Theo báo cáo của tư vấn, vùng ĐBSCL nằm ở cực nam của Tổ quốc, bao gồm 13 tỉnh thành với tổng diện tích tự nhiên hơn 40,6 nghìn km2; đường biên giới với Campuchia xấp xỉ 330 km; đường bờ biển dài trên 700 km và gần 360 nghìn km2 vùng biển thuộc thềm lục địa; quy mô dân số 17,3 triệu người. Vùng ĐBSCL nằm ở vị trí trung tâm vùng Đông Nam Á, tiếp giáp vùng Tp. Hồ Chí Minh và vùng Phnompenh, có một vị trí vô cùng quan trọng trong giao lưu quốc tế, đồng thời là vựa lúa lớn nhất cả nước. Tiềm năng lợi thế của vùng rất lớn, với thế mạnh là nuôi trồng, đánh bắt và chế biến - xuất khẩu thủy hải sán, và sở hữu nhiều tài nguyên khoáng sản trữ lượng lớn dưới lòng biển và thềm lục địa. Quy hoạch xây dựng vùng ĐBSCL đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1581 năm 2009. Tuy nhiên, vùng ĐBSCL hiện nay đang đối mặt với nhiều khó khăn
thách thức liên quan tới sự phát triển thiếu bền vững, thiếu liên kết vùng và quản lý kiểm soát phát triển vùng, các ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu cũng như nhiều bất cập trong việc hợp tác khai thác và bảo vệ tài nguyên sông Mê kông. Để nâng cao vai trò vị thế của vùng ĐBSCL trong vùng quốc gia và quốc tế, phát huy tối đa tiềm năng của vùng xứng tầm với vị trí chiến lược địa kinh tế trong vùng ASEAN, việc điều chỉnh Quy hoạch là rất cấp thiết.
Trong phần trình bày của mình, tư vấn đã cơ bản nêu các nội dung điều chỉnh quy họach; căn cứ lập quy hoạch; ranh giới phạm vi nghiên cứu quy hoạch; quan điểm nghiên cứu và mục tiêu phát triển, trong đó xác định xây dựng và phát triển vùng ĐBSCL đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 trở thành vùng kinh tế trọng điểm quốc gia về sản xuất nông nghiệp, đánh bắt nuôi trồng thủy sản với tốc độ tăng trưởng cao, trung tâm kinh tế biển, trung tâm du lịch sinh thái cảnh quan sông nước tầm quốc gia và quốc tế. Tư vấn đã đưa ra những đánh giá tổng quan về các tồn tại bất cập trong thực trạng phát triển vùng (kết cấu hạ tầng, giao thông, thủy lợi chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; các dự án hạ tầng đô thị như cấp thoát nước, xử lý nước thải còn thiếu và chậm triển khai; phát triển đô thị, công - nông nghiệp và du lịch hiện nay đang gây ảnh hưởng bất lợi tới môi trường, tài nguyên tự nhiên và tài nguyên nhân văn của vùng; cảnh quan đô thị đứng trước nguy cơ mất dần bản sắc của các đô thị sông nước đặc thù...), đánh giá tổng quan tiềm năng và động lực phát triển vùng; trên cơ sở đó đề xuất tính chất, tầm nhìn, dự báo phát triển; điều chỉnh định hướng phát triển không gian vùng đến năm 2030; điều chỉnh định hướng phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, mô hình quản lý điều phối...
Các thành viên tham dự cuộc họp đều nhất trí với sự cần thiết điều chỉnh Quy hoạch, đề nghị tư vấn đánh giá kỹ tình hình thực hiện quy hoạch cũ, từ đó định hình những ưu điểm cần phát huy, những nhược điểm cần khắc phục và điều chỉnh cho phù hợp tình hình mới. Đại diện các địa phương rất đồng tình với việc lồng ghép các giải pháp ứng phó biến đổi khí hậu, nước biển dâng, vì với các địa phương trong vùng như Cà Mau, Trà Vinh...vấn đề ngập mặn, xâm thực khá cấp bách; đề xuất tư vấn làm rõ tính liên kết vùng theo hướng khai thác tối đa tiềm năng từng địa phương.
Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Phan Thị Mỹ Linh đề nghị UBND các tỉnh thành trong vùng phối hợp chặt chẽ với đơn vị tư vấn rà soát, bổ sung Nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch theo các ý kiến đóng góp của các thành viên hôm nay; lập Dự thảo tờ trình để Bộ Xây dựng làm cơ sở trình Thủ tướng phê duyệt Nhiệm vụ trong thời gian tới. Thứ trưởng cũng đề nghị các tỉnh có quy hoạch vùng tỉnh đến thời điểm rà soát lại cần nhanh chóng tiến hành rà soát cho phù hợp với những thay đổi trong chương trình phát triển đô thị trong tương lai của các tỉnh vùng ĐBSCL , để công tác quy hoạch có thể tiến hành đồng bộ.
Phòng TT-TL