1. Phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng
- Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định số: 87/2009/NĐ-CP, 06/2021/NĐ-CP, 175/2024/NĐ-CP, 58/2017/NĐ-CP, 70/2016/NĐCP, 78/2016/NĐ-CP, 160/2016/NĐ-CP, 171/2016/NĐ-CP, 05/2017/NĐ-CP, 29/2017/NĐ-CP, 37/2017/NĐ-CP, 143/2017/NĐ-CP, 16/2018/NĐ-CP, 82/2019/NĐCP, 76/2021/NĐ-CP, 57/2024/NĐ-CP, 60/2023/NĐ-CP, 116/2017/NĐ-CP, 85/2020/NĐ-CP, 30/2013/NĐCP, 96/2021/NĐ-CP, 125/2015/NĐ-CP, 05/2021/NĐCP, 92/2016/NĐ-CP, 147/2018/NĐ-CP, 144/2025/NĐ-CP, 23/2016/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung. Dự thảo Nghị định không sửa đổi phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của các Nghị định này.
- Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 62/2016/NĐCP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 35/2023/NĐ-CP), trong đó, có sửa đổi, bổ sung về phạm vi điều chỉnh của Nghị định này theo hướng không điều chỉnh về điều kiện hành nghề giám định tư pháp xây dựng để bảo đảm thống nhất với nội dung bãi bỏ toàn bộ điều kiện tại dự thảo Nghị định.
- Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 111/2016/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 147/2018/NĐ-CP), trong đó, có sửa đổi, bổ sung về phạm vi điều chỉnh của Nghị định này theo phương án cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh đã được phê duyệt tại Quyết định số 1757/QĐ-TTg theo hướng không điều chỉnh đối với: cơ sở chỉ đóng mới, hoán cải, sửa chữa tàu biển có tổng dung tích dưới 500 GT; cơ sở chỉ đóng mới, hoán cải, sửa chữa tàu biển chở dưới 50 khách; cơ sở chỉ đóng mới, hoán cải, sửa chữa tàu biển phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh; cơ sở chỉ đóng mới, hoán cải, sửa chữa tàu cá.
2. Nội dung sửa đổi, bổ sung
- Dự thảo Nghị định bổ sung biểu mẫu hồ sơ, biểu mẫu kết quả giải quyết thủ tục hành chính đối với thủ tục cho ý kiến về kết quả đánh giá an toàn công trình và thủ tục Cho ý kiến về việc kéo dài thời hạn sử dụng của công trình hết thời hạn sử dụng theo thiết kế nhưng có nhu cầu sử dụng tiếp (trừ trường hợp đối với nhà ở riêng lẻ) để đảm bảo tính khả thi trong thực hiện.
- Dự thảo Nghị định đã sửa đổi, bổ sung quy định liên quan đến chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp theo khuyến nghị của EU liên quan đến các sản phẩm tại phụ lục 2B Hiệp định thương mại tự do giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên minh Châu Âu, liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len theo hướng cắt giảm một số thành phần hồ sơ (tài liệu xuất xứ C/O, bản giải mã VIN của nhà sản xuất xe, hoá đơn thương mại kèm theo danh mục hàng hoá); bổ sung giải thích từ ngữ về tài liệu về đánh giá đảm bảo chất lượng để rõ ràng và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, cơ quan quản lý khi thực hiện; bổ sung điều khoản về bổ sung tài liệu hoặc huỷ hồ sơ nếu doanh nghiệp không chứng minh được nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm nhập khẩu.
- Bổ sung nội dung chuyển tiếp về thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính sau khi Nghị định được ban hành, đảm bảo tính khả thi và không gây vướng mắc trong thực tiễn.
- Bổ sung nguyên tắc chung về thực hiện thủ tục hành chính theo hướng: thay thế các mẫu đơn, tờ khai, thành phần phần hồ sơ đã có trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc cơ sở dữ liệu chuyên ngành bằng dữ liệu; hồ sơ và kết quả giải quyết thủ tục hành chính bản điện tử có giá trị pháp lý như bản giấy.
3. Nội dung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư kinh doanh
a) Bãi bỏ toàn bộ các thủ tục hành chính:
Dự thảo Nghị định bãi bỏ một số thủ tục hành chính nhằm giảm bớt sự can thiệp của cơ quan nhà nước, tạo sự chủ động, tăng quyền tự quyết của doanh nghiệp và giảm bớt giấy tờ, thời gian, chi phí thực hiện thủ tục hành chính cho doanh nghiệp; cụ thể các thủ tục hành chính bãi bỏ gồm:
(i) Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng: thủ tục cấp mới, bổ sung, sửa đổi, cấp lại giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động thí nghiệm chuyên ngành xây dựng.
(ii) Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực hàng hải, đường thủy nội địa: thủ tục đặt tên, đổi tên cảng biển, cảng dầu khí ngoài khơi, bến cảng, cầu cảng, bến phao và khu nước, vùng nước; thủ tục công bố đóng bến cảng, cầu cảng, bến phao và khu nước, vùng nước; thủ tục đưa báo hiệu hàng hải vào sử dụng; thủ tục cho phép phương tiện thủy nội địa vào cảng biển (trừ phương tiện thủy nội địa mang cấp VR-SB); thủ tục cho phép phương tiện thủy nội địa rời cảng biển (trừ phương tiện thủy nội địa mang cấp VR-SB); thủ tục chấp thuận đặt tên tàu biển; thủ tục cấp, cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh khai thác cảng biển.
(ii) Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực hàng không: thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký sử dụng thương hiệu của hãng hàng không khác đối với hãng hàng không kinh doanh vận chuyển hàng không, kinh doanh hàng không chung vì mục đích thương mại; thủ tục cấp, cấp lại, cấp bổ sung năng định giấy phép nhân viên điều khiển, vận hành phương tiện, thiết bị hàng không hoạt động thường xuyên tại khu vực hạn chế của cảng hàng không, sân bay.
b) Đơn giản hóa các thủ tục hành chính:
(i) Nội dung cắt giảm, đơn giản hóa:
- Cắt giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính trên cơ sở đẩy mạnh số hoá, tự động hoá, tái sử dụng dữ liệu (hoạt động xây dựng, dân cư, doanh nghiệp...).
- Cắt giảm hoặc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm hoặc đơn giản hoá thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh trên cơ sở ứng dụng công nghệ, tái sử dụng thông tin, dữ liệu đã được số hoá, lưu trữ trong các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành và liên thông điện tử.
- Chuyển một số thành phần hồ sơ phải nộp là “Bản sao có chứng thực hoặc bản sao được cấp từ sổ gốc hoặc bản sao kèm bản chính để đối chiếu hoặc bản sao điện tử được cấp từ sổ gốc hoặc bản sao điện tử được chứng thực từ bản chính để đối chiếu” thành “Bản sao hoặc bản sao điện tử”.
- Bãi bỏ thành phần hồ sơ giấy có thể thay thế bằng dữ liệu.
- Bổ sung phương thức tiếp nhận, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính; gửi xác nhận việc nộp phí, lệ phí; cung cấp dịch vụ công trực tuyến.
(ii) Các thủ tục hành chính thực hiện đơn giản hóa:
- Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng: thủ tục đánh giá an toàn công trình xây dựng; thủ tục kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành công trình; thủ tục cấp chuyển đổi chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng; thủ tục cấp, điều chỉnh giấy phép hoạt động xây dựng cho nhà thầu nước ngoài; thủ tục cấp, gia hạn, cấp lại chứng chỉ hành nghề kiến trúc; công nhận, chuyển đổi chứng chỉ hành nghề kiến trúc của người nước ngoài hành nghề kiến trúc ở Việt Nam.
- Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực vận tải: thủ tục cấp, cấp lại Giấy phép kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế; thủ tục cấp, cấp lại Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu; cấp, cấp lại thông báo miễn kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật đối với linh kiện nhập khẩu; thủ tục cấp, cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ô tô.
- Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực hàng hải, đường thủy nội địa: thủ tục thỏa thuận vị trí, thông số kỹ thuật chi tiết cảng biển, bến cảng, cầu cảng, luồng hàng hải; thủ tục phê duyệt phương án bảo đảm an toàn hàng hải; thủ tục công bố mở cảng biển, cảng dầu khí ngoài khơi và công bố đưa luồng hàng hải vào sử dụng; thủ tục công bố đóng cảng biển, cảng dầu khí ngoài khơi; thủ tục công bố thông báo hàng hải về thiết lập mới báo hiệu hàng hải; thủ tục công bố thông báo hàng hải định kỳ về các thông số kỹ thuật của luồng hàng hải, vùng nước trước cầu cảng và các khu nước, vùng nước; thủ tục công bố thông báo hàng hải lần đầu về các thông số kỹ thuật của luồng hàng hải, vùng nước trước cầu cảng và các khu nước, vùng nước sau khi xây dựng, nạo vét duy tu, cải tạo, nâng cấp; thủ tục công bố thông báo hàng hải về khu vực thi công công trình trên biển hoặc trên luồng hàng hải; thủ tục công bố thông báo hàng hải về công trình ngầm, công trình vượt qua luồng hàng hải; thủ tục chấp thuận vùng hoạt động tàu lặn; thủ tục phê duyệt Phương án đưa tàu lặn vào hoạt động; thủ tục chấm dứt hoạt động tàu lặn; thủ tục giao tuyến dẫn tàu; thủ tục cấp Giấy phép nhập khẩu pháo hiệu hàng hải ; thủ tục cấp, cấp lại Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ đào tạo thuyền viên, người lái phương tiện thủy nội địa; thủ tục cấp Giấy phép tạm thời cho tàu biển mang cờ quốc tịch Việt Nam; thủ tục đăng ký nội dung thay đổi thông tin ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký tàu biển; thủ tục phê duyệt phương án trục vớt tài sản chìm đắm; thủ tục cấp, cấp lại Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện đào tạo, huấn luyện thuyền viên hàng hải; thủ tục lấy ý kiến về nội dung trong quy hoạch có ảnh hưởng đến phạm vi bảo vệ công trình hàng hải; thủ tục chấp thuận hoạt động khảo sát, thăm dò, xây dựng công trình, thiết lập vành đai an toàn của công trình hoặc các hoạt động khác trên tuyến hàng hải trong lãnh hải Việt Nam; thủ tục quyết định đưa, lại đưa cơ sở phá dỡ tàu biển vào hoạt động; thủ tục quyết định dừng, dừng ngay hoạt động cơ sở phá dỡ tàu biển; thủ tục phê duyệt phương án phá dỡ tàu biển; thủ tục cấp Giấy phép nhập khẩu tàu biển đã qua sử dụng để phá dỡ; thủ tục công bố khu vực, địa điểm tiếp nhận chất nạo vét trên bờ; thủ tục chấp thuận đề xuất thực hiện nạo vét luồng hàng hải, đường thủy nội địa quốc gia, đường thủy nội địa địa phương.
- Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực hàng không: thủ tục cấp, cấp lại giấy chứng nhận đăng ký hoạt động hàng không chung không vì mục đích thương mại; thiết lập, công bố phương thức liên lạc chung đối với hoạt động bay trong vùng trời cho khu vực bay, đường bay phục vụ hoạt động hàng không chung; thủ tục đóng tạm thời cảng hàng không, sân bay; thủ tục phê duyệt bản vẽ tổng mặt bằng trong phạm vi ranh giới dự án được giao đầu tư; thủ tục chấp thuận phương án đảm bảo an ninh, an toàn và vệ sinh môi trường đối với hoạt động xây dựng, cải tạo, nâng cấp, bảo trì, sửa chữa công trình, lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị trong khu vực cảng hàng không, sân bay; thủ tục phê duyệt sửa đổi, bổ sung tài liệu khai thác công trình; thủ tục cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không, giấy phép kinh doanh hàng không chung; thủ tục cấp, sửa đổi, bổ sung Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ nhân viên hàng không.
c) Cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh:
- Cắt giảm toàn bộ điều kiện đầu tư kinh doanh đối với 02 ngành, nghề: hành nghề giám định tư pháp xây dựng; kinh doanh dịch vụ quản lý, vận hành cơ sở hỏa táng.
- Cắt giảm, đơn giản hóa một số điều kiện đầu tư kinh doanh (cắt giảm điều kiện về nhân lực, trang thiết bị…) đối với các ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện: kinh doanh dịch vụ đóng mới, hoán cải, sửa chữa tàu biển; kinh doanh dịch vụ đóng mới, hoán cải, sửa chữa, phục hồi phương tiện thủy nội địa; kinh doanh dịch vụ bảo đảm an toàn hàng hải; kinh doanh vận tải biển quốc tế; lai dắt tàu biển; kinh doanh khai thác cảng biển; kinh doanh dịch vụ hàng không tại cảng hàng không, sân bay...
d) Đơn giản hóa thủ tục hành chính nội bộ
Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung hành chính nội bộ về quy trình đánh giá, phân loại cảng biển.
4. Nội dung phân cấp
Thực hiện phân cấp thẩm quyền đối với 06 thủ tục hành chính (theo các nội dung đã được điều chỉnh thẩm quyền tại Nghị định số 144/2025/NĐ-CP), gồm: cấp Giấy phép nhập khẩu pháo hiệu hàng hải; Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ đào tạo thuyền viên, người lái phương tiện thủy nội địa; cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh khai thác cảng biển; quyết định đưa cơ sở phá dỡ tàu biển vào hoạt động; Quyết định dừng hoạt động cơ sở phá dỡ tàu biển; Quyết định dừng ngay hoạt động cơ sở phá dỡ tàu biển; phê duyệt phương án phá dỡ tàu biển; cấp Giấy phép nhập khẩu tàu biển đã qua sử dụng để phá dỡ.
Đây là những nội dung mới, thể hiện sự tuân thủ, nỗ lực của cơ quan soạn thảo trong việc phân cấp hợp lý và thực thi cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Xây dựng theo đúng chỉ đạo của Đảng, Chính phủ và tạo môi trường thuận lợi, thúc đẩy kinh tế tư nhân ngày càng phát triển.