Một khó khăn nữa là Thái Nguyên có 8/15 xã phấn đấu cán đích NTM trong năm 2016 đang cần nguồn vốn ngân sách gần 70 tỷ đồng để xây
Tuy nhiên, do thay đổi một số tiêu chí của Bộ tiêu chí Quốc gia xây dựng NTM khu vực trung du miền núi phía Bắc thì việc hoàn thành mục tiêu trên là không dễ dàng.
3 tiêu chí khó
Bộ tiêu chí Quốc gia Xây dựng NTM cho khu vực Trung du miền núi phía Bắc quy định xã đạt tiêu chí về thu nhập, đến năm 2020 phải đạt 35 triệu đồng. Đối chiếu với 15 xã phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2016 thì con số trên quá cao.
Cụ thể, đến hết năm 2015, thu nhập bình quân ở 15 xã phấn đấu đạt chuẩn chỉ đạt từ 19 đến 31 triệu đồng/người/năm. Với các xã còn lại, có địa phương chỉ đạt từ 13 đến 15 triệu.
Đơn cử như Cao Ngạn là một trong những xã phát triển kinh tế vào loại khá của TP Thái Nguyên, thu nhập bình quân cũng chỉ đạt 31 triệu đồng. Hay như các xã Vô Tranh, Yên Đổ (Phú Lương), chỉ đạt từ 28 đến 30 triệu đồng. Xã La Hiên (Võ Nhai) - vùng sản xuất nhiều cây ăn quả của tỉnh thì thu nhập cũng mới đạt 25 triệu đồng.
Cá biệt như các xã Ký Phú (Đại Từ), Linh Sơn (Đồng Hỷ), Bảo Cường (Định Hóa), Phúc Hà (TP Thái Nguyên), thu nhập bình quân mới dừng lại ở mức 19 đến 20 triệu đồng/người/năm... Rõ ràng, để các xã vươn đến mức thu nhập chuẩn theo tiêu chí ngay trong 2016 là thách thức quá lớn.
Tỷ lệ hộ nghèo tiếp tục là một bài toán nan giải. Sau khi điều tra hộ nghèo theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016 - 2020, tỷ lệ hộ nghèo ở các xã nông thôn trên địa bàn tỉnh đều tăng cao so với chuẩn nghèo cũ.
Hiện nay, tỷ lệ hộ nghèo ở nông thôn trung bình 17,62% (toàn tỉnh có 140 xã nông thôn). Trong đó, riêng với 15 xã đăng ký đạt chuẩn NTM trong năm nay, số xã có tỷ lệ hộ nghèo dưới 12% là 9 xã. 6 xã còn lại tỷ lệ hộ nghèo trên 12%.
Tuy nhiên, Bộ tiêu chí Quốc gia quy định các xã nông thôn chỉ đạt chuẩn tiêu chí hộ nghèo khi có tỷ lệ hộ nghèo dưới 10%. Như vậy nếu tính tỷ lệ giảm nghèo bình quân 2%/năm như mục tiêu đã đề ra thì năm 2016, Thái Nguyên chỉ có 9/15 xã có thể đạt tiêu chí hộ nghèo.
Tiêu chí thứ 3 khó thực hiện là văn hóa. Chỉ tính riêng với 15 xã đăng ký đạt chuẩn NTM trong năm 2016, số xã 3 năm liên tục đạt tiêu chí này giai đoạn 2011 - 2015 chỉ có 4 xã; số xã 2 năm liên tục đạt tiêu chí này có 5 xã, các xã còn lại mới chỉ có 1 năm. Đặc biệt, không có xã nào đạt tiêu chí này từ 4 đến 5 năm.
Ông Đoàn Văn Tuấn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Phó Trưởng ban thường trực BCĐ chương trình xây dựng NTM tỉnh khẳng định, Thái Nguyên sẽ tiếp tục thực hiện hỗ trợ xi măng, cung cấp đầy đủ, kịp thời cho các xã. Mặt khác, trên cơ sở phân bổ nguồn vốn chương trình ngay lập tức thì Sở KH-ĐT cũng ưu tiên, tập trung nguồn lực để 15 xã đăng ký về đích năm 2016 triển khai nhanh chóng các công việc còn lại.
Trong khi đó, theo quy định của Bộ tiêu chí Quốc gia, xã đạt chuẩn tiêu chí văn hóa phải có từ 70% số xóm đạt xóm văn hóa từ 5 năm liên tục trở lên.
Căn cứ thực trạng đánh giá về tiêu chí văn hóa của 15 xã đăng ký đạt chuẩn 2016, áp theo Bộ tiêu chí Quốc gia thì năm 2016, Thái Nguyên chắc chắn sẽ không có xã đạt tiêu chí văn hóa.
Phân kỳ để thực hiện
Từ những khó khăn trên, UBND tỉnh Thái Nguyên vừa có báo cáo giải trình, đồng thời đề xuất những kiến nghị, giải pháp để xây dựng NTM đi theo đúng mục tiêu, lộ trình.
Ông Trần Nho Hưởng, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh cho biết, việc thực hiện tiêu chí thu nhập dù khó khăn nhưng các xã đăng ký đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016 - 2020, nhất là 15 xã đăng ký “về đích” trong năm 2016 vẫn có thể hoàn thành nếu chiếu theo Bộ tiêu chí của tỉnh.
Theo đó, “chuẩn” của tiêu chí này áp dụng phân kỳ cho từng năm với bậc thang tăng từ thấp đến cao. Cụ thể, năm 2016, “chuẩn” để hoàn thành tiêu chí thu nhập bình quân là 23 triệu đồng, năm 2017 là 26 triệu đồng, năm 2018 là 29 triệu đồng, năm 2019 là 32 triệu đồng và năm 2020 là 36 triệu đồng/người/năm
Ảnh: Đồng Văn Thưởng
Với việc tăng “chuẩn” theo từng năm, đến năm 2020, Thái Nguyên vẫn hoàn thành tiêu chí theo đúng quy định của Bộ tiêu chí Quốc gia (35 triệu đồng/người/năm).
Tương tự, với việc thực hiện tiêu chí văn hóa, để đạt “chuẩn”, Thái Nguyên dự kiến, xã đạt tiêu chí văn hóa trong các năm 2016, 2017 sẽ có 70% số xóm đạt xóm văn hóa; các năm 2018 và 2019, 70% số xóm đạt xóm văn hóa 2 năm liên tục.
Riêng năm 2020, các xã đạt tiêu chí này phải có 70% số xóm đạt xóm văn hóa 3 năm liên tục. Riêng đối với việc thực hiện tiêu chí hộ nghèo, UBND tỉnh Thái Nguyên tiếp tục vận dụng mọi điều kiện, giải pháp để hỗ trợ bà con phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, góp phần làm giảm tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn, đáp ứng bộ tiêu chí Quốc gia....
Theo nongnghiep.vn