Qua hòm thư điện tử của Trung tâm Tin học, Cục Quản lý nhà đã nhận được câu hỏi của công dân Huỳnh Hớn Trang, địa chỉ Email hanminhuang@yahoo.com hỏi:
“Để hướng dẫn thực hiện 755/2005/NQ-UBTVQH11 Bộ có Thông tư 19/2005/TT-BXD và Thông tư 03/2007/TT-BXD nhưng trong 2 thông tư trên đều không có nhắc đến mục 2 điều 1 Chương 1 của Nghị quyết số 755/2005/NQ-UBTVQH11: “2. Nhà đất mà Nhà nước đã có văn bản quản lý nhưng thực tế chưa quản lý, chưa bố trí sử dụng”. Tôi chưa hiểu rõ mục này và cách áp dụng của nó.
1/ 2 yếu tố "thực tế chưa quản lý" và "chưa bố trí sử dụng" phải thoả mãn cùng lúc hay chỉ cần một trong hai yếu tố thoả mãn thì áp dụng theo điều luật này?
2/ Như thế nào gọi là nhà đất thực tế chưa được quản lý?
3/ Nhà đất đã có văn bản quản lý ,nhưng chủ sở hữu được bố trí quản lý sử dụng và đóng thuế nhà đất đầy đủ thì có được áp dụng theo Mục 1 , Điều 5 Chương 2 của Nghị quyết 755/2005/NQ-UBTVQH11.
4/ Nếu phải mua lại theo nghị định 61/CP, nhưng chủ sở hữu không có đủ tiền mua dù trả dần trong 10 năm cũng như không có tiền trả tiền truy thu thuê nhà thì giải quyết như thế nào?”. Sau khi nghiên cứu, Cục Quản lý nhà có ý kiến như sau:
1. Theo quy định của Nghị quyết số 755/2005/NQ-UBTVQH11 thì Nhà đất mà Nhà nước đã có văn bản quản lý nhưng trên thực tế chưa quản lý, chưa bố trí sử dụng thì Nhà nước không tiếp tục thực hiện quản lý theo các chính sách trước đây.
Quy định này được áp dụng khi thoả mãn cả hai điều kiện là thực tế Nhà nước chưa quản lý và chưa bố trí sử dụng. Tình huống thực tế chưa quản lý là những trường hợp Nhà nước đã có văn bản quản lý nhưng sau đó lại không tiến hành các hoạt động quản lý như không bố trí việc sử dụng nhà đất, không ký hợp đồng cho thuê nhà, không tiến hành xử lý khi có các sai phạm về việc sử dụng nhà đất…
2. Khoản 1 Điều 5 Chương II của Nghị quyết số 755/2005/NQ-UBTVQH11 không áp dụng đối với trường hợp nhà đất mà Nhà nước đã bố trí sử dụng. Quy định này chỉ áp dụng đối với trường hợp Nhà nước đã có văn bản quản lý nhưng thực tế chưa quản lý, chưa bố trí sử dụng. Những trường hợp nhà đất mà Nhà nước đã bố trí sử dụng đều thuộc diện xác lập sở hữu Nhà nước.
3. Trường hợp nhà ở thuộc diện được bán mà người dân không mua thì được tiếp tục thuê và phải trả tiền thuê nhà cho Nhà nước theo giá quy định. Nếu người thuê không trả tiền thuê thì sẽ không được Nhà nước bảo vệ các quyền lợi có liên quan đến chỗ ở khi có xảy ra tranh chấp, khi Nhà nước tiến hành xử lý nhà ở đó hoặc khi Nhà nước có sự thay đổi về chính sách nhà ở như thu hồi, giải toả, phá dỡ…
Về việc mua nhà ở của Nhà nước: Theo quy định của Nghị định số 61/CP ngày 05/7/1994 của Chính phủ về mua bán và kinh doanh nhà ở, nếu người mua nhà không thanh toán đủ tiền theo hợp đồng thì Nhà nước sẽ chấm dứt hợp đồng mua bán nhà, người mua nhà sẽ bị phạt vi phạm hợp đồng và chuyển sang hình thức thuê nhà. Số tiền mua nhà đã thanh toán cho Nhà nước sẽ được trừ vào tiền phạt và tiền thuê nhà tính từ thời điểm ký hợp đồng mua bán nhà ở.
Cục Quản lý nhà