Ngày 29/10/2025, tại Thành phố Hồ Chí Minh, trong khuôn khổ Tuần lễ Công trình xanh và Giao thông xanh Việt Nam năm 2025, Vụ Vận tải và An toàn giao thông phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức hội thảo chuyên đề “Giao thông xanh: Tầm nhìn chiến lược quốc gia vì mục tiêu phát triển bền vững”.
Hội thảo tập trung làm rõ sáu nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược mới, gồm: hoàn thiện thể chế và chính sách minh bạch; ưu tiên đầu tư hạ tầng hiện đại và đa phương thức; thúc đẩy chuyển đổi số và xây dựng ngành giao thông thông minh; phát triển doanh nghiệp vận tải có năng lực cạnh tranh toàn cầu; hướng đến phát triển giao thông an toàn - thân thiện môi trường; và tăng cường hợp tác quốc tế để đưa Việt Nam thành trung tâm logistics khu vực.
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Huy Hoàng - Học viện Chiến lược, Bồi dưỡng cán bộ xây dựng (thuộc Bộ Xây dựng) cho biết, Bộ Xây dựng đang chủ trì xây dựng Chiến lược phát triển giao thông vận tải giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2050 với mục tiêu đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội song song với hiện thực hóa cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Trong bối cảnh hiện tại, thị phần vận tải đường bộ chiếm hơn 50% khối lượng vận chuyển hành khách và hàng hóa, trong khi vận tải công cộng tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh chỉ đạt dưới 20%, thấp hơn nhiều so với mức kỳ vọng 30-35%.
Các diễn giả tham gia trao đổi ý kiến tại hội thảo
Đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), ông Trần Tiến Dũng cho rằng phát triển logistics xanh là xu hướng tất yếu giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải quốc gia. Việt Nam có đường bờ biển dài 3.260km và mạng lưới sông ngòi gần 41.900km, đây là lợi thế lớn để phát triển vận tải thủy và ven biển - loại hình vận tải giúp giảm hơn 70% phát thải CO₂ so với vận tải đường bộ. VLA đã kiến nghị Chính phủ đầu tư nâng cấp cảng, luồng lạch, áp dụng chính sách tín dụng xanh và miễn phí hạ tầng đến năm 2030 cho hàng hóa vận chuyển bằng đường thủy, từ đó giảm phụ thuộc vào đường bộ và cắt giảm phát thải.
Tham dự hội thảo, ông Ian Liew, Giám đốc Chiến lược & Bền vững, Tập đoàn YCH (Singapore) đánh giá Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm logistics và sản xuất mới của Đông Nam Á nhờ vị trí chiến lược, chi phí cạnh tranh và nguồn nhân lực trẻ. Tuy nhiên, chi phí logistics của Việt Nam hiện chiếm khoảng 16-20% GDP, cao hơn mức trung bình toàn cầu (11,6%), nguyên nhân chính do hạ tầng giao thông chưa đồng bộ. Vì vậy, hiện đại hóa hạ tầng và tích hợp đa phương thức là yếu tố then chốt để tăng năng lực cạnh tranh của logistics Việt Nam.
Trong khi đó, đại diện tập đoàn tư vấn quốc tế Arup giới thiệu giải pháp quy hoạch và thiết kế hạ tầng giao thông bền vững dựa trên bốn trụ cột: giảm phát thải khí nhà kính, tích hợp đa phương thức, đổi mới công nghệ và tối ưu lợi ích kinh tế-xã hội. Một mô hình điển hình là phát triển định hướng giao thông công cộng (TOD) - đô thị nhỏ gọn quanh các tuyến vận tải công cộng, giúp giảm phụ thuộc ô tô cá nhân và phát thải.
Tại hội thảo, các chuyên gia, đại biểu khẳng định cần sớm triển khai các chiến lược một cách rõ ràng, với lộ trình cụ thể, trách nhiệm phân công minh bạch và cơ chế phối hợp hiệu quả giữa các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp. Việc triển khai giao thông xanh không chỉ là nâng cấp các phương tiện và hạ tầng mà còn là chuyển đổi mô hình quản lý, tích hợp công nghệ và phát triển nguồn nhân lực. Đây chính là con đường để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, và đồng thời nâng cao sức cạnh tranh trong kỷ nguyên kinh tế xanh, logistics thông minh và công nghệ số.