Theo đó, Bộ Xây dựng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Gia Lai do Ủy ban Dân nguyện và Giám sát chuyển đến theo Công văn số 1099/UBDNGS15 ngày 29/7/2025, nội dung kiến nghị như sau:
“Đối với Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 đi qua địa bàn tỉnh Bình Định (trước khi sáp nhập):
- Cử tri phản ánh: Trước khi triển khai Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam, hầu hết các tuyến đường địa phương giao cắt với tuyến cao tốc đều đã có hệ thống điện chiếu sáng đảm bảo an toàn giao thông. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai dự án, chủ đầu tư mới chỉ thực hiện hoàn trả phần đường, cầu vượt và hầm chui tại các nút giao, mà chưa hoàn trả lại hệ thống điện chiếu sáng như hiện trạng ban đầu. Việc này tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, đặc biệt vào ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu. Để khắc phục bất cập này, cử tri đề nghị cơ quan có thẩm quyền sớm xem xét, tiếp thu và bổ sung hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao (cầu vượt và hầm chui) nói trên để đảm bảo an toàn giao thông cho người và phương tiện khi tuyến đường cao tốc đi vào khai thác.
- Cử tri phản ánh: Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 đi qua địa bàn tỉnh Bình Định (trước khi sáp nhập) đã chia cắt khu vực trung tâm của các xã, phường với các khu vực còn lại, gây khó khăn cho việc kết nối hạ tầng kỹ thuật và sinh hoạt của người dân. Nhiều công trình hạ tầng kỹ thuật hiện hữu như hệ thống cấp, thoát nước, điện lực, viễn thông, chiếu sáng… không thể tiếp tục băng ngang qua cao tốc như trước mà cần được điều chỉnh, dẫn qua các cống kỹ thuật, hào kỹ thuật mới để đảm bảo an toàn, đồng bộ và hiệu quả khai thác lâu dài.
Việc xây dựng hệ thống cống, hào kỹ thuật là hết sức cần thiết để bảo đảm kết nối hạ tầng, phục vụ phát triển kinh tế xã hội. Do đó, cử tri kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền sớm xem xét rà soát, phê duyệt và bố trí kinh phí thực hiện hệ thống cống, hào kỹ thuật tại các vị trí nêu trên, nhằm kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo sinh hoạt cho người dân và phục vụ phát triển kinh tế xã hội bền vững.
- Cử tri phản ánh: Việc cắm mốc lộ giới để xác định hành lang an toàn đường bộ là cần thiết nhằm bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông và phù hợp với quy định pháp luật. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Định (trước khi sáp nhập), việc cắm cọc mốc hành lang an toàn trong phần đất của người dân nhưng chưa tiến hành thu hồi hoặc bồi thường đã gây ra nhiều vướng mắc. Điều này dẫn đến việc người dân không thể xây dựng, sửa chữa nhà cửa, sử dụng đất ở hoặc đất sản xuất như trước, gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, quyền lợi hợp pháp và làm phát sinh tâm lý bức xúc, tiềm ẩn nguy cơ khiếu nại, khiếu kiện. Do đó, cử tri kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, có phương án thu hồi đất hoặc thực hiện bồi thường, hỗ trợ kinh phí đối với phần diện tích đất của người dân bị hạn chế quyền sử dụng trong phạm vi hành lang an toàn đường bộ cao tốc Bắc - Nam, nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân và tạo sự đồng thuận trong quá trình triển khai dự án”.
Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng xin trả lời như sau:
1. Về kiến nghị hoàn trả hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao, cầu vượt ngang, hầm chui:
Theo báo cáo của các Ban QLDA 2, 85 (chủ đầu tư các Dự án thành phần đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn và Quy Nhơn - Chí Thạnh qua địa phận tỉnh Gia Lai), công tác di dời hạ tầng kỹ thuật, hoàn trả hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao được thực hiện trong tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (trừ các vị trí trùng lặp với phạm vi dự án do chủ đầu tư dự án đã và đang thực hiện). Vì vậy, thẩm quyền thực hiện hoàn trả hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao do chủ đầu tư tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thực hiện.
Đối với một số cầu vượt ngang trên tuyến đã được thiết kế ụ chờ trụ đèn, ống luồn dây điện… và đang thực hiện các thủ tục liên quan để triển khai thực hiện, hoàn thành đồng bộ và đưa vào khai thác cùng dự án; riêng đối với các công trình hầm chui dân sinh sẽ được nghiên cứu, bố trí đầy đủ hệ thống chiếu sáng trong giai đoạn đầu tư hoàn chỉnh tuyến cao tốc theo quy mô quy hoạch.
2. Về kiến nghị rà soát, bố trí kinh phí thực hiện hệ thống cống, hào kỹ thuật nhằm kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật hai bên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông: Nội dung kiến nghị này đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Định (nay là tỉnh Gia Lai) kiến nghị tại Văn bản số 5195/UBND-KT ngày 25/7/2023, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo các Ban QLDA 2, 85 phối hợp với chính quyền địa phương để nghiên cứu, bổ sung trên nguyên tắc: các vị trí hạ tầng kỹ thuật cắt ngang tuyến cao tốc hiện hữu đã được thực hiện trong tiểu dự án giải phóng mặt bằng (do chủ đầu tư các tiểu dự án giải phóng mặt bằng chịu trách nhiệm triển khai thực hiện); các vị trí dự kiến cho tương lai cần bổ sung các quy hoạch đã được phê duyệt để làm cơ sở triển khai thực hiện.
Theo báo cáo của các Ban QLDA 2, 85, một số vị trí đã được bổ sung, phê duyệt hồ sơ thiết kế và đã xây dựng các cống kỹ thuật đảm bảo phù hợp với hiện trạng và quy hoạch của các địa phương. Đối với các vị trí còn lại chưa có quy hoạch nên chưa đủ cơ sở để xem xét; trong quá trình khai thác, sử dụng, đề nghị địa phương phối hợp với cơ quan quản lý, vận hành khai thác tuyến cao tốc để nghiên cứu giải pháp cho phù hợp như: có thể thông qua hầm chui, cầu vượt hiện hữu… đảm bảo kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật hai bên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
3. Về kiến nghị có phương án thu hồi đất hoặc thực hiện bồi thường, hỗ trợ kinh phí đối với phần diện tích đất của người dân bị hạn chế quyền sử dụng trong phạm vi hành lang an toàn đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông: Hiện nay, quy định về việc thu hồi đất, bồi thường thiệt hại đối với đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình được quy định tại khoản 3 Điều 16 Luật Đường bộ 2024; Điều 106 và khoản 3 Điều 210 của Luật Đất đai 2024. Việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ thiệt hại đối với đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn khi xây dựng công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn được quy định cụ thể tại Điều 18 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 của Chính phủ.
Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư các Dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, được tách thành tiểu dự án riêng do Ủy ban nhân dân các tỉnh (trong đó có tỉnh Gia Lai) tổ chức triển khai thực hiện theo quy định. Do vậy, việc lập “phương án thu hồi đất hoặc thực hiện bồi thường, hỗ trợ kinh phí đối với phần diện tích đất của người dân bị hạn chế quyền sử dụng trong phạm vi hành lang an toàn đường bộ cao tốc Bắc - Nam” như kiến nghị của cử tri tỉnh Gia Lai thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của chủ đầu tư các tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai.
Liên quan đến kiến nghị của cử tri, Bộ Xây dựng đã có ý kiến trả lời Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai tại văn bản số 7942/BGTVT-CQLXD ngày 24/7/2023 để làm cơ sở triển khai thực hiện. Đề nghị Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai chuyển kiến nghị cử tri đến Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai để được xem xét, giải quyết.
Trên đây là trả lời của Bộ Xây dựng đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Gia Lai, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai để thông tin tới cử tri.