Qua triển khai xử lý hành vi vi phạm chậm lập hồ sơ quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình để trình người quyết định đầu tư phê duyệt và hướng dẫn của Bộ Xây dựng tại Văn bản số 1255/BXD-TTr ngày 19/3/2020, địa phương có một số vướng mắc như sau:
1. Tại Điểm 1 Văn bản số 1255/BXD-TTr nêu rõ: … tại Khoản 3 Điều 17 Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ quy định phạt tiền đối với hành vi chậm lập hồ sơ quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình để trình người quyết định đầu tư phê duyệt. Quy định nêu trên áp dụng đối với tất cả các đối tượng là chủ đầu tư, không phân biệt nguồn vốn, hình thức đầu tư”.
2. Tại Điểm 2 Văn bản số 1255/BXD-TTr nêu rõ: Đối với các chủ đầu tư là cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện các dự án đầu tư từ ngân sách Nhà nước, các cá nhân thực hiện nhiệm vụ được giao quản lý dự án (trong đó có nhiệm vụ lập hồ sơ quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình để trình người quyết định đầu tư phê duyệt là các cán bộ, công chức, viên chức) mà vi phạm thì áp dụng theo quy định tại Khoản 4 Điều 1 Nghị định số 97/2017/NĐ-CP ngày 18/8/2017 của Chính phủ, cụ thể: “Trường hợp cán bộ, công chức, viên chức thực hiện hành vi vi phạm khi đang thi hành công vụ, nhiệm vụ và hành vi vi phạm đó thuộc công vụ, nhiệm vụ được giao theo văn bản quy phạm pháp luật hoặc văn bản hành chính do cơ quan, người có thẩm quyền ban hành, thì không bị xử phạt theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính mà bị xử lý theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức. Cơ quan Nhà nước thực hiện hành vi vi phạm thuộc nhiệm vụ quản lý Nhà nước được giao, thì không bị xử phạt theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính mà bị xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan”.
Tuy nhiên, tại Nghị định số 68/2019/NĐ-CP ngày 14/8/2019 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng (ban hành sau Nghị định 97/2017/NĐ-CP) quy định:
- Tại Khoản 5 Điều 27 nêu rõ: Chủ đầu tư có trách nhiệm lập hồ sơ quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình và quy đổi vốn đầu tư công trình xây dựng để trình người quyết định đầu tư phê duyệt chậm nhất là 9 tháng kể từ ngày công trình được ký biên bản nghiệm thu hoàn thành, bàn giao đưa vào khai thác, sử dụng.
- Tại Khoản 9 Điều 27 nêu rõ: Chủ đầu tư chậm thực hiện quyết toán theo quy định tại Khoản 3 Điều này bị xử lý theo quy định tại Nghị định (hiện nay là Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ) quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở.
Bên cạnh đó, theo quy định về quyết toán dự án hoàn thành sử dụng vốn Nhà nước của Bộ Tài chính tại Thông tư số 10/2020/TT-BTC ngày 20/2/2020, tại Điều 24 nêu rõ: Các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm quy định về quyết toán dự án hoàn thành, tùy theo tính chất, mức độ của hành vi vi phạm bị xem xét xử lý kỷ luật hoặc xử phạt, xử lý hình sự theo quy định pháp luật.
Từ những quy định nêu trên, để thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính đối với các chủ đầu tư liên quan đến công tác quyết toán dự án hoàn thành, đề nghị Quý cơ quan xem xét, hướng dẫn:
(1) Trường hợp cơ quan Nhà nước có hành vi vi phạm thì bị xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan, quy định tại Khoản 4 Điều 1 Nghị định số 97/2017/NĐ-CP ngày 18/8/2017 như Bộ Xây dựng đã nêu tại Văn bản số 1255/BXD-TTr, đề nghị Quý cơ quan hướng dẫn rõ hơn các văn bản quy định của pháp luật có liên quan được áp dụng xử lý trong trường hợp này để địa phương thực hiện.
(2) Đối với chủ đầu tư là các đơn vị không phải là cơ quan Nhà nước, như: Đơn vị sự nghiệp công lập, ban quản lý dự án và cá nhân của các đơn vị này khi có hành vi vi phạm quy định về quyết toán dự án hoàn thành thì có bị xử phạt theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính hay không?
(3) Căn cứ Nghị định số 68/2019/NĐ-CP ngày 14/8/2019 (được ban hành sau Nghị định số 97/2017/NĐ-CP ngày 18/8/2017 của Chính phủ): Khi chủ đầu tư (kể cả cơ quan Nhà nước) có hành vi vi phạm, địa phương có được xử phạt theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính hay không (quy định tại Khoản 9 Điều 27 Nghị định số 68/2019/NĐ-CP)? Hay thực hiện theo quy định tại Nghị định số 97/2017/NĐ-CP của Chính phủ như Bộ Xây dựng đã hướng dẫn tại Văn bản số 1255/BXD-TTr?
Trường hợp không xử phạt chủ đầu tư là cơ quan Nhà nước như quy định tại Nghị định số 97/2017/NĐ-CP của Chính phủ và hướng dẫn tại Văn bản số 1255/BXD-TTr của Bộ Xây dựng; để có cơ sở thực hiện, đề nghị Quý cơ quan hướng dẫn cụ thể chủ đầu tư bị xử lý theo quy định tại Nghị định số 68/2019/NĐ-CP (tại Khoản 9 Điều 27). Để thực hiện công tác quyết toán vốn đầu tư các dự án hoàn thành sử dụng vốn Nhà nước theo Chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 27/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ, đề nghị Quý cơ quan quan tâm, sớm có văn bản hướng dẫn để địa phương có cơ sở triển khai thực hiện.