Tổng công ty Xuất nhập khẩu Xây dựng Việt Nam-VINACONEX trở thành một trong ba tổng công ty nhà nước đầu tiên tiến hành cổ phần hoá toàn tổng công ty. Đến thời điểm cổ phần hoá, tổng tài sản của VINACONEX giá trị 15.357 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước là 945 tỷ đồng. Thành quả này là sự ghi nhận sự nỗ lực không ngừng của hơn 40 nghìn cán bộ, công nhân viên trong gần 20 năm qua. Việc chuyển đổi mô hình hoạt động sang TCty cổ phần đã mở ra thời kỳ phát triển mới, hoạt động hiệu quả và năng động hơn nhằm tạo cơ sở cho việc thực hiện chiến lược tăng tốc trong thời kỳ hội nhập. Để qua đó, VINACONEX khẳng định uy tín, thương hiệu trên thị trường xây dựng Việt Nam và thế giới.
Xác lập vị thế hàng đầu trên nhiều lĩnh vực
Trải qua gần 20 năm xây dựng và trưởng thành, VINACONEX đã trở thành Tổng công ty đa doanh, đa ngành hàng đầu trong ngành xây dựng Việt Nam thực hiện chức năng xây lắp, tư vấn đầu tư, thiết kế, khảo sát quy hoạch, kinh doanh xuất nhập khẩu thiết bị, vật tư sản xuất công nghiệp và vật liệu xây dựng, giáo dục-đào tạo, xuất khẩu chuyên gia và lao động ra nước ngoài. Đặc biệt, do tích cực đầu tư vào các lĩnh vực của nền kinh tế, VINACONEX dần chuyển đổi cơ cấu, mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh, tiến đến xây dựng tập đoàn kinh tế của đất nước.
Để khẳng định vị thế, khả năng và uy tín trong thị trường xây lắp, TCty cùng 25 đơn vị thành viên chuyên ngành xây lắp đã tăng cường phối hợp nhằm tạo sức mạnh tổng hợp từ khâu tìm kiếm công trình, tư vấn thiết kế, đấu thầu. Bằng năng lực khoa học - công nghệ, trình độ quản lý, chất lượng nhân lực và hoạt động thực tiễn, VINACONEX đã thắng thầu nhiều công trình tầm cỡ quốc gia, quốc tế. Không những thế những công trình do VINACONEX đã và đang thi công luôn được chủ đầu tư và khách hàng đánh giá cao. Tiêu biểu là Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Sân Vận động Mỹ Đình, Cầu Bãi Cháy, các nhà máy xi măng, dự án cấp nước có quy mô lớn, đòi hỏi kỹ thuật cao...
Không chỉ là một trong những nhà thầu xây lắp hàng đầu Việt Nam, VINACONEX còn đi đầu trong lĩnh vực xuất khẩu lao động. TCty đã đưa trên 50 nghìn người, bao gồm kỹ sư, quản lý, kỹ thuật viên, công nhân làm việc trong 68 ngành nghề khác nhau sang làm việc tại 24 nước và khu vực, bao gồm: Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Malaysia, Brunei, các nước Trung Đông, Đông Âu, đảo Síp, Cộng hoà Ai Len... Qua đó, góp phần mang lại nguồn thu đáng kể cho TCty. Không dừng lại ở đó, với trình độ ngoại ngữ giao tiếp cơ bản, cùng khả năng tiếp thu khoa học, công nghệ tiên tiến, ý thức kỷ luật lao động cao, nhiều lao động của VINACONEX đã trở thành cán bộ nòng cốt trong các doanh nghiệp của TCty sau khi kết thúc hợp đồng lao động ở nước ngoài.
Bên cạnh đó, một lĩnh vực kinh doanh truyền thống khác cũng góp phần khẳng định tên tuổi VINACONEX, đó là thương mại và kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá. Với mạng lưới bạn hàng rộng khắp thế giới và mạng lưới đại lý phân phối sản phẩm vật liệu, vật tư, máy móc, thiết bị xây dựng trên toàn quốc, kim ngạch xuất nhập khẩu bình quân tăng khoảng 20%/năm, riêng năm 2006 đạt 44,5 triệu USD. Hiện nay, TCty đang triển khai xây dựng mạng lưới trung tâm thương mại, khách sạn tại các đô thị, khu du lịch lớn. Trong đó phải kể đến các Trung tâm thương mại Tràng Tiền Plaza, Thanh Hoá, Vĩnh Yên, Hà Đông, Khách sạn Suối Mơ Hạ Long, Quảng Ninh, Khách sạn Holiday View Cát Bà, Hải Phòng. Đặc biệt, xác định đầu tư phát triển là động lực thay đổi cơ cấu, nâng cao năng lực, mở rộng quy mô sản xuất - kinh doanh, trong những năm qua, VINACONEX đã và đang triển khai hàng loạt các dự án đầu tư với tổng vốn hàng nghìn tỷ đồng. Các dự án xi măng Cẩm Phả, Yên Bình; nước Sông Đà; các dự án đô thị Trung Hoà - Nhân Chính, An Khánh, Cái Giá, Thảo Điền, Đông Nam Trần Duy Hưng; các dự án thuỷ điện Cửa Đạt, Ngòi Phát, Dốc Cây; dự án Khu công nghiệp Bắc Phú Cát; Khu công nghiệp Công nghệ cao Hoà Lạc... đã thay đổi cơ cấu kinh doanh, vị thế và sức cạnh tranh trên thương trường trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế.
Bước tạo đà cho chiến lược phát triển
Xác định điều kiện quan trọng để phát triển bền vững là phải gắn phát triển quy mô, chất lượng sản xuất - kinh doanh với đổi mới mô hình hoạt động, từ năm 2000, VINACONEX đã tích cực hưởng ứng chủ trương cổ phần hoá của Đảng và Nhà nước.
Theo đó, đã tiến hành cổ phần hoá thành công hai đơn vị thành viên đầu tiên là Công ty Xây dựng số 6 và Công ty Xây dựng số 7. Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 Khoá IX và chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Xây dựng, VINACONEX đã đẩy mạnh tiến trình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước thành viên, phát triển các doanh nghiệp thành viên khác theo hướng đa sở hữu vốn. Qua 5 năm triển khai, đến năm 2005, toàn bộ 30 doanh nghiệp nhà nước trực thuộc đã chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần với kết quả rất khả quan: sản xuất - kinh doanh phát triển ổn định, vững chắc, nhịp độ tăng trưởng cao, đời sống người lao động được đảm bảo. Đặc biệt một số doanh nghiệp sau cổ phần hoá đã tăng vốn điều lệ, cổ phần bán ra được thị trường chấp nhận và đã, đang hội đủ các điều kiện để chính thức giao dịch trên thị trường chứng khoán. Thành công của các doanh nghiệp thành viên đã tạo điều kiện cho VINACONEX được Chính phủ chọn thí điểm cổ phần hoá TCty nhà nước lớn trong năm 2004. để hai năm sau, TCty CP Xuất khẩu và Xây dựng Việt Nam VINACONEX JSC chính thức ra đời với vốn điều lệ 1.500 tỷ đồng, trong đó Nhà nước nắm giữ 63,35% cổ phiếu.
Tuy nhiên, để mô hình công ty mẹ - công ty con phát triển bền vững, bên cạnh xác định tôn chỉ hoạt động, xây dựng mục tiêu, chiến lược kinh doanh, văn hoá doanh nghiệp, cơ cấu tổ chức để nâng cao tính tương thích trên thị trường, xây dựng mô hình quản trị doanh nghiệp phù hợp mô hình hoạt động mới có ý nghĩa hết sức quan trọng. Vì thế, trong thời gian tới, nhiệm vụ đặt ra với VINACONEX JSC là phải xây dựng được mối quan hệ rõ ràng giữa công ty mẹ với các công ty con. Quan hệ chi phối giữa TCty và các đơn vị thành viên sẽ thông qua cơ chế sử dụng thương hiệu, cơ chế tài chính, chiến lược đầu tư, thực hiện các dự án, thị trường... Đồng thời,VINACONEX JSC phải tổ chức lại bộ máy công ty mẹ đủ mạnh, ngang tầm với yêu cầu và nhiệm vụ mới để thực hiện tốt công tác quản trị doanh nghiệp, quản lý vốn và hỗ trợ các công ty con, công ty liên kết một cách hiệu quả. Cùng với đó, TCty cần sắp xếp lại các công ty con theo hướng chuyên nghiệp, nâng cao khả năng cạnh tranh để cùng thực hiện chiến lược phát triển chung, vì lợi ích của từng doanh nghiệp.
Bước vào thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, với hành trang của một TCty đa ngành hàng đầu trên thị trường xây dựng Việt Nam, một thương hiệu có sức hấp dẫn lớn, cùng chiến lược phát triển đúng đắn và nỗ lực không ngừng của tập thể cán bộ, công nhân viên, VINACONEX JSC đã hội đủ những nhân tố cần thiết để vươn lên trở thành tập đoàn kinh tế mạnh, nhà thầu xây lắp có uy tín của khu vực và thế giới.
Nguồn: TC Xây dựng, số 8/2008