Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu, áp lực đô thị hóa và nhu cầu nâng cao chất lượng sống, Hà Nội đang khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển công trình xanh, coi đây là một trong những giải pháp chiến lược để xây dựng Thủ đô “Xanh - Thông minh - Hiện đại”.
Là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước, Hà Nội tập trung nhiều nguồn lực về tài chính, con người và cơ sở hạ tầng, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển công trình xanh. Những năm qua, chính quyền thành phố đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích, đồng thời huy động sự tham gia tích cực của cộng đồng, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế. Bên cạnh đó, Hà Nội cũng là nơi tập trung nhiều trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức hợp tác quốc tế, cung cấp nền tảng khoa học - công nghệ để áp dụng các giải pháp tiên tiến cho công trình xanh.
Theo PGS.TS.KTS Hoàng Mạnh Nguyên - Chủ tịch Viện Khoa học Công nghệ Đô thị xanh (Hội Môi trường Xây dựng - Tổng hội Xây dựng Việt Nam), phát triển công trình xanh không chỉ gắn với yếu tố môi trường mà còn cả yếu tố văn hóa. Xanh môi trường là việc sử dụng năng lượng hiệu quả, giảm khí thải, tái chế và tiết kiệm tài nguyên. Trong khi đó, xanh văn hóa là bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống trong kiến trúc, tạo ra không gian sống hài hòa, bền vững. Hai yếu tố này đều hướng đến mục tiêu chung là phát triển bền vững, vừa bảo vệ thiên nhiên, vừa nâng cao chất lượng sống cho cộng đồng.
.jpg)
Tòa nhà trụ sở của Viettel đạt tiêu chuẩn của Hội đồng Công trình xanh Hoa Kỳ
Thực tế, Hà Nội đã có nhiều công trình xanh tiêu biểu, trong đó trụ sở Viettel đạt chứng chỉ quốc tế do Hội đồng Công trình xanh Hoa Kỳ cấp. Đây là minh chứng rõ nét cho sự lan tỏa mạnh mẽ của xu hướng xây dựng xanh tại Thủ đô. Nhiều khu đô thị mới, dự án công trình công cộng cũng đang áp dụng các tiêu chuẩn tiết kiệm năng lượng, sử dụng vật liệu thân thiện môi trường và tích hợp hạ tầng thông minh.
Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn, thành phố đã ban hành nhiều chính sách quan trọng để thúc đẩy công trình xanh, hạ tầng đô thị thông minh và phát triển bền vững Thủ đô. Luật Thủ đô (sửa đổi) năm 2024 đã đưa phát triển công trình xanh và hạ tầng thông minh vào định hướng chiến lược. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để Hà Nội hiện thực hóa mục tiêu xây dựng đô thị bền vững, đồng thời phù hợp với cam kết quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính.
Phó Chủ tịch Dương Đức Tuấn khẳng định, UBND thành phố sẽ tiếp tục đồng hành cùng các cơ quan Trung ương, doanh nghiệp và đối tác quốc tế trong quá trình chuyển đổi đô thị xanh, phấn đấu đưa Hà Nội trở thành thành phố xanh - thông minh - hiện đại, xứng tầm với vị thế Thủ đô Hà Nội.
Trong khi đó, PGS.TS.KTS Hoàng Mạnh Nguyên nhận định cơ hội cho công trình xanh tại Thủ đô hiện nay là rất lớn. Quá trình phát triển đô thị thông minh, tăng trưởng xanh và đổi mới công nghệ tạo điều kiện để giảm tiêu thụ tài nguyên, hạn chế khí thải và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Đây cũng là tiền đề để Hà Nội chuyển dịch theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, góp phần vào phát triển bền vững của quốc gia.
Tuy nhiên, theo PGS.TS.KTS Hoàng Mạnh Nguyên cho rằng, để phát triển công trình xanh, Hà Nội cần tiếp cận tổng thể trên nhiều khía cạnh: môi trường, xã hội, văn hóa và kinh tế. Chiến lược xanh phải bao trùm từ quy hoạch, thiết kế, thi công cho tới quản lý vận hành. Cần giảm thiểu đầu vào (vật liệu thô, năng lượng) và đầu ra (ô nhiễm, chất thải), hướng đến một vòng tuần hoàn khép kín. Bên cạnh đó, cần nâng cao nhận thức và thống nhất quan niệm về công trình xanh từ nhà quản lý, kiến trúc sư, doanh nghiệp đến cộng đồng.
Một yếu tố then chốt là sự phối hợp hành động giữa các sở, ngành, hội nghề nghiệp và doanh nghiệp bất động sản, vật liệu xây dựng, thiết bị công nghệ. Nếu có lộ trình thống nhất, công trình xanh sẽ sớm trở thành xu hướng chủ đạo trong phát triển đô thị Hà Nội.
Việc phát triển công trình xanh không chỉ mang lại lợi ích về môi trường, tiết kiệm năng lượng, giảm ô nhiễm, mà còn trực tiếp cải thiện sức khỏe, chất lượng sống của người dân. Với sự quyết tâm chính trị, đồng hành của doanh nghiệp và sự ủng hộ của cộng đồng, Hà Nội hoàn toàn có thể trở thành đô thị xanh, sạch, hiện đại, vươn tầm khu vực và quốc tế.