Ngày 12/11/2025, UBND Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp cùng Bộ Ngoại thương và Phát triển Hà Lan tổ chức Hội thảo “Phát triển cảng biển và cảng hàng không bền vững”.
Sự kiện quy tụ đại diện lãnh đạo địa phương, cơ quan quản lý, chuyên gia quốc tế và doanh nghiệp trong và ngoài nước nhằm thảo luận các giải pháp quy hoạch, đầu tư đồng bộ, chuyển đổi xanh và số hóa trong lĩnh vực hạ tầng logistics, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và khu vực.
Hội thảo mang ý nghĩa đặc biệt khi diễn ra trong khuôn khổ hợp tác chiến lược giữa Việt Nam và Hà Lan, quốc gia có kinh nghiệm hàng đầu về phát triển cảng biển xanh, logistics thông minh và mô hình “đô thị sân bay”. Bà Aukje de Vries, Bộ trưởng Ngoại thương và Phát triển Hà Lan cho biết Chính phủ Hà Lan cam kết tiếp tục đồng hành, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực quy hoạch, quản lý vận hành cảng xanh, chuyển đổi năng lượng và số hóa logistics, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 trong tương lai.
Quang cảnh hội thảo
Tại hội thảo, các chuyên gia tập trung thảo luận bốn nhóm chủ đề chính: quy hoạch tích hợp và kết nối liên vùng; chuyển đổi xanh trong hoạt động cảng và sân bay; số hóa và ứng dụng nền tảng dữ liệu trong logistics; và cơ chế huy động nguồn vốn phát triển hạ tầng bền vững. Nhiều ý kiến cho rằng, để nâng cao hiệu quả vận hành, cần triển khai các giải pháp đồng bộ như điện khí hóa phương tiện tại cảng, đầu tư hệ thống trạm sạc cho xe tải điện, áp dụng công nghệ IoT và trí tuệ nhân tạo trong quản lý luồng hàng, từ đó giảm thời gian lưu bãi và lượng phát thải CO₂.
Đối với lĩnh vực hàng hải, các đại biểu nhấn mạnh vai trò tiên phong của hệ thống cảng biển Việt Nam trong thúc đẩy chuỗi cung ứng xanh. Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải được dẫn chứng là mô hình tiêu biểu về năng lực vận tải lớn và khả năng kết nối quốc tế, tuy nhiên cần tiếp tục đầu tư công nghệ sạch, xử lý nước thải, khí thải và nâng cao hiệu quả quản trị dữ liệu để tiến tới đạt chuẩn cảng xanh quốc tế. Ở lĩnh vực hàng không, các ý kiến tập trung vào định hướng hình thành mô hình “đô thị sân bay”, không gian tích hợp giữa sân bay, khu logistics, khu công nghệ và dịch vụ đô thị thông minh, qua đó gia tăng giá trị khai thác, giảm tải cho hạ tầng đô thị và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
Một nội dung được các chuyên gia đặc biệt nhấn mạnh là chuyển đổi số trong quản lý cảng và sân bay. Việc xây dựng nền tảng dữ liệu dùng chung, tích hợp hệ thống điều phối, cảnh báo và quản lý thời gian thực sẽ giúp tối ưu luồng vận chuyển hàng hóa, tăng năng suất và giảm chi phí logistics. Một số mô hình đến từ Hà Lan đã được giới thiệu, trong đó hệ thống cảng được quản lý bằng nền tảng kỹ thuật số cho phép chia sẻ dữ liệu minh bạch giữa doanh nghiệp, cơ quan quản lý và đối tác vận tải, giúp giảm thiểu rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng.
Về cơ chế tài chính, đại diện nhiều doanh nghiệp và tổ chức quốc tế khuyến nghị Việt Nam cần đẩy mạnh cơ chế đối tác công - tư (PPP), khuyến khích phát hành trái phiếu xanh, tận dụng các nguồn vốn quốc tế và tín dụng khí hậu để đầu tư hạ tầng xanh, số hóa. Đồng thời, nên ban hành chính sách ưu đãi về thuế và thủ tục hành chính để thu hút doanh nghiệp công nghệ cao và nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào lĩnh vực hạ tầng chiến lược này.
Tại hội thảo, hai bên thống nhất thúc đẩy hợp tác thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm: rà soát quy hoạch cảng biển và cảng hàng không theo hướng liên vùng; thí điểm mô hình cảng xanh tại TP. Hồ Chí Minh; triển khai nền tảng dữ liệu quản lý logistics thông minh; và thiết lập cơ chế huy động vốn hiệu quả cho hạ tầng xanh. Chính quyền TP. Hồ Chí Minh cam kết tạo điều kiện thuận lợi về chính sách, mặt bằng và hạ tầng để triển khai các dự án hợp tác cụ thể trong thời gian tới.
Hội thảo “Phát triển cảng biển và cảng hàng không bền vững” không chỉ là diễn đàn kết nối chính sách và khoa học - công nghệ, mà còn là minh chứng cho nỗ lực của Việt Nam trong việc hội nhập sâu rộng với xu hướng phát triển xanh toàn cầu. Với sự đồng hành của các đối tác quốc tế, đặc biệt là Hà Lan, TP. Hồ Chí Minh được kỳ vọng sẽ trở thành trung tâm logistics xanh, thông minh của khu vực, góp phần quan trọng vào mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững của đất nước.