Bộ Xây dựng nhận được văn bản số 17/TTg-QHĐP ngày 10/01/2025 của Thủ tướng Chính phủ đề nghị nghiên cứu, giải quyết, hướng dẫn kiến nghị của địa phương, trong đó có các kiến nghị của tỉnh Bạc Liêu.
Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng đã có công văn 358/BXD-QLN có ý kiến trả lời như như sau:
Đối với kiến nghị: Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu kiến nghị: “Theo quy định tại Điều 82 Luật Nhà ở năm 2023 thì nhà ở xã hội tại đô thị là nhà chung cư, được đầu tư xây dựng theo dự án, phù hợp quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt. Quy định trên khi được áp dụng thực tiễn không phù hợp với điều kiện đặc thù của tỉnh Bạc Liêu nên rất khó trong việc kêu gọi đầu tư. Do phong tục tập quán của người dân chưa quen sống và sinh hoạt trên những tòa nhà cao tầng. Do đó, kiến nghị các Bộ, Ngành Trung ương xem xét cho cơ chế đặc thù để Tỉnh Bạc Liêu được tiếp tục thực hiện nhà ở xã hội theo loại nhà liền kề thấp tầng.”
Về kiến nghị này, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 6470/BXD-QLN ngày 22/11/2024 trả lời Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu, cụ thể như sau:
Tại điểm a khoản 1 Điều 82 Luật Nhà ở năm 2023 quy định loại nhà và tiêu chuẩn diện tích nhà ở xã hội như sau: “Nhà ở xã hội là nhà chung cư, được đầu tư xây dựng theo dự án, phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt. Trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng tại các xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo quy định của Thủ tướng Chính phủ thì được xây dựng nhà ở riêng lẻ”.
Tại khoản 2 Điều 27 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP ngày 26/7/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội quy định về loại nhà và tiêu chuẩn diện tích nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng theo dự án như sau: “Trường hợp nhà ở xã hội là nhà ở riêng lẻ được đầu tư xây dựng theo dự án thì được đầu tư xây dựng tại xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, phải đảm bảo các quy định sau:
a) Phải được thiết kế, xây dựng theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng;
b) Mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất, chiều cao nhà ở riêng lẻ tuân theo quy hoạch nông thôn hoặc quy chế quản lý kiến trúc điểm dân cư nông thôn được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
c) Tiêu chuẩn diện tích lô đất nhà ở xã hội là nhà ở riêng lẻ không vượt quá 70 m2, hệ số sử dụng đất không vượt quá 2,0 lần”.
Ngày 04/6/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 861/QĐ-TTg về phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 trong đó có danh sách các xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Bạc Liêu phân định theo trình độ phát triển giai đoạn 2021 - 2025.
Hiện nay, do nguồn lực đất đai của nước ta còn nhiều hạn chế, do đó, nhằm tiết kiệm và tránh lãng phí nguồn lực này, pháp luật về nhà ở hiện hành quy định: Trường hợp nhà ở xã hội là nhà ở riêng lẻ được đầu tư xây dựng theo dự án thì chỉ được đầu tư xây dựng tại xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.
Đối với kiến nghị: Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu kiến nghị: “Theo quy định tại khoản 5 Điều 5 Luật Nhà ở năm 2023 thì tại các khu vực phường, quận, thành phố thuộc đô thị loại đặc biệt, loại I, loại II, loại III, chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở phải xây dựng nhà ở để bán, cho thuê mua, cho thuê. Do đó, chủ đầu tư dự án trên địa bàn tỉnh không được phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo hình thức phân lô, bán nền để cá nhân người được tái định cư tự xây dựng nhà ở theo nhu cầu thực tế. Kiến nghị chấp thuận cho tỉnh Bạc Liêu được đầu tư xây dựng các dự án kết cấu hạ tầng, phân lô, giao nền tái định cư cho các đối tượng được tái định cư tại khu vực đô thị.”
Về kiến nghị này, Bộ Xây dựng có ý kiến như sau:
Khoản 1 Điều 98 của Luật Đất đai năm 2024 quy định: Hộ gia đình, cá nhân, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 95 của Luật này thì được bồi thường bằng đất ở hoặc bằng nhà ở hoặc bằng tiền hoặc bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi.
Khoản 7 Điều 49 của Luật Nhà ở năm 2023 quy định nguyên tắc phát triển nhà ở phục vụ tái định cư đã quy định: Trường hợp thuộc diện được bồi thường bằng quyền sử dụng đất cho người được tái định cư thì thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.
Khoản 1 Điều 30, khoản 1 Điều 31 của Luật Nhà ở năm 2023 quy định các loại dự án đầu tư xây dựng nhà ở, trong đó không có dự án đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật sử dụng vốn nhà nước để bố trí tái định cư bằng đất ở.
Do đó, đối với trường hợp thuộc diện được bồi thường bằng quyền sử dụng đất cho người được tái định cư thì thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 358/BXD-QLN.