Ngày 10/9/2025, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức hội nghị thẩm định Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Năm Căn, tỉnh Cà Mau đến năm 2040, với sự tham dự của đại diện các bộ, ngành Trung ương; hội, hiệp hội nghề nghiệp chuyên ngành, lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Xây dựng; lãnh đạo UBND tỉnh Cà Mau. Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn - Chủ tịch Hội đồng chủ trì hội nghị.
Báo cáo tại hội nghị, đại diện đơn vị tư vấn nêu lý do, sự cần thiết điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Năm Căn, đồng thời cho biết phạm vi lập quy hoạch nằm dọc theo hành lang trục Quốc lộ 1, thuộc địa bàn xã Năm Căn và xã Đất Mới; phía Bắc giáp xã Cái Nước, xã Nguyễn Viết Khái và xã Quách Văn Phẩm; phía Nam giáp xã Tân Ân và xã Phan Ngọc Hiển; phía Đông giáp xã Tam Giang; phía Tây giáp một phần xã Đất Mới. Quy mô lập quy hoạch có tổng diện tích khoảng 10.801,95ha, dân số năm 2023 là 28.500 người. Thời hạn của quy hoạch giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030, dài hạn đến năm 2040.
Mục tiêu điều chỉnh quy hoạch nhằm xây dựng Khu kinh tế Năm Căn trở thành hạt nhân tăng trưởng, trung tâm kinh tế biển, phát triển ngành thủy sản công nghệ cao của tỉnh Cà Mau và vùng Đồng bằng Sông Cửu Long; là động lực để hình thành, phát triển đô thị Năm Căn giai đoạn 2025-2030; tạo điều kiện khả thi để thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm giải quyết các vấn đề trong phát triển Khu kinh tế hiện nay như phát triển đô thị, dịch vụ, hạ tầng, giao thông, môi trường sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo cơ sở pháp lý cho việc quản lý phát triển, tổ chức triển khai đầu tư xây dựng và hoàn thiện đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung của Khu kinh tế theo quy hoạch; xây dựng khu kinh tế biển đảo, đảm bảo an ninh, quốc phòng.
Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại hội nghị
Khu kinh tế Năm Căn được điều chỉnh với tính chất là Khu kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực, gồm: Công nghiệp - Thương mại - Dịch vụ - Nông nghiệp kỹ thuật cao, du lịch sinh thái và các trung tâm tiếp vận (Logistics) của tỉnh Cà Mau và vùng Đồng bằng Sông Cửu Long với trọng tâm là ngành thủy sản công nghệ cao; đầu mối giao thương hàng hải quốc tế của tỉnh Cà Mau và vùng Đồng bằng Sông Cửu Long thông qua cảng biển Hòn Khoai và cảng Năm Căn dọc theo sông Cửa Lớn; động lực phát triển của tiểu vùng ven biển phía Nam tỉnh Cà Mau; tạo tiền đề hình thành, phát triển đô thị Năm Căn; trung tâm dịch vụ du lịch sinh thái đặc trưng rừng ngập mặn, điểm trung chuyển kết nối với Khu du lịch quốc gia Mũi Cà Mau; trung tâm công nghiệp, thương mại dịch vụ và nuôi trồng, chế biến thủy sản của vùng Đồng bằng Sông Cửu Long; khu kinh tế biển, có vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh của vùng Đồng bằng Sông Cửu Long và quốc gia.
Đồ án dự báo đến năm 2030: Quy mô dân số Khu kinh tế Năm Căn đạt khoảng 90.000 người, quy mô đất xây dựng đô thị và các khu chức năng khoảng 4.200-4.500ha; đến năm 2040, quy mô dân số đạt khoảng 165.000 người, quy mô đất xây dựng đô thị và các khu chức năng khoảng 7.200-7.500ha.
Cấu trúc chức năng Khu kinh tế Năm Căn phát triển dạng tuyến tính theo 4 trục dọc từ Tây sang Đông, gắn với 4 chức năng chính là: Dịch vụ du lịch; Đô thị; Công nghiệp, thương mại, dịch vụ hậu cần cảng; Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Trong đó, dọc phía Tây Khu kinh tế sẽ chú trọng khai thác các đặc trưng về cảnh quan vùng đất sông nước, kênh rạch để phát triển các khu du lịch, nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái rừng ngập mặn và kết hợp nuôi trồng thủy sản, tập trung khai thác dịch vụ, du lịch; kết nối không gian các khu vực phát triển dân cư dọc theo Quốc lộ 1 và sông Cái Nai, hướng tới hình thành đô thị trung tâm tiểu vùng ven biển phía Nam tỉnh Cà Mau.
Vùng phát triển công nghiệp, dịch vụ hậu cần cảng nằm ở trung tâm khu quy hoạch, dọc theo trục phát triển công nghiệp và các tuyến kênh thủy nội địa; tập trung các không gian dành cho hoạt động kinh tế chính như: Khu phi thuế quan, khu công nghiệp mở, khu trung tâm tài chính, thương mại dịch vụ và khu dịch vụ hậu cần cảng.
Vùng phát triển nông nghiệp công nghệ cao nằm ở phía Đông Khu kinh tế, ven sông Cái Ngay, Cái Nhép, sẽ chú trọng phát triển mô hình khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chuyên về thủy sản, với hệ thống hạ tầng sản xuất đồng bộ, hiện đại và kết hợp nuôi trồng thủy sản truyền thống.
Khu vực trung tâm trong Khu kinh tế Năm Căn, bao gồm: Trung tâm hành chính, văn hóa và công cộng dịch vụ của đô thị trung tâm tiểu vùng ven biển phía Nam tỉnh Cà Mau, bố trí tại phía Tây sông Cái Nai, kết nối không gian với khu du lịch sinh thái và các khu chức năng chuyên ngành như trung tâm thể dục thể thao, trung tâm đào tạo cấp vùng.
Trung tâm thương mại dịch vụ cấp vùng đặt tại trung tâm Khu kinh tế Năm Căn tiếp giáp trục trung tâm. Đây là trung tâm chuyên ngành có chức năng dịch vụ thương mại, tài chính, ngân hàng, hội chợ, hội nghị, giao lưu tiếp thị, là nơi tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại cho đô thị, khu công nghiệp, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Trung tâm thể dục thể thao chuyên ngành, sân golf đặt tại phía Bắc đô thị Năm Căn, tiếp cận trục du lịch và trục trung tâm tạo thành điểm nhấn cửa ngõ phía Tây Khu kinh tế. Trung tâm đào tạo được bố trí phía Bắc đô thị Năm Căn, tiếp cận tuyến đường tiếp nối Khu phi thuế quan đến Khu đô thị Năm Căn.
Bên cạnh những định hướng về phát triển không gian tổng thể Khu kinh tế Năm Căn, Đồ án cũng đưa ra các định hướng về quy hoạch sử dụng đất; kiểm soát không gian kiến trúc cảnh quan; phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế xã hội; hệ thống hạ tầng kỹ thuật; dự án ưu tiên đầu tư; quy định quản lý theo Đồ án; tổ chức thực hiện.
Tại hội nghị, các chuyên gia thành viên Hội đồng đánh giá đơn vị tư vấn đã tích cực phối hợp với Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Cà Mau và các đơn vị thuộc UBND tỉnh Cà Mau trong quá trình xây dựng Đồ án; đề xuất các các định hướng, giải pháp khai thác quỹ đất; ưu tiên các chức năng chính của Khu kinh tế. Tuy nhiên, đơn vị tư vấn cần tập trung phân tích và rà soát, điều chỉnh các dự báo về quy mô dân số, sử dụng đất đảm bảo hợp lý hơn; đồng thời chú ý đến tính khả thi của quy hoạch không gian vành đai xanh của Khu kinh tế Năm Căn; làm rõ khả năng tích hợp mạng lưới giao thông đường thuỷ nội địa với hệ thống giao thông đường bộ để khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh của Khu kinh tế; rà soát, đảm bảo quy hoạch này phù hợp quy hoạch tỉnh Cà Mau sau sáp nhật và mô hình chính quyền 2 cấp; đặc biệt lưu ý việc cấp phép các dự án nhạy cảm về môi trường; rà soát, đảm bảo tính chính xác của thông tin, số liệu; lưu ý hạn chế chiều cao của các công trình xây dựng trong Khu đô thị Năm Căn; tăng cường kết nối Khu kinh tế Năm Căn với cảng Hòn Khoai.
Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đánh giá, về cơ bản, Đồ án đã bám sát yêu cầu của Nhiệm vụ Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Năm Căn, tỉnh Cà Mau đến năm 2040 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đề xuất được các định hướng quan trọng trong phát triển Khu kinh tế Năm Căn trong giai đoạn mới.
Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đánh giá cao những ý kiến góp ý của các chuyên gia thành viên Hội đồng và đề nghị đơn vị tư vấn phối hợp với Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Cà Mau tiếp thu đầy đủ. Bên cạnh đó, cần tập trung đánh giá kỹ hiện trạng phát triển Khu kinh tế Năm Căn, làm rõ hơn những tồn tại, hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện quy hoạch cũ để làm cơ sở đề xuất điều chỉnh hiệu quả, nhằm khai thác tốt các tiềm năng, thế mạnh của Khu kinh tế trong giai đoạn tới.
Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đề nghị đơn vị tư vấn rà soát, hoàn thiện dự thảo Quyết định phê duyệt và hồ sơ Đồ án để UBND tỉnh Cà Mau trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.