Theo Báo cáo của đơn vị tư vấn (Viện quy hoạch kiến trúc xây dựng Hà Tĩnh), Khu Kinh tế (KKT) Đông Nam Nghệ An, tỉnh Nghệ An được thành lập theo Quyết định số 85/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ngày 11/6/2007, với quy mô 18.820,47 ha. Qua 2 lần điều chỉnh mở rộng ranh giới vào năm 2014 và 2015, đến nay tổng diện tích KKT Đông Nam Nghệ An là 20.776,47 ha (tăng 1.950 ha). Trong quá trình thực hiện quy hoạch chung KKT Đông Nam Nghệ An có nhiều vấn đề bất cập nảy sinh như: Một số khu chức năng như các khu đô thị, khu phi thuế quan, khu trường chuyên nghiệp khó triển khai thu hút đầu tư do vị trí không lợi thế hơn so với ngoài KKT; cơ chế chính sách một số lĩnh vực thay đổi, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng; trong một số khu chức năng như các khu công nghiệp, khu phi thuế quan, khu du lịch có nhiều dân cư sinh sống, mật độ cao, khó thực hiện công tác GPMB, nên khó triển khai thực hiện theo đúng QHC…Trong bối cảnh đó, đến nay, sau 12 năm thực hiện, quy hoạch chung xây dựng KKT Đông Nam Nghệ An cần được xem xét, rà soát, đánh giá quá trình thực hiện để kịp thời điều chỉnh cho phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn phát triển mới.
Nhiệm vụ điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng KKT Đông Nam Nghệ An, tỉnh Nghệ An đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 có phạm vi ranh giới lập quy hoạch giữ nguyên như hiện tại với tổng diện tích là 20.776,47 ha (thuộc địa bàn các huyện Diễn Châu, Nghi Lộc, Hưng Nguyên, thị xã Hoàng Mai, thị xã Cửa Lò và TP.Vinh.
Nhiệm vụ đề ra yêu cầu giải quyết những vấn đề bất cập nảy sinh trong quá trình thực hiện quy hoạch chung xây dựng KKT Đông Nam Nghệ An thời gian qua, trên cơ sở kế thừa tối đa kết quả nghiên cứu hợp lý của đồ án quy hoạch chung xây dựng KKT Đông Nam Nghệ An giai đoạn 2007-2020 (tầm nhìn đến năm 2030), bổ sung quy hoạch khu vực điều chỉnh ranh giới các năm 2014, 2015 đã được phê duyệt, cập nhật các công trình, dự án đã và đang triển khai trong KKT. Quy hoạch khu phi thuế quan, khu đô thị, khu trường chuyên nghiệp,…cần quy hoạch với quy mô phù hợp với xu thế phát triển hiện nay. Ưu tiên phát triển quỹ đất cho công nghiệp, dịch vụ, du lịch,…; chuyển đổi chức năng khu công nghệ cao sang chức năng khác; Đối với các khu vực dân cư hiện hữu trong các khu chức năng như: Khu phi thuế quan, KCN, khu du lịch,…cần nghiên cứu tổ chức không gian để hạn chế tối đa việc di dời; Quy hoạch phát triển không gian KKT Đông Nam gắn với không gian mặt nước của các khu bến cảng Cửa Lò và Đông Hồi; Đề xuất các giải pháp như: xây kè bờ sông, đê biển, rừng phòng hộ…và các công trình bảo vệ môi trường khác nhằm tăng cường khả năng chống chịu và thích ứng BĐKH.
Tại hội nghị, các thành viên Hội đồng thẩm định đã đóng góp ý kiến chủ yếu tập trung vào giải quyết những bất cập nảy sinh trong quá trình thực hiện theo quy hoạch cũ của KKT thời gian qua như báo cáo thuyết minh nhiệm vụ đưa ra và ý kiến phát biểu của lãnh đạo tỉnh Nghệ An để đơn vị tư vấn bổ sung, hoàn thiện.
Phát biểu kết luận, Chủ tịch Hội đồng thẩm định Trần Thu Hằng đề nghị tỉnh Nghệ An chỉ đạo đơn vị tư vấn hoàn thiện báo cáo Nhiệm vụ với những nội dung chính cần bổ sung, theo đó cần có phân tích về yếu tố đặc thù về ranh giới của KKT Đông Nam Nghệ An (không liền một khu vực mà có sự rời rạc); Đánh giá bổ sung về các yếu tố động lực phát triển cho KKT; Làm rõ hơn về mối quan hệ vùng của KKT với khu vực lân cận, Lào,… từ đó làm nổi bật những tác động liên quan đến phát triển KKT; Làm rõ các nội dung điều chỉnh: ranh giới KKT, tính chất KKT, xác định động lực phát triển và tiềm năng KKT, xác định điều chỉnh cấu trúc phân khu chức năng, đất đai, điều chỉnh hệ thống hạ tầng kỹ thuật KKT, làm rõ về vấn đề bảo vệ môi trường, điều chỉnh nguồn lực thực hiện, sơ bộ dự kiến các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật.
Ninh Hoàng Hạnh