Dự án sự nghiệp kinh tế “Thiết kế điển hình nhà ở và công trình công cộng vùng thiên tai, khu vực tái định cư miền Trung và miền Tây Nam Bộ” (viết tắt Dự án) do Viện Kiến trúc quốc gia chủ trì nghiên cứu và soạn thảo, với mục tiêu đề xuất mô hình nhà ở nông thôn có khả năng thích ứng với các tác động của thiên tai, quá trình biến đổi khí hậu của khu vực miền Trung và Tây Nam Bộ, từng bước cải thiện và nâng cao chất lượng đời sống của người dân khu vực nông thôn.
Tại Hội nghị, các chuyên gia phản biện và thành viên Hội đồng nghiệm thu đã nghe đại diện Viện Kiến trúc quốc gia trình bày tóm tắt báo cáo Dự án. Theo đó, khu vực miền Trung và Tây Nam Bộ thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, biến đổi khí hậu như: Bão, lũ, lụt, triều cường, xâm mặn… gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến độ bền cũng như tính an toàn của các công trình xây dựng, tác động không nhỏ đến cuộc sống của người dân. Do đó, việc nghiên cứu, ban hành và đưa vào áp dụng trong đời sống thực tiễn những mẫu thiết kế nhà ở có khả năng thích ứng với tác động của thiên tai, là nơi trú ẩn an toàn cho người dân miền Trung và Tây Nam Bộ là rất cấp thiết.
Xuất phát từ nhận định khu vực thường xuyên chịu tác động của thiên tai, vùng nông thôn, cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, kinh phí dành cho đầu tư xây dựng còn hạn chế, nên Viện Kiến trúc quốc gia định hướng nghiên cứu, tạo dựng các mẫu thiết kế nhà ở tiết kiệm chi phí, có khả năng kết hợp nhiều chức năng trong một không gian chung, nhằm vừa đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của người dân, vừa có thể linh hoạt trong việc làm kinh tế tăng thu nhập cho gia đình, vừa là nơi trú ẩn an toàn khi xảy ra bão, lũ, lụt.
Đơn vị chủ trì nghiên cứu và soạn thảo đã đưa ra 50 mẫu thiết kế nhà ở cho người dân ở vùng thiên tai, khu vực tái định cư miền Trung và miền Tây Nam Bộ. Trong đó có một số mẫu được thiết kế từ chính các phòng, ban chuyên môn thuộc Sở Xây dựng các địa phương 2 vùng nêu trên.
Nhận xét về các mẫu thiết kế nhà ở và công trình công cộng vùng thiên tai, khu vực tái định cư miền Trung và miền Tây Nam Bộ các chuyên gia phản biện và thành viên Hội đồng nghiệm thu cho biết: Các mẫu thiết kế điển hình nhà ở này đã được tiếp cận từ nhiều phương diện khác nhau, từ đặc điểm vùng, miền đến yếu tố đời sống văn hóa, phong tục tập quán của các địa phương qua đó tạo tính gần gũi, dễ áp dụng đối với người dân các vùng thuộc phạm vi Dự án.
Hội đồng nghiệm thu của Bộ Xây dựng đã đánh giá báo cáo Dự án được trình bày rõ ràng, bố cục chặt chẽ, nội dung phong phú đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, mục tiêu đề ra. Bên cạnh đó, các chuyên gia phản biện, các thành viên Hội đồng cũng đưa ra những góp ý sâu sắc nhằm giúp đơn vị chủ trì nghiên cứu, soạn thảo loại bỏ những yếu tố bất hợp lý, những giải pháp không còn phù hợp đối với giai đoạn từ nay đến 2020.
Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn yêu cầu Viện Kiến trúc quốc gia tiếp thu đầy đủ những ý kiến góp ý của các chuyên gia phản biện và Hội đồng để hoàn thiện báo cáo Dự án, đồng thời lưu ý nhóm tác giả cần nghiên cứu sâu hơn nữa về yếu tố văn hóa vùng miền, tham khảo, lấy ý kiến đánh giá, góp ý từ chính người dân các địa phương thuộc phạm vi áp dụng của Dự án đối với các mẫu thiết kế nhà ở điển hình nhằm nâng cao tính hiệu quả, thực tiễn của Dự án.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn, mẫu thiết kế nhà ở điển hình thành công là những mẫu bên cạnh việc đưa ra được mô hình áp dụng chung cho các gia đình, cần phải tạo điều kiện phát huy tính linh động, sáng tạo của chính những người chủ sống trong ngôi nhà đó, để nhà mẫu thực sự đảm bảo thích ứng được với sự tác động của thiên tai nhưng vẫn tạo được sự gần gũi, thoải mái, thuận tiện đối với đời sống sinh hoạt của người dân.
Kết quả của Dự án đã được Hội đồng nhất trí nghiệm thu ở mức xếp loại khá.
Trần Đình Hà