dây an toàn phải cố định vào các bộ phận hoặc kết cấu vững chắc. Lắp đặt cốp pha có độ cao từ 1,5m trở lên so với mặt đất hay sàn nhà, công nhân phải đứng trên sàn nhà khai thác chắc chắn được bắc trên khung đỡ, giáo đỡ hay giáo cao, có lan can bảo vệ ít nhất 1m và 2 thanh chắn ngang cách nhau 30m.

Đối với cốp pha trượt (áp dụng để thi công các công trình bê tông cốt thép cao thì tất cả các bộ phận của cốp pha trượt như khung kích, giá đỡ, giá treo…) phải được chế tạo lắp đặt theo đúng bản vẽ thiết kế, đã được duyệt. Máy móc, thiết bị, dụng cụ hoặc vật liệu được đặt trên cốp pha trượt phải phù hợp với tải trọng tính toán. Không được tập trung đông người trên sàn cốp pha trượt và giá treo vì như vậy có thể làm gẫy các kết cấu dỡ do quá tải.

Khi lắp đặt cốp pha tấm lớn phải theo nhiều đợt (cốp pha tường) chỉ được lắp đặt đợt trên khi cốp pha đợt dưới đã cố định chắc chắn. Cốp pha thép sẵn thành khối hay tấm lớn phải đảm bảo vững chắc và khi cẩu lắp bằng máy trục phải tránh va chạm vào các bộ phận kết cấu đã lắp trước.

Những bộ phận chống đỡ cốp pha cần được đặt trên nền chắc chắn, tránh bị lún trong quá trình thi công. Cốp pha dùng để đỡ các kết cấu bê tông phải được chế tạo và dựng lắp theo đúng các yêu cầu trong thiết kế thi công đã được phê duyệt. Cốp pha ghép sẵn thành khối hoặc tấm lớn phải đảm bảo vững chắc và khi cẩu lắp tránh để va chạm và các bộ phận kết cấu đã lắp trước. Dựng cốp pha có kết cấu vòm và vỏ phải có sàn công tác và lan can bảo vệ. Khoảng cách từ cốp pha đến sàn công tác không quá 1,5m. Ở vị trí cốp pha nghiêng phải làm sàn công tác thành từng chiều rộng ít nhất 40m. Khung treo phải lên kết chắc chắn.

(Nguồn: Tạp chí Xây dựng, số 3/2014)