Phải coi giám sát văn bản quy phạm pháp luật là việc làm thường xuyên, liên tục và có tính kế thừa giữa các nhiệm kỳ. Trong quá trình thực hiện phải có đối thoại, làm việc với đối tượng giám sát theo đúng quy định của pháp luật, tạo chuyển biến tích cực, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương trong xây dựng pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì phiên họp - Ảnh: VGP/Lê Sơn
Đây là kết luận của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định tại Phiên họp thứ 5 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra ngày 23/11 để cho ý kiến về báo cáo tổng hợp kết quả giám sát văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng Dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội.
Báo cáo tổng hợp kết quả giám sát văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng Dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội do Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày cho biết, việc thực hiện các kết luận, kiến nghị giám sát năm 2020 đã cơ bản được các cơ quan triển khai với tinh thần khẩn trương, bảo đảm tính chính xác, kịp thời, tạo chuyển biến tích cực.
Năm 2021, các cơ quan của Quốc hội đã chủ động đưa vào Chương trình công tác hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực phụ trách; một số uỷ ban coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, tiến hành theo kỳ giám sát hoặc định kỳ hằng năm. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện công tác giám sát văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng Dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội vẫn còn những vấn đề cần quan tâm cải tiến như: Chưa thống nhất từ kỳ giám sát đến trình tự, cách thức thực hiện, việc xử lý kết quả giám sát văn bản quy phạm pháp luật; công tác giám sát văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành đối với từng văn bản, nhất là văn bản dưới nghị định còn hạn chế…
Kết quả giám sát văn bản quy phạm pháp luật cho thấy, về tính kịp thời, đầy đủ của việc ban hành văn bản thì tỉ lệ văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành được ban hành có hiệu lực cùng thời điểm với luật, pháp lệnh, nghị quyết đã tăng lên trong một số lĩnh vực. Về cơ bản, nội dung của các văn bản quy phạm pháp luật được ban hành bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất. Bên cạnh đó, các văn bản quy phạm pháp luật thuộc phạm vi giám sát về cơ bản đã được ban hành đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục và căn cứ pháp lý ban hành văn bản. Đến nay, chưa phát hiện sai sót; ngôn ngữ, kỹ thuật soạn thảo và trình bày văn bản cơ bản được thể hiện cụ thể, rõ ràng, dễ hiểu, dễ áp dụng…
Trên cơ sở các kết quả đã đạt được, Tổng Thư ký Quốc hội đã tổng hợp các đề xuất, kiến nghị để Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo việc xây dựng văn bản hướng dẫn về hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật nhằm tạo sự thống nhất trong công tác này ở Hội đồng Dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội; dành thời gian xem xét, thảo luận về công tác giám sát văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban tại Phiên họp tháng 9 hằng năm, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp cuối năm.
Hội đồng Dân tộc, các uỷ ban cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc trách nhiệm giám sát văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền, coi đây là nhiệm vụ quan trọng cần tiến hành thường xuyên trong kế hoạch công tác của mình; chủ động, kịp thời đôn đốc việc thực hiện các kết luận, kiến nghị giám sát văn bản quy phạm pháp luật và định kỳ báo cáo kết quả xử lý văn bản đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định kết luận nội dung thảo luận - Ảnh: Quochoi.vn
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, Hội đồng Dân tộc và các cơ quan của Quốc hội phải coi giám sát văn bản quy phạm pháp luật là việc làm thường xuyên, liên tục và có tính kế thừa giữa các nhiệm kỳ. Đồng thời, đây là công việc theo quy trình thống nhất, trong quá trình thực hiện phải có đối thoại, làm việc với đối tượng giám sát theo đúng quy định của pháp luật, có xử lý hậu giám sát và giám sát lại. Qua đó, tạo chuyển biến tích cực trong bảo đảm kỷ luật, kỷ cương, xây dựng văn bản, xây dựng pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật. Công việc này cũng cần gắn với xây dựng và tổ chức Đề án định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Đề án dự kiến trình Trung ương về chiến lược xây dựng hệ thống pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật.
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, qua thực tiễn, trong giám sát phải xử lý mối quan hệ giữa giám sát văn bản của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan Quốc hội với công tác kiểm tra văn bản của Bộ Tư pháp. Đồng thời, đề nghị Tổng Thư ký Quốc hội phối hợp với Hội đồng Dân tộc, các uỷ ban của Quốc hội hoàn chỉnh báo cáo và lấy ý kiến của các cơ quan liên quan hoặc tổ chức làm việc để rà soát lại các số liệu cho thống nhất.
Phó Chủ tịch Quốc hội giao Văn phòng Quốc hội chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng văn bản của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn về hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng Dân tộc, các uỷ ban của Quốc hội và cơ quan thẩm tra là Ủy ban Pháp luật nhằm bảo đảm tính thống nhất và hiệu lực, hiệu quả, quy trình giám sát có tính thường xuyên và sự thuận lợi trong phối hợp với Chính phủ. Tổng Thư ký Quốc hội tổng hợp báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận vào tháng 9 hằng năm, trước khi có báo cáo gửi Quốc hội và đại biểu Quốc hội vào tháng 10. Khi chưa có văn bản thống nhất, Hội đồng Dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội vẫn tiến hành giám sát theo chức năng đã được quy định.