Theo Báo cáo thuyết minh tóm tắt Đề án, do đại diện UBND thị xã Hồng Ngự trình bày, thị xã Hồng Ngự được thành lập trên cơ sở chia tách địa giới hành chính huyện Hồng Ngự và chính thức đi vào hoạt động ngày 1/5/2009, gồm 3 phường, 4 xã, tổng diện tích là 121,844km2. Hiện nay, thị xã Hồng Ngự là một trong ba đô thị lớn nhất tỉnh Đồng Tháp (cùng với TP Cao Lãnh, TP Sa Đéc), có đường biên giới quốc gia tiếp giáp với Vương quốc Campuchia.
Quyết định số 1518/QĐ-TTg ngày 9/9/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Đồng Tháp đến năm 2030 đã nêu rõ, xây dựng thị xã Hồng Ngự là đô thị loại III, trung tâm kinh tế, khoa học kỹ thuật và văn hóa phía Bắc và hành lang kinh tế biên giới tỉnh Đồng Tháp, là đô thị trung tâm về công nghiệp, tiêu thủ công nghiệp, thương mại, giao thông của Khu kinh tế, có vị trí về an ninh quốc phòng.
Trên cơ sở thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ, những năm qua, thị xã Hồng Ngự đã nỗ lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, phát triển kinh tế xã hội và đạt được những bước tiến quan trọng, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, chú trọng phúc lợi xã hội, phát triển hạ tầng đồng bộ, hiện đại, thu hút đầu tư tạo động lực phát triển kinh tế xã hội.
Thông qua rà soát, phân tích, đánh giá, tổng hợp hiện trạng thị xã Hồng Ngự và đối chiếu với 59 tiêu chuẩn của 5 tiêu chí được quy định tại Nghị quyết 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, thị xã Hồng Ngự đạt 84,6/100 điểm. Bên cạnh nhiều tiêu chuẩn đạt và đạt ở mức cao, thị xã Hồng Ngự còn một số tiêu chuẩn chưa đạt, như: Mật độ dân số toàn đô thị, công trình văn hóa cấp đô thị, công trình thể dục thể thao cấp đô thị, tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật, quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc đô thị.
Nhằm hoàn thiện Báo cáo thuyết minh Đề án, các chuyên gia phản biện và thành viên Hội đồng thẩm định Bộ Xây dựng đã đưa ra những nhận xét, góp ý trên các lĩnh vực: Môi trường, công thương, tài chính, quốc phòng an ninh, hạ tầng kỹ thuật, quy hoạch kiến trúc, đô thị… giúp UBND thị xã Hồng Ngự tiếp thu, chỉnh sửa Báo cáo.
Kết luận Hội nghị, Thứ Trưởng Phan Thị Mỹ Linh - Chủ tịch Hội đồng đánh giá hồ sơ Đề án đề nghị công nhận thị xã Hồng Ngự là đô thị loại III, trực thuộc tỉnh Đồng Tháp đã đảm bảo đầy đủ, đúng trình tự thủ tục theo quy định, đồng thời nhấn mạnh vai trò, vị trí, chức năng của thị xã Hồng Ngự đối với quá trình phát triển kinh tế, xã hội tỉnh Đồng Tháp.
Theo Thứ trưởng Phan Thị Mỹ Linh, Hồng Ngự là đô thị đặc trưng của vùng sông nước Đồng bằng Sông Cửu Long, do đó quy hoạch kiến trúc, phát triển đô thị cần dựa trên cơ sở phát huy những tiềm năng, lợi thế và những yếu tố đặc trưng vùng miền nơi đây.
Thứ trưởng Phan Thị Mỹ Linh đề nghị UBND tỉnh Đồng Tháp, UBND thị xã Hồng Ngự chú trọng đặc biệt đến bảo vệ môi trường, xử lý rác thải và nước thải, ứng phó hiệu quảvới biến đổi khí hậu và khắc phục các tiêu chuẩn chưa đạt hoặc đạt với số điểm thấp, đồng thời tiếp thu đầy đủ ý kiến đóng góp của các chuyên gia phản biện và thành viên Hội đồng thẩm định Bộ Xây dựng, sớm hoàn chỉnh Báo cáo thuyết minh Đề án, gửi Bộ Xây dựng xem xét, trình Bộ trưởng Bộ Xây quyết định.
Hội đồng thẩm định Bộ Xây dựng thống nhất bỏ phiếu thông qua Đề án đề nghị công nhận thị xã Hồng Ngự đạt tiêu chuẩn đô thị loại III, trực thuộc tỉnh Đồng Tháp.
Trần Đình Hà