Chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số trong ngành Xây dựng là một trong những nhiệm vụ quan trọng, được Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đặc biệt quan tâm, sát sao chỉ đạo các đơn vị tập trung triển khai thực hiện. Thăm quan gian hàng Triển lãm của Bộ Xây dựng qua 80 năm “Kiến tạo - Kết nối - Vươn mình”, Bộ trưởng Trần Hồng Minh đã ghi nhận, đánh giá cao những kết quả, thành tựu của ngành trong lĩnh vực Chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số.
Chuyển đổi số ngành xây dựng là việc ứng dụng công nghệ số để tối ưu hóa quy trình và quản lý toàn diện hoạt động xây dựng, từ thiết kế, thi công đến quản lý dự án, hướng đến năng suất cao hơn và giảm thiểu lãng phí. Song song với đó, Chính phủ số trong ngành Xây dựng tại Việt Nam là một chủ trương chiến lược, tập trung vào việc xây dựng và triển khai các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu số toàn diện, các dịch vụ công trực tuyến cho phép quản lý nhà nước hiệu quả hơn, giảm thiểu thủ tục hành chính, và thúc đẩy sự phát triển của kinh tế số trong ngành. Mục tiêu là chuyển đổi từ Chính phủ điện tử sang Chính phủ số, sử dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả quản lý, cung cấp dịch vụ, và tạo môi trường làm việc minh bạch, hiện đại cho cả cơ quan nhà nước lẫn doanh nghiệp.
Thực hiện Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thời gian qua, Bộ Xây dựng không ngừng đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực quản lý, tạo nhiều lợi ích thiết thực trong phục vụ người dân, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước. Thực tiễn thời gian qua đã cho thấy chuyển đổi số ngày càng đóng vai trò quan trọng trong công tác quản lý nhà nước ngành Xây dựng.
.jpg)
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh ghi nhận, đánh giá cao những thành tựu ngành Xây dựng đã đạt được trong lĩnh vực Chuyển đổi số
Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.; ngày 19/6/2025 Ban chỉ đạo Trung ương ban hành Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW ban hành ngày 19/6/2025 bởi Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhằm thúc đẩy chuyển đổi số một cách liên thông, đồng bộ, nhanh chóng và hiệu quả để đáp ứng yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Thực hiện các chủ trương trên, Bộ Xây dựng đã có những hành động quyết liệt để triển khai chuyển đổi số đồng bộ, hiệu quả để đưa Bộ Xây dựng trở thành một trong các bộ, ngành dẫn đầu về chuyển đổi số.
Sau khi hợp nhất, Bộ Xây dựng tập trung xây dựng chiến lược chuyển đổi số và chiến lược dữ liệu giai đoạn 2026-2030, định hướng đến năm 2045. Trong đó đặt ra 4 nhóm nhiệm vụ trọng tâm sau cần phải triển khai trong giai đoạn 2025-2027, như sau: đưa toàn bộ hoạt động của các cơ quan, đơn vị lên môi trường số; hoạch định lại cách làm; vừa hướng tới mô hình quản lý, điều hành dựa trên dữ liệu số, vừa cải tiến gắn kết chặt chẽ với việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến cho người dân và doanh nghiệp; Bộ sẽ hình thành, chuẩn hóa 29 bộ dữ liệu phục vụ quản lý nhà nước. Trên cơ sở đó tái cấu trúc quy trình giải quyết thủ tục hành chính, cắt giảm giấy tờ, thành phần hồ sơ phải nộp và xuất trình dựa trên dữ liệu đã có.
Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng tích cực triển khai dịch vụ trực tuyến toàn trình, tiếp nhận, xử lý, thẩm định và phê duyệt trên môi trường số, tạo lập và tích hợp dữ liệu quản lý phát sinh; tiến hành tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ của toàn bộ 448 thủ tục hành chính, xây dựng hệ thống dịch vụ công trực tuyến, cung cấp cho các đơn vị thuộc Bộ, 34 tỉnh và 3.321 xã; Bộ đặt mục tiêu đến hết năm 2026, có 50% dịch vụ của ngành xây dựng người sẽ không còn tiếp xúc với người dân và doanh nghiệp và đến 2027 tỷ lệ này là 90%.
Hiện nay, Bộ Xây dựng đang đẩy nhanh hình thành hạ tầng dữ liệu ngành Xây dựng. Mục tiêu của nhiệm vụ này là hình thành được hạ tầng dữ liệu của ngành xây dựng và giao thông vận tải thống nhất và dùng chung trên toàn quốc. Đây cũng là điểm mới, trước đây triển khai xây dựng CSDL chỉ thuộc phạm vi quản lý của các đơn vị thuộc Bộ, nhưng cách tiếp cận hiện nay là phải thống nhất dùng chung trên toàn quốc.
Bộ Xây dựng xác định vai trò thực thi triển khai dùng chung và dẫn dắt địa phương; xây dựng các nền tảng, CSDL và tiêu chuẩn quốc gia cho toàn ngành; thông qua việc phân tích, dự báo xu hướng của ngành; khởi tạo các chính sách dựa trên dữ liệu và mô phỏng tác động; khi đó địa phương sẽ đóng vai trò thu thập dữ liệu cho các nền tảng dùng chung, cũng như sử dụng dữ liệu trong phạm vi của địa phương.
Theo Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin Lê Thanh Tùng, sắp tới Bộ Xây dựng sẽ hoàn thành 7 bộ cơ sở dữ liệu nền tảng: quy hoạch, kết cấu hạ tầng, phương tiện, người điều khiển phương tiện, doanh nghiệp, nhà ở, hoạt động xây dựng; phát triển cơ chế cung cấp dữ liệu mở, thúc đẩy chia sẻ dữ liệu cho doanh nghiệp và tổ chức khai thác, phát triển các ứng dụng và dịch vụ giá trị gia tăng để mang lại tiện ích cho người dân và doanh nghiệp.
Trong hoạt động quản lý chuyên ngành, Bộ Xây dựng tập trung thúc đẩy chuyển đổi số hoạt động quản lý xây dựng; xây dựng và trình Thủ tướng chính phủ phê duyệt Đề án Chuyển đổi số trong hoạt động xây dựng, quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng xây dựng. Trong đó thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số cả ở 3 giai đoạn: thiết kế, thi công, vận hành bảo trì công trình; đẩy mạnh ứng dụng BIM, AI, mô phỏng 3D/VR/AR để trực quan hóa thiết kế, chuẩn hóa. Trong đó nhấn mạnh sẽ hình thành thư viện số dùng chung: lưu trữ hồ sơ, thiết kế mẫu; ứng dụng IoT cảm biến để giám sát chất lượng, robot xây dựng, in 3D, drones để khảo sát và kiểm tra hiện trường, cùng với hệ thống quản lý thi công trên nền tảng số; ứng dụng Digital Twin để mô phỏng và giám sát công trình theo thời gian thực, kết hợp AI & Big Data cho phân tích dự báo, GIS để quản lý không gian, cùng với blockchain trong quản lý hợp đồng và hồ sơ công trình.
Đông đảo khách tham quan không gian triển lãm tại Phân khu Khát vọng bầu trời của Bộ Xây dựng
Bộ Xây dựng đang triển khai nâng cấp, hoàn thiện Hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản nhằm cung cấp các thông tin, số liệu thống kê về nhà ở, dự án bất động sản và tình hình giao dịch bất động sản phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành; xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu về định mức xây dựng, giá xây dựng công trình và chỉ số giá xây dựng phục vụ công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng; xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu về năng lực hoạt động xây dựng của các tổ chức và chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng của cá nhân; xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu về tổ chức kiểm định, các thiết bị được kiểm định và kiểm định viên về kỹ thuật an toàn lao động sử dụng trong thi công xây dựng, quản lý hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động; xây dựng cơ sở dữ liệu về các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng, kho dữ liệu về khoáng sản làm vật liệu xây dựng.
Sắp tới, Bộ Xây dựng cũng sẽ triển khai mạnh mẽ chuyển đổi số trong các hoạt động chuyên ngành và hình thành hệ sinh thái số ngành xây dựng và giao thông vận tải; phát triển hệ thống giao thông thông minh, đô thị thông minh ứng dụng các công nghệ IoT, AI, Big Data và GIS trong quản lý hạ tầng, điều hành giao thông và cung cấp dịch vụ đô thị; xây dựng và vận hành các hệ thống cảng biển, cảng thủy, cảng hàng không thông minh, tích hợp công nghệ số để tối ưu hóa vận tải logistics, nâng cao năng lực quản lý và an toàn; thúc đẩy hình thành hệ sinh thái chuyển đổi số ngành xây dựng và giao thông vận tải, kết nối Chính phủ - doanh nghiệp - người dân trên các nền tảng số, khuyến khích đổi mới sáng tạo và dịch vụ giá trị gia tăng.
Có thể nói, thông qua Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh, ngành Xây dựng với những kết quả, thành tựu và định hướng trong lĩnh vực Chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số đã cho thấy sự chủ động sáng tạo trong nắm bắt, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ hiện đại, qua đó không ngừng nâng cao chất lượng, năng lực quản lý Nhà nước của ngành, cùng đất nước bước vào giai đoạn đẩy phát triển và hội nhập quốc tế.