Ngày 6/12/2025, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức cuộc họp Hội đồng Tư vấn đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện Nhiệm vụ khoa học và công nghệ “Nghiên cứu đề xuất mô hình công trình xây dựng không phát thải carbon cho một số loại công trình”, do Trung tâm Môi trường đô thị và công nghiệp thực hiện. Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, môi trường và vật liệu xây dựng Nguyễn Hữu Tiến - Chủ tịch Hội đồng chủ trì cuộc họp.
Trình bày trước Hội đồng, đại diện nhóm nghiên cứu, TS. Nguyễn Thành Trung - Chủ nhiệm Nhiệm vụ cho biết, hiện nay ngành Xây dựng hiện đang là một trong những lĩnh vực tiêu thụ năng lượng lớn và chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng lượng phát thải khí nhà kính. Trong bối cảnh Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, việc nghiên cứu, đề xuất mô hình công trình xây dựng không phát thải carbon có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, vừa tạo cơ sở khoa học cho việc xây dựng chính sách, tiêu chuẩn và hướng dẫn kỹ thuật của ngành Xây dựng trong giai đoạn tới.
Nhiệm vụ được triển khai trên cơ sở Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn và các định hướng, kế hoạch hành động của ngành Xây dựng về ứng phó với biến đổi khí hậu. Đây là những cơ sở pháp lý quan trọng nhằm cụ thể hóa cam kết quốc tế của Việt Nam, đồng thời đặt ra yêu cầu đối với ngành Xây dựng trong việc kiểm soát, giảm thiểu phát thải khí nhà kính, từng bước phát triển các mô hình công trình phát thải thấp và trung hòa carbon.
.JPG)
Quang cảnh cuộc họp
Mục tiêu của Nhiệm vụ nhằm đề xuất mô hình công trình xây dựng không phát thải carbon phù hợp với điều kiện Việt Nam, thông qua việc tổng hợp kinh nghiệm quốc tế, phân tích các giải pháp giảm phát thải trong vòng đời công trình và xây dựng bộ khung tiêu chí nhận diện công trình trung hòa carbon. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào toàn bộ vòng đời công trình, từ giai đoạn tiền vận hành đến giai đoạn sử dụng, phù hợp với thông lệ quốc tế trong đánh giá phát thải khí nhà kính của công trình xây dựng.
Trong quá trình thực hiện, nhóm nghiên cứu đã tổng hợp và phân tích kinh nghiệm của nhiều quốc gia phát triển, chỉ ra các xu hướng chung trong phát triển công trình trung hòa carbon, bao gồm giảm phát thải từ vật liệu xây dựng, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, tăng cường ứng dụng năng lượng tái tạo và thực hiện bù đắp lượng phát thải còn lại. Trên cơ sở đó, Nhiệm vụ tập trung nghiên cứu hai loại hình công trình điển hình là trụ sở văn phòng và trường học, lựa chọn điều kiện khí hậu của Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh làm cơ sở mô phỏng và đánh giá.
Các mô hình tính toán được xây dựng với mốc năm 2025 làm đường cơ sở, đến năm 2035 cho giai đoạn trung hạn và đến năm 2050 cho mục tiêu dài hạn. Nhóm nghiên cứu sử dụng kết hợp các phương pháp phân tích vòng đời công trình, mô phỏng năng lượng và đánh giá phát thải khí nhà kính, thông qua các công cụ chuyên ngành phù hợp. Kết quả cho thấy, khi áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật, mức phát thải của công trình có thể giảm đáng kể theo từng giai đoạn; đến năm 2050, các mô hình nghiên cứu có khả năng đạt trạng thái trung hòa carbon thông qua việc kết hợp giảm phát thải tại nguồn và bù đắp lượng phát thải còn lại.
Một trong những kết quả quan trọng của Nhiệm vụ là xây dựng bộ khung tiêu chí nhận diện công trình trung hòa carbon cho Việt Nam, bao gồm các nhóm tiêu chí về thiết kế, vật liệu, sử dụng năng lượng, quản lý vận hành và bù đắp carbon. Khung tiêu chí này được xây dựng trên cơ sở kế thừa kinh nghiệm quốc tế, đồng thời điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, kỹ thuật và năng lực quản lý trong nước, qua đó tạo tiền đề cho việc nghiên cứu, ban hành các hướng dẫn kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, Nhiệm vụ cũng phân tích rõ tiềm năng áp dụng mô hình công trình không phát thải carbon tại Việt Nam, chỉ ra sự khác biệt giữa các loại hình công trình và các vùng khí hậu, đồng thời đề xuất các nhóm giải pháp trọng tâm nhằm giảm phát thải trong toàn bộ vòng đời công trình.
Từ kết quả nghiên cứu, nhóm kiến nghị tiếp tục mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các loại hình công trình khác; xây dựng và cập nhật cơ sở dữ liệu phát thải quốc gia cho lĩnh vực xây dựng; từng bước triển khai các dự án thí điểm để hoàn thiện cơ sở khoa học phục vụ xây dựng cơ chế, chính sách và tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến công trình trung hòa carbon.
Tại cuộc họp, các chuyên gia thành viên Hội đồng đánh giá cao sự nghiêm túc, trách nhiệm và tính hệ thống của nhóm nghiên cứu trong quá trình thực hiện Nhiệm vụ.
Theo Hội đồng đánh giá, Báo cáo tổng hợp được xây dựng công phu, bám sát mục tiêu, nhiệm vụ được phê duyệt, đáp ứng đầy đủ các sản phẩm theo hợp đồng, có giá trị tham khảo cho công tác quản lý nhà nước và định hướng phát triển xây dựng bền vững.
Hội đồng đề nghị nhóm nghiên cứu tiếp tục rà soát, hoàn thiện báo cáo theo hướng chuẩn hóa thuật ngữ, làm rõ hơn cơ sở dữ liệu, tăng cường phân tích khả năng áp dụng trong thực tiễn và bổ sung các nội dung phục vụ công tác xây dựng chính sách.
Kết luận cuộc họp, Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Hữu Tiến ghi nhận và đánh giá cao kết quả của Nhiệm vụ, nhấn mạnh đây là cơ sở nghiên cứu quan trọng góp phần định hình cách tiếp cận của ngành Xây dựng trong việc giảm phát thải khí nhà kính và phát triển công trình bền vững, phù hợp với cam kết quốc tế của Việt Nam.
Chủ tịch Hội đồng đề nghị nhóm nghiên cứu tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý của Hội đồng, sớm hoàn thiện Báo cáo tổng kết Nhiệm vụ và thực hiện các thủ tục theo quy định.
Hội đồng thống nhất bỏ phiếu nghiệm thu kết quả thực hiện Nhiệm vụ khoa học và công nghệ nêu trên, với kết quả đạt loại Khá.