Kiến trúc của tính kết nối "nối liền khoảng cách"

Thứ sáu, 19/11/2010 00:00
Từ viết tắt Xem với cỡ chữ
Các liên kết chính là sự tương tác và sự thích nghi của toà nhà với môi trường tự nhiên (thiết kế khí hậu), là sự hài hoà của toà nhà với môi trường xây dựng (sự kết hợp) và chính là các liên kết của toà nhà với môi trường xã hội (các cầu nối).

Các thành phố mà ngày nay chúng ta coi là hiện đại sẽ rất nhanh chóng bị coi là lỗi thời và không còn thực hiện được mục đích của chúng. Các đặc trưng kiến trúc được coi là lạc hậu trong thời gian ngắn nếu chúng không được kết nối. Tình trạng các cấu trúc đô thị nghệ thuật đang mọc lên với tốc độ nhanh tại Hà Nội và các thành phố khác trong trong nước cũng như trong toàn khu vực vẫn được thiết kế như các đơn vị đơn lẻ. Một số kết cấu chính là những kiệt tác về mặt thẩm mỹ, kiến trúc, xã hội hoặc sinh thái, nhưng không có kết cấu nào là một phần trong toàn bộ bối cảnh lớn hơn của chúng, đó chính là môi trường xây dựng, xã hội và tự nhiên.

Kết nối một toà nhà với môi trường mở ra rất nhiều tiềm năng. Tuy nhiên, một trong những tiềm năng rõ ràng nhất lại rất hiếm khi được nhận ra. Các kiến trúc sư Việt Nam cần phải khai thác và phân tích sâu sắc trong khung cảnh lớn hơn của các công trường xây dựng để đạt được một bức tranh tổng thể về thời tiết, hướng, quang cảnh và môi trường tự nhiên xung quanh. Áp dụng và điều chỉnh các yếu tố này khi thiết kế sẽ tạo ra các kết nối kiến trúc- thời tiết hợp lý, tạo ra ngôn ngữ chung có tính đồng nhất khu vực. Sự bức xạ của mặt trời phải được ngăn chặn trong mùa hè và hướng vào toà nhà vào mùa đông. Việc này sẽ được xử lý bằng các thiết bị che nắng có thể  điều chỉnh tương tác được. Các thiết bị này hoạt động thông minh như các ống thông gió và trở thành các yếu tố cuốn hút ngoài mặt tiền vì nó thay đổi được hình dáng theo mặt trời, gió và phong cảnh, giống như mặt người vậy.

Chúng ta không chỉ tạo ra một kết cấu thực và thiên tài bằng cách hoà hợp các toà nhà của chúng ta với môi trường tự nhiên chung quanh mà quan trọng là còn nâng cao giá trị của miền lân cận, phong cảnh thị trấn, tính đồng nhất của khu xây dựng và tính thống nhất của nó, trong khi giảm được rất nhiều năng lượng tiêu thụ của các toà nhà. Một kết cấu hiện đại đơn lẻ có thể đẹp và ấn tượng sâu sắc, nhưng nó không đóng góp gì vào tổng thể của vùng lân cận hoặc của thành phố nếu nó không được nhất thể hoá, được căn chỉnh và được kết nối.

Các phát triển mới nhất của các trung tâm đô thị rải rác đang phát triển một cách tự nhiên quanh thành phố Hà Nội sẽ giảm hơn nữa lượng người đi lại bằng vé tháng cho các tuyến phố thường xuyên bị ùn tắc giao thông tại Thủ đô. Vùng đô thị lộn xộn này hoàn toàn đối lập với những gì chúng ta cần phục hồi, cải tiến và tạo ra khả năng cùng chung sống của Hà Nội. Những gì Hà Nội cần là 3 chữ D sau: Diversity, Density and Design (đa dạng, mật độ và thiết kế) cũng với chữ D nữa là Development (phát triển) theo hướng chuyển đổi.

Cho tới bây giờ các thành phố đã mở rộng theo mặt nằm ngang và các kết cấu đơn đã nở rộ tách biệt với nơi này hoặc nơi kia, nhưng hình chiếu của chúng thì giống như những chiêc lược đã mòn răng. Tương lai của các thành phố- sẽ bắt đầu từ châu Á và rất có thể Việt Nam sẽ đi tiên phong - tương lai của đô thị hoá nằm chính trong sự kết nối. Các cấu trúc Mega sẽ bắt đầu quy trình này, sau đó sẽ là các cấu trúc nhỏ hơn nếu chúng ta không thử nghiệm sớm như người đi tiên phong và vươn ra các khu lân cận bằng những cây cầu ở bệ phía trên, các đường hầm và bất kỳ yếu tố nào có thể tưởng tượng ra được để kết nối toà nhà với các toà nhà xung quanh. Các trung tâm mua bán công cộng và các khu bán công cộng ở nhiều cấp bậc, các phong cảnh được đưa lên cao và được che chở, hoặc các vườn treo đang trở thành đặc điểm kiến trúc phổ biến cho các trung tâm đô thị, khi chúng liên kết các toà nhà với công chúng, với đường phố và các kết cấu chung quanh.

Tính lưu động của công dân sẽ được cải thiện đầu tiên bằng việc bộ hành hoá mạnh mẽ, bằng việc đưa ra các lối đi lợp mái rộng, thoải mái và được che chắn. Các lối đi này sẽ ngày càng được nâng cao trong tương lai, chạy từ toà nhà này sang toà nhà khác, dọc hai bên hoặc thậm chí đi xuyên qua. Hà Nội  và các thành phố hiện đại khác sẽ có các cấp dộ 2 và 3 cho không gian công cộng phía trên những con đường được xây bao và chống lụt trên nền các khu vực đã cải tạo cho người đi bộ. Ngoài ra sẽ còn có các hệ thống đường ray nhẹ trên cao đưa người dân, lực lượng lao động, khách hàng trực tiếp đến toà nhà. Các trạm này hoặc là được tích hợp vào hành lang phía trên của các cấu trúc đa năng được thiết kế chung cho nhiều mục đích như làm nhà ở, làm việc, mua sắm, học hành và giải trí, hoặc bất cứ ở đâu, các tuyến này chạy dọc qua các không gian công cộng liền kề nhau, ví dụ như phía trên các con đường thành phố, chúng sẽ kết nối trực tiếp để việc đi lại dễ dàng và thú vị. Các liên kết đi lại nhanh hàng loạt  này là thách thức mới cho các kiến trúc sư, những người có trách nhiệm tích hợp  các trạm vượt vào đồ án thiết kế. Các nhà phát triển và các nhà đầu tư sẽ vui lòng cấp thêm vốn, bởi nó khiến một toà nhà thành công hơn về tính liên kết với sự đi lại của cộng đồng, người đi bộ và trên đường ray.

Các kiến trúc sư phải đứng lên và thuyết phục khách hàng của họ- các nhà đầu tư, nhà phát triển, về tầm quan trọng và lợi ích của việc tuân theo sự phức hợp thống nhất của toàn bộ khu vực, điều chỉnh các kích thước, tỷ lệ, kết cấu và hình dáng kiến trúc thay vì phô bày chủ nghĩa cá nhân hay khuynh hướng hoành tráng trong kiến trúc.

Tính kết nối đóng vai trò quan trọng nhất trong mục đích của toà nhà mà mọi chức năng của nó chỉ thành công khi người dân cho rằng nó là dễ dàng nhất, an toàn nhất, thẳng và bằng phẳng, khô thoáng và trên các bề mặt rắn chắc và thoải mái nhất, có các lối đi vào không gian được che chắn và kiểm soát được khí hậu tự nhiên. Đa chức năng là thuật ngữ của các phát triển trong tương lai, khi mà mỗi yếu tố của toà nhà phục vụ cho nhiều mục đích. Ví dụ như một cửa sổ thực hiện rất nhiều chức năng, đặc điểm tương lai của các toà nhà, giống như quảng trường lối vào và các cây cầu cũng có chức năng tương tự. Cầu cho người đi bộ- một trong những tính đồng nhất này tạo ra yếu tố cho Hà Nội- có vai trò là lối đi từ toà nhà này sang toà nhà khác, đồng thời cũng là địa điểm họp,  khu nghỉ ngơi, điểm quan sát và mua sắm.

Những thách thức cho các nhà quản lý, các nhà hoạch định đô thị- những người đang thương thảo và cấp phép xây dựng là khuyến khích, cải tiến và thực thi quy trình này bằng cách yếu cầu tính kết nối, là điều kiện để biến các thành phố của chúng ta thành một nơi của các kết nối.

Nguồn: Tạp chí Kiến trúc, số 9/2010.

Tìm theo ngày :

Đánh giá

(Di chuột vào ngôi sao để chọn điểm)