Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến tại hơn 30 điểm cầu các Sở Xây dựng trên toàn quốc.
Tham dự trực tiếp tại điểm cầu Hà Nội có đại diện Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, các Bộ: Tư pháp, Công an, Tài chính, Quốc phòng, Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương; đại diện các Vụ, Cục thuộc Bộ Xây dựng, đại diện các Tổng công ty, các Hiệp hội và các cơ quan có liên quan.
Đông đảo đại biểu tham dự Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết trong thời gian qua, Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng là cơ quan chủ trì xây dựng Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng, đây là nhiệm vụ quan trọng trong công tác quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.
Dự thảo Nghị định được xây dựng vào đầu năm 2025 do Thanh tra Bộ Xây dựng là đơn vị chủ trì. Tuy nhiên, do có nhiều thay đổi liên quan đến việc là sáp nhập giữa Bộ Xây dựng trước đây và Bộ Giao thông vận tải, việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy của Thanh tra Bộ, việc sắp xếp chính quyền địa phương 2 cấp trong thời gian qua cũng là một trong những nội dung có tác động rất lớn đến các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến các lĩnh vực của Bộ Xây dựng. Đặc biệt về Nghị định xử phạt vi phạm hành chính mà trước đây Bộ Xây dựng đã cùng với các địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội dự thảo và hoàn chỉnh đã trình lên Chính phủ. Tuy nhiên, trước rất nhiều thay đổi, Bộ Xây dựng đã chủ động tổng kết đánh giá, rà soát lại và báo cáo với Chính phủ để sửa đổi lại Nghị định.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh phát biểu khai mạc Hội thảo
Thứ trưởng cho biết, phạm vi Nghị định bao gồm các lĩnh vực về quy hoạch, kiến trúc, hoạt động đầu tư xây dựng theo pháp luật xây dựng, lĩnh vực liên quan đến nhà ở, thị trường bất động sản, phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật, vật liệu xây dựng… Về mặt phạm vi thì dự thảo Nghị định không thay đổi nhiều so với dự thảo trước đây nhưng về mặt thẩm quyền, nội dung, về mặt hành vi, mức xử phạm thì cũng sẽ thay đổi.
Hiện nay dự thảo Nghị định đang được đang được đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ và Cổng Thông tin điện tử Bộ Xây dựng để lấy ý kiến rộng rãi đối với các doanh nghiệp, hiệp hội, địa phương và các Bộ, Ngành.
Thứ trưởng khẳng định, Hội thảo hôm nay nhằm lắng nghe ý kiến của các đại biểu đại diện cho các doanh nghiệp, hiệp hội, sở, ngành của các địa phương, là những đối tượng chịu tác động trực tiếp của Nghị định. Thứ trưởng mong muốn các đại biểu đóng góp ý kiến hết sức cụ thể, thiết thực, vừa nâng cao vai trò trách nhiệm quản lý nhà nước, trách nhiệm trong việc thực thi pháp luật trong cái lĩnh vực này, đảm bảo Nghị định ban hành trên nguyên tắc tăng cường phân cấp, phân quyền với các quy định rõ ràng, dễ thực hiện, không tạo ra các rào cản mới, khó khăn cho doanh nghiệp, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội.
Trong khuôn khổ Hội thảo, đại diện lãnh đạo Vụ Pháp chế đã báo cáo khái quát chung về dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng. Theo đó, mục đích ban hành Nghị định nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về phát triển ngành Xây dựng; hoàn thiện, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất, chặt chẽ và khả thi trong việc phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về xây dựng; khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình thi hành Nghị định số 16/2022/NĐ-CP và tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng.
Đại diện lãnh đạo Vụ Pháp chế báo cáo về dự thảo Nghị định
Nghị định này quy định về hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, việc thi hành hình thức xử phạt vi phạm hành chính, việc thi hành biện pháp khắc phục hậu quả về xây dựng, bao gồm: quy hoạch xây dựng và quy hoạch đô thị; kiến trúc; hoạt động đầu tư xây dựng; phát triển đô thị; hạ tầng kỹ thuật; quản lý, phát triển nhà; kinh doanh bất động sản; sản xuất vật liệu xây dựng.
Đối tượng áp dụng của Nghị định là tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức cá nhân nước ngoài thực hiện hành vi vi phạm hành chính quy định tại Nghị định này trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trừ trường hợp Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.
Tổ chức quy định tại dự thảo Nghị định bao gồm: Tổ chức kinh tế được thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp: doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh và các đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp (chi nhánh, văn phòng đại diện); Tổ chức kinh tế được thành lập theo quy định của Luật Hợp tác xã: Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác; tổ chức được thành lập theo quy định của Luật Đầu tư: Nhà đầu tư trong nước, nhà đầu tư nước ngoài (trừ cá nhân) và tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài; cơ quan nhà nước có hành vi vi phạm hành chính mà hành vi đó không thuộc nhiệm vụ quản lý nhà nước được giao; tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; các đơn vị sự nghiệp; Ban quản trị nhà chung cư; các tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật.
Người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính, áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt vi phạm hành chính, người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính.
Bộ Xây dựng đã bố cục lại dự thảo Nghị định bằng cách nhóm các hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả thành từng chương theo chức năng quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng được quy định trong Nghị định số 33/2025/NĐ-CP ngày 25/02/2025 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Xây dựng gồm: Quy hoạch xây dựng; kiến trúc; hoạt động đầu tư xây dựng; phát triển đô thị; hạ tầng kỹ thuật; nhà ở; thị trường bất động sản và vật liệu xây dựng.
Đối với các chương có nhiều hành vi vi phạm được chia nội dung thành các mục theo trình tự của pháp luật chuyên ngành để bảo đảm quy định đầy đủ hành vi vi phạm theo pháp luật chuyên ngành, rõ chủ thể áp dụng, bảo đảm tính khoa học, thống nhất, dễ tra cứu và áp dụng như:
Chương về hoạt động đầu tư xây dựng: chia các mục theo thứ tự quá trình tiến hành các hoạt động đầu tư xây dựng quy định của Luật Xây dựng; xác định rõ chủ thể bị xử phạt trong từng điều khoản.
Chương về lĩnh vực nhà ở, thị trường bất động sản: chia các mục theo trình tự quy định trong Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023; xác định rõ chủ thể bị xử phạt trong từng điều khoản.
Dự thảo Nghị định gồm 97 Điều, chia thành 12 chương, sửa đổi, bổ sung các quy định về hành vi vi phạm để phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành mới được ban hành (Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn); sửa đổi các chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, mức phạt tiền tương ứng với từng chức danh trên cơ sở quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính và Chương II Nghị định số 189/2025/NĐ-CP.
Đại diện doanh nghiệp phát biểu tại Hội thảo
Tại Hội thảo, đại diện các doanh nghiệp, tổng công ty cho biết dự thảo Nghị định có quy mô, bố cục rõ ràng, hợp lý. Trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị định, các doanh nghiệp đã có nhiều góp ý và đều được Tổ Biên tập Nghị định cập nhật, bổ sung những nội dung hợp lý. Các doanh nghiệp cũng góp ý thêm về một số nội dung như xử phạt hành vi phạm quy định của chủ đầu tư về trật tự xây dựng còn chưa cụ thể, chồng chéo, phân định thẩm quyền xử phạt, về vấn đề nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình…
Đại diện các Hiệp hội, địa phương, Bộ, Ngành cũng có nhiều ý kiến góp ý trực tiếp tại Hội thảo đồng thời sẽ tiếp tục nghiên cứu, rà soát và gửi ý kiến bằng văn bản về cơ quan soạn thảo, Bộ Xây dựng.
Phát biểu kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh ghi nhận và đánh giá cao tất cả các ý kiến phát biểu của các doanh nghiệp, hiệp hội, địa phương và các Bộ, Ngành. Thứ trưởng mong muốn các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, hiệp hội tiếp tục nghiên cứu kỹ dự thảo Nghị định và gửi ý kiến góp ý bằng văn bản về Bộ Xây dựng để tổng hợp, hoàn thiện dự thảo Nghị định. Bộ Xây dựng sẽ hết sức nghiêm túc, cầu thị, tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý kiến của tất cả các đại biểu tham dự, cập nhật và bổ sung vào dự thảo, đảm bảo hoàn thành Nghị định theo đúng tiến độ.
Đối với đơn vị chủ trì là Vụ Pháp chế, Thứ trưởng yêu cầu Vụ cần phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chuyên môn để hoàn thiện nhiệm vụ này, tổng hợp, tiếp tục tiếp thu các ý kiến trong Hội thảo ngày hôm nay cũng như các văn bản góp ý của các cơ quan, đơn vị đồng thời nghiên cứu, rà soát các nội dung giao thoa, chồng chéo, vượt phạm vi của Nghị định này.