Công tác xóa đói giảm nghèo, nhất là đối với vùng đồng bào dân tộc được Đảng, Nhà nước, Chính phủ đặc biệt quan tâm, chỉ đạo sát sao. Mặc dù ngân sách Nhà nước còn khó khăn nhưng Chính phủ đã thể hiện quyết tâm cao đối với công tác xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Trong 3 năm của giai đoạn II chương trình 135, ngân sách TƯ đã bố trí hơn 7.000 tỷ đồng cùng với ngân sách địa phương trên 200 tỷ đồng để thực hiện Chương trình. Chương trình 134-135 còn nhận được sự đồng thuận của toàn xã hội cũng như các tổ chức quốc tế. Theo báo cáo của các địa phương, bình quân mức đóng góp của dân chiếm 5,8% tổng mức đầu tư các công trình, dự án; các nhà tài trợ quốc tế cam kết hỗ trợ 300 triệu USD cho Chương trình 135 thông qua hỗ trợ.
4 mục tiêu của Chương trình 134 về hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt và 4 nhiệm vụ của Chương trình 135 bao gồm hỗ trợ phát triển sản xuất; phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cán bộ cơ sở và cộng đồng; hỗ trợ các dịch vụ; cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật đã được các địa phương nhận thức và thực hiện.
Tuy nhiên, tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đã nghiêm khắc phê bình một số địa phương không thực hiện tốt các mục tiêu mà Chương trình 134-135 đã đề ra mặc dù nguồn vốn Trung ương bố trí đủ. Trong đó, về hỗ trợ nhà ở, một số tỉnh như Điện Biên, Hà Tĩnh, Đồng Nai, Bình Dương chưa hoàn thành. Một số tỉnh đạt tỷ lệ hỗ trợ đất ở thấp như Tuyên Quang (44%), Khánh Hòa (26%), Hậu Giang (20%)…
Phó Thủ tướng cũng chỉ ra những bài học cụ thể từ triển khai Chương trình 134-135. Đó là, nơi nào quán triệt, nhận thức được đầy đủ chủ trương lớn này một cách sâu sắc; các cấp Ủy đảng, đoàn thể thấy được rõ trách nhiệm thì nơi đó thực hiện thành công. Nơi nào huy động được nguồn lực một cách tổng hợp, có sự lồng ghép phù hợp với chủ trương chính sách khác trên địa bàn thì việc triển khai Chương trình 134-135 sẽ đạt được những thành quả to lớn. Địa phương nào chưa thấy hết trách nhiệm, chưa có quyết tâm cao, tổ chức chỉ đạo, tổ chức thực hiện chưa tốt thì hiệu quả thấp hoặc chưa thành công.
Phó Thủ tướng chỉ rõ, xóa đói giảm nghèo là gốc để giải quyết mọi vấn đề vì vậy, từ nay đến năm 2010 phải giải quyết dứt điểm việc hỗ trợ nhà ở cho đồng bào nghèo, theo đó cần rà soát lại, lên danh sách các đối tượng thụ hưởng. Tỉnh, huyện, xã phải đảm bảo có đất để cho đồng bào dân tộc nghèo làm nhà. Ngoài ra, quy hoạch phát triển dân cư trên từng vùng cho phù hợp cũng là một trong những phương án để giải quyết đất cho dân.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu, phải nâng cấp một bước quan trọng về hạ tầng; tập trung đầu tư, hỗ trợ hạ tầng cơ bản ở nông thôn, ngoài những hạ tầng thiết yếu thì hạ tầng kỹ thuật như bưu chính viễn thông cũng phải được chú ý. BCĐ TƯ cần tập trung giúp đỡ những nơi đặc biệt khó khăn, giải quyết những vướng mắc mà địa phương đang gặp phải; hỗ trợ về nguồn lực, lồng ghép các chương trình giảm nghèo; hỗ trợ sản xuất và kinh doanh, trong đó có các ngành nghề nông nghiệp, giống, phân bón, thuốc trừ sâu, nông cụ, mô hình, cách thức làm ăn thông qua đào tạo.
Phó Thủ tướng đề nghị, rà soát lại, tính toán lại vốn để thực hiện những việc chưa làm được của Chương trình 134-135 cũng như phát sinh những yêu cầu mới. Phó Thủ tướng yêu cầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính bảo đảm đủ vốn để triển khai thực hiện. Đồng thời cần tổ chức lại BCĐ ở địa phương theo hướng tập trung 1 BCĐ các chương trình giảm nghèo, trong đó có cả Chương trình 134-135.
Theo tổng kết của Ban Chỉ đạo các chương trình giảm nghèo của Trung ương (BCĐ), đến hết năm 2008, đã hoàn thành việc hỗ trợ gần 380.000 nhà ở, đạt 111% so với mục tiêu đề án đã được phê duyệt với nguồn vốn được thực hiện gần 2.000 tỷ đồng. Quy mô và chất lượng nhà ở tương đối chắc chắn, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương… Đối với chương trình 135 (được triển khai trên 43 tỉnh, thành phố), sau 3 năm thực hiện, đã hỗ trợ sản xuất trực tiếp cho trên 1 triệu hộ nông dân, với trên 2.300 tấn giống cây lương thực, cây công nghiệp ngắn ngày, trên 100 ngàn máy móc thiết bị, công cụ phục vụ sản xuất; tổ chức tập huấn khuyến nông, khuyến lâm, hướng dẫn cách làm ăn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho khoảng 210.000 lượt người… Tổng kinh phí của Dự án hỗ trợ phát triển sản xuất đã giải ngân sau 3 năm là gần 700 tỷ đồng, đạt trên 83% kế hoạch. |