Năm 2022, tỷ lệ dân số đô thị của tỉnh được cấp nước sạch đạt 84,22%. Tuy vậy, khi tỷ lệ đô thị hóa ngày càng cao, việc đảm bảo cấp nước sạch đô thị cần được quan tâm, đầu tư nhiều hơn.
Theo Sở Xây dựng, năm 2022, địa phương có tăng trưởng tỷ lệ dân số được cung cấp nước sạch lớn nhất là TX An Nhơn (tăng trưởng 15,5%, đạt 76,82%); TX Hoài Nhơn tăng trưởng 6,5%, đạt 61,38%).
Mở rộng địa bàn cấp nước
Ông Nguyễn Văn Châu, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Cấp thoát nước Bình Định, cho hay: Công suất cấp nước sạch của đơn vị thay đổi qua nhiều giai đoạn đầu tư, nâng cấp phục vụ nhu cầu phát triển các đô thị trong tỉnh. Hiện nay, tổng công suất cấp nước của công ty tăng lên 78.600 m3/ngày đêm; trong đó TP Quy Nhơn đạt 60.300 m3/ngày đêm, còn các huyện và thị xã là 18.300 m3/ngày đêm. Tỷ lệ phủ nước sạch đô thị trong vùng phục vụ bình quân là 85,5% (TP Quy Nhơn đạt 99,3%, các huyện và thị xã đạt 68%). Đối với địa bàn các huyện và thị xã, đơn vị đầu tư cấp nước cơ bản phù hợp với kế hoạch phát triển KT-XH của từng địa phương. Hiện công ty đang triển khai dự án cấp nước cho phường Nhơn Hòa, TX An Nhơn, dự kiến đến cuối năm 2023 tỷ lệ cấp nước trong vùng phục vụ tại An Nhơn đạt 80%.
Tỷ lệ phủ nước sạch đô thị của Công ty CP Cấp thoát nước Bình Định đạt 85,5%. Ảnh: M.H
Theo ông Trần Viết Bảo, Giám đốc Sở Xây dựng, Sở đã làm việc với lãnh đạo hai thị xã An Nhơn, Hoài Nhơn và thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, cùng với các đơn vị cấp nước trên địa bàn căn cứ quy hoạch của từng địa phương để triển khai, phân vùng cấp nước, đấu nối nước sạch trên địa bàn các đô thị. Bên cạnh đó, thông qua chương trình hợp tác các cấp địa phương giữa UBND tỉnh và hai nghiệp đoàn SEAFF/ SFL (Pháp), Sở Xây dựng đã phối hợp với Công ty CP Cấp thoát nước Bình Định triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền về nước sạch cho nhân dân các phường trên địa bàn An Nhơn, để người dân hiểu hơn về lợi ích của việc sử dụng nước sạch, cải thiện tỷ lệ dân số được cung cấp nước sạch, đặc biệt tại các phường Nhơn Hưng, Nhơn Hòa, Đập Đá.
Sở Xây dựng cũng đồng thời phối hợp với Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn triển khai đầu tư xây dựng và đưa vào vận hành dự án mở rộng phạm vi cấp nước khu Đông Nam TX Hoài Nhơn, góp phần tăng tỷ lệ đấu nối và dùng nước sạch trên địa bàn phường Hoài Thanh. Các phường còn lại tại TX Hoài Nhơn cũng đã tích cực vận động người dân tham gia đấu nối nước sạch góp phần tăng tỷ lệ chung cho toàn thị xã.
Vẫn thấp hơn bình quân cả nước
Ðể đạt mục tiêu của Ðồ án quy hoạch cấp nước đô thị và khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh đến năm 2035, nhiều năm qua tỉnh Bình Định đã đầu tư nâng cấp hệ thống cấp nước, đáp ứng nhu cầu nước sạch cho sinh hoạt và sản suất kinh doanh. Đến cuối năm 2022, tỷ lệ dân cư đô thị sử dụng nước sạch đạt chỉ tiêu HĐND tỉnh giao, tuy nhiên vẫn thấp hơn bình quân cả nước (hơn 90%).
Theo ông Nguyễn Văn Châu, không chỉ cấp nước sinh hoạt cho người dân, Công ty còn cấp nước sạch cho Khu kinh tế Nhơn Hội với công suất bình quân 4.500 m3/ngày đêm. Trong năm nay, đơn vị cũng triển khai dự án cấp nước cho Khu công nghiệp Becamex VSIP Bình Định, công suất 2.900 m3/ngày đêm. Tuy nhiên, công tác giải phóng mặt bằng để thực hiện đầu tư các dự án thường gặp khó khăn. Đơn cử như dự án cấp nước cho Becamex VSIP Bình Định đến nay vẫn còn vướng. Công tác chỉnh trang đô thị tại một số địa phương thực hiện chưa kịp thời và đồng bộ với nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân, dẫn đến phải di dời đường ống cấp nước mới đầu tư lắp đặt. Lượng nước sạch tiêu thụ tại các khu công nghiệp vẫn còn khá thấp, chưa đáp ứng hiệu quả đầu tư.
Tại TX An Nhơn, đến cuối năm 2022, tỷ lệ dân số sử dụng nước sạch khu vực nội thị đạt 75,2% (chưa đạt kế hoạch năm là 80%), do các dự án mở rộng mạng lưới cấp nước đang vướng, hoặc chưa được triển khai đầu tư. Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND thị xã Bùi Văn Cư, mục tiêu năm 2023 của địa phương là cung cấp nước sạch cho 90% vùng nội thị. Trong giải pháp về đầu tư có dự án xây dựng mạng lưới cấp nước và nhà máy xử lý nước Nhơn Hòa có công suất 2.900 m3/ngày đêm với tổng mức đầu tư 64,5 tỷ đồng đã được HĐND thị xã thông qua chủ trương đầu tư, cùng với dự án mở rộng mạng lưới cấp nước phường Nhơn Hòa năm 2020, cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch cho khoảng 17.560 người dân (khoảng 3.547 hộ) 9 khu vực thuộc phường Nhơn Hòa.
Ngoài ra, để giải quyết nhu cầu sử dụng nước sạch là vấn đề bức xúc của người dân phường Nhơn Hưng, Nhơn Thành, thị xã đã trình HĐND xem xét bổ sung danh mục dự án nâng cấp, mở rộng mạng lưới cấp nước sinh hoạt tại hai phường vào danh mục kế hoạch đầu tư công 2023. Như vậy, các dự án đầu tư hoàn thành sẽ đảm bảo cung cấp nước sạch cho 90% hộ dân ở các phường Nhơn Thành, Nhơn Hưng, Nhơn Hòa trong năm 2023.
Ông Trần Viết Bảo cho hay, theo Nghị định 94/2022/NĐ-CP của Chính phủ, dân số đô thị được xác định bao gồm các đô thị đã được công nhận đô thị loại V. Do đó, việc tăng thêm dân số đô thị sẽ ảnh hưởng lớn đến chỉ tiêu cấp nước sạch trong năm 2023, đòi hỏi các địa phương phải hết sức nỗ lực để đảm bảo tỷ lệ được phân bổ. Sở Xây dựng sẽ làm việc với An Nhơn, Hoài Nhơn, Tây Sơn để có kế hoạch cụ thể khi trong giai đoạn tiếp theo nhiều xã tiếp tục lên phường, cần phải có sự chuẩn bị để đảm bảo tỷ lệ cấp nước đô thị.