Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN
*Quy hoạch treo làm ảnh hưởng đến việc làm, sinh kế của người dân
Quan tâm đến vấn đề quy hoạch treo, tại phiên chất vấn chiều 6/11, đại biểu Đinh Duy Vượt (Gia Lai) chất vấn người đứng đầu ngành Xây dựng về kết quả giải quyết những tồn tại trong quy hoạch treo, làm thiệt hại quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, gây bức xúc xã hội, đã được Quốc hội chỉ rõ trong Nghị quyết 82.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết, quy hoạch treo ảnh hưởng đến việc làm, sinh kế và xây dựng, cải tạo nhà ở của người dân, đồng thời làm giảm hiệu quả chất lượng phát triển đô thị, lãng phí tài nguyên và gây bức xúc trong nhân dân.
Nguyên nhân chủ yếu là chất lượng thấp, thiếu tầm nhìn, xác định một số vấn đề chiến lược trong quy hoạch chưa chính xác, không lập đầy đủ các loại quy hoạch liên quan theo quy định, đặc biệt là quy hoạch hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và quy định chi tiết 1/500, không xác định đủ các yếu tố, điều kiện thực hiện, nhất là về nguồn lực đầu tư để thực hiện đồng bộ các dự án trong quy hoạch.
Việc tổ chức quản lý và thực hiện quy hoạch sau khi công bố chưa được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ theo quy định, nhất là việc công khai quy hoạch, xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch, không kịp thời rà soát, đánh giá, điều chỉnh quy hoạch.
Một số địa phương còn chủ quan, nóng vội trong việc mở rộng đất phát triển đô thị nhưng chưa tính toán đầy đủ, chính xác các yếu tố nguồn lực phát triển, nên không thực hiện được các chỉ tiêu kế hoạch.
Năng lực của một số chủ đầu tư yếu kém, không thực hiện được dự án được giao.
Về giải pháp đã thực hiện sau kỳ trả lời chất vấn tại Quốc hội và sau khi Quốc hội có Nghị quyết 82, Bộ trưởng Xây dựng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 02 về tăng cường chấn chỉnh công tác quy hoạch xây dựng, quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch được duyệt, trong đó đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương.
Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Bộ Xây dựng đã ban hành một số quy chuẩn cốt lõi như quy chuẩn về quy hoạch xây dựng, quy chuẩn về nhà ở, hạ tầng kỹ thuật đủ để phục vụ cho công tác quy hoạch bảo đảm chất lượng. Bộ đã hoàn thành việc xây dựng Cổng thông tin quy hoạch quốc gia.
Luật Quy hoạch, Luật sửa 37 luật có liên quan đến quy hoạch cũng đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2014, quy định về đảm bảo sự đồng bộ giữa các loại quy hoạch, một số nội dung, trình tự việc lập, điều chỉnh quy hoạch, bãi bỏ một số quy hoạch xây dựng không còn phù hợp, bãi bỏ giấy phép xây dựng, chứng chỉ quy hoạch.
Để bảo đảm quyền lợi của người dân trong vùng quy hoạch treo về vấn đề nhà ở, trong Luật sửa đổi, bổ sung Luật Xây dựng năm 2014 đã quy định, nếu kế hoạch sử dụng cấp huyện đã được công bố 3 năm sau không thực hiện, người dân được cấp phép xây dựng có thời hạn để cải tạo, thậm chí xây mới nhà ở có thời hạn ghi trong giấy phép cụ thể.
Nếu hết thời hạn này, quy hoạch vẫn không thực hiện được, người dân tiếp tục được thực hiện giấy phép đã được cấp để cải tạo và xây dựng mới nhà ở.
"Đây là quy định bước đầu, đã giải quyết được một phần về yêu cầu cải tạo và xây dựng nhà ở của người dân trong vùng quy hoạch treo", Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho hay.
Cũng theo Bộ trưởng Phạm Hồng Hà, các địa phương đã tích cực hơn trong việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch chung và quy hoạch chi tiết, tăng cường đầu tư hạ tầng kỹ thuật.
Theo tính toán sơ bộ, Thành phố Hồ Chí Minh đã rà soát trên 250 đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và thu hồi 176 dự án treo.
Đà Nẵng đã rà soát 7 quy hoạch phân khu, 1.007 quy hoạch chi tiết; xác định 201 dự án treo và đang xử lý các vấn đề liên quan.
Thành phố Hà Nội đã rà soát 78 quy hoạch phân khu, 67 quy hoạch chi tiết. Tỉnh Quảng Ninh đã rà soát 1213 quy hoạch và dự án chậm triển khai để có phương hướng xử lý.
Từ kết quả trên, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà nhận định, tình trạng quy hoạch treo đã được giải quyết. Tuy nhiên, đây là những kết quả bước đầu, cần phải có thời gian, bởi quy hoạch là vấn đề rất lớn, trong thời gian tới phải tiếp tục thực hiện những giải pháp căn cơ hơn.
Các địa phương cần đẩy mạnh có lộ trình cụ thể để rà soát, đánh giá thực hiện quy hoạch theo quy định để có sự điều chỉnh đúng đắn, kịp thời, tránh việc quy hoạch điều chỉnh tùy tiện và quy hoạch treo.
Lập kế hoạch đầu tư trung hạn và hàng năm phải bố trí đủ nguồn lực để đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch xây dựng, điều chỉnh, bổ sung kịp thời và triển khai tích cực cho kế hoạch quy hoạch sau khi công bố quy hoạch.
Bên cạnh đó, các địa phương tiếp tục điều chỉnh bổ sung các quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan về quy hoạch, bổ sung nội dung, các công cụ quản lý quy hoạch phát triển đô thị; thực hiện đầy đủ, thực chất việc lấy ý kiến người dân, cộng đồng và các nhà khoa học, chuyên gia trong quá trình lập và điều chỉnh quy hoạch, công khai, minh bạch thông tin về quy hoạch để người dân có điều kiện giám sát việc thực hiện.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN
*Cơ quan điều tra sẽ vào cuộc nếu chủ đầu tư cố tình chây ỳ không làm thủ tục cấp quyền sở hữu căn hộ
Đề cập đến lo lắng của cử tri về việc mua căn hộ, mua quyền sử dụng đất ở, nhà ở tại các dự án chưa được cấp quyền sở hữu nhà, căn hộ, quyền sử dụng đất và các tranh chấp đang xảy ra, đại biểu Đinh Duy Vượt chất vấn về giải pháp xử lý vấn đề này.
Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho hay, theo quy định, 50 ngày sau khi bàn giao nhà ở cho người mua nhà, chủ đầu tư phải làm các thủ tục để cấp chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà cho người dân.
Pháp luật cũng quy định chế tài xử phạt có thể lên đến 1 tỷ đồng đối với những chủ đầu tư chậm trễ việc này. Tuy nhiên, tình hình thực tế có hiện tượng như đại biểu đã nêu, tuy số lượng không lớn.
Con số thống kê của Bộ cho thấy, đối với các nhà chung cư, tranh chấp về việc này chỉ chiếm khoảng 2% trong tổng số tranh chấp về nhà chung cư. Song, số lượng người dân, hộ dân chịu ảnh hưởng lại rất lớn, cho nên đây là vấn đề cần phải được tập trung giải quyết.
Phân tích nguyên nhân, Bộ trưởng cho rằng, do chủ đầu tư thực hiện chưa đầy đủ thủ tục để cấp quyền sử dụng đất và sở hữu nhà ở; hoặc có thể đã thực hiện các thủ tục nhưng vẫn cố tình chậm trễ, chây ỳ trong việc làm các thủ tục cấp quyền cho người dân.
Về giải pháp, đối với những loại dự án đã thực hiện xong thủ tục nhưng chủ đầu tư cố tình chây ỳ, Bộ trưởng đề nghị các địa phương tập trung xử lý nghiêm khắc theo quy định về xử phạt vi phạm hành chính.
Nếu chủ đầu tư vẫn cố tình, các cơ quan điều tra sẽ vào cuộc để xem xét xử lý theo quy định pháp luật về hình sự.
Đối với dự án còn thiếu một số thủ tục pháp lý để cấp quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở, cần phải giải quyết các thủ tục pháp lý mà chủ đầu tư chưa thực hiện, đồng thời phải thực hiện ngay việc cấp quyền sử dụng đất và sở hữu nhà cho người dân./.