Báo cáo tóm tắt nội dung Đề án , ông Ngô Văn Linh, Chủ tịch UBND thị xã Gia Nghĩa cho biết: thị xã Gia Nghĩa là thị xã tỉnh lỵ của tỉnh Đắk Nông; là trung tâm hành chính - chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội của toàn tỉnh. Với vị trí chiến lược là giao điểm của các tuyến Quốc lộ 14 (trục giao thông huyết mạch quan trọng gắn kết các trung tâm kinh tế vùng Nam Tây Nguyên với các vùng lân cận), Quốc lộ 14C (trục gắn kết các khu kinh tế cửa khẩu dọc hành lang biên giới), và Quốc lộ 28 kết nối thị xã với Đà Lạt – một trong những trung tâm du lịch của cả nước; Gia Nghĩa xứng đáng được coi là hạt nhân có chức năng chuyển tiếp các hoạt động từ vùng Tây Nguyên với các tỉnh Tây Nguyên tới vùng Đông Nam bộ; và kết nối với vùng duyên hải Nam Trung bộ - một hướng mở ra cảng biển để trung chuyển hàng hóa khối lượng lớn. Đặc biệt, nằm trong vùng Tây Nguyên là trung tâm công nghiệp bô xít của cả nước, khi nhà máy Alumin Nhân Cơ, nhà máy luyện nhôm Đăk Nông và các nhà máy phụ trợ sử dụng nguyên liệu nhôm đi vào hoạt động, Gia Nghĩa được định hướng sẽ trở thành hậu cần lớn cho công nghiệp khai khoáng, chế biến khoáng sản.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Luyện phát biểu trong Hội nghị
Những năm vừa qua, nhất là từ khi Gia Nghĩa được công nhận là đô thị loại IV, và từ khi được công nhận là thị xã vào năm 2005, được sự quan tâm của Trung ương, cùng với nỗ lực phấn đấu của Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân địa phương, Gia Nghĩa đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Tốc độ đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp, đô thị và dịch vụ tăng nhanh. Hạ tầng đô thị, hạ tầng kỹ thuật phát triển đồng bộ. Nhiều công trình y tế, giáo dục được kiên cố hóa và xây mới, tạo những nét khởi sắc cho diện mạo đô thị. Nhiều khu dân cư, khu đô thị được xây dựng như khu dân cư Sùng Đức, Đăk Na, Đăk Nur, khu nhà ở của cán bộ chiến sỹ Bộ chỉ huy bộ đội biên phòng (phường Nghĩa Phú)… Mức tăng trưởng kinh tế của thị xã trong 3 năm gần đây ổn định hơn 20%. Thu nhập bình quân đầu người 35,19 triệu đồng/ người - bằng 0,84 lần bình quân cả nước.Về cơ bản, Gia Nghĩa đã đáp ứng được các tiêu chí của đô thị loại III, căn cứ theo Nghị định số 42/2009/NĐ-CP ngày 7/5/2009 của Chính phủ về việc Phân loại đô thị và Thông tư số 34/2009/TT-BXD ngày 30/9/2009 của Bộ Xây dựng về việc Quy định chi tiết một số nội dung của Nghị định 42/2009/NĐ-CP. Việc nâng loại cho thị xã Gia Nghĩa thành đô thị loại III hoàn toàn phù hợp với định hướng quy hoạch xây dựng vùng tỉnh, Quy hoạch chung đô thị Gia Nghĩa đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 (được UBND tỉnh Đăk Nông phê duyệt tại Quyết định 1292/QĐ-UBND ngày 14/8/2013); đồng thời là cơ sở để tiến tới thành lập thành phố Gia Nghĩa trong tương lai.
Trong báo cáo thẩm định, đại diện Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) nhất trí đánh giá cao những kết quả mà Gia Nghĩa đã đạt được trên chặng đường 10 năm phấn đấu, với 26/49 chỉ tiêu đạt tối đa; 20/49 chỉ tiêu đạt (trong đó có 6/49 chỉ tiêu áp dụng quy chế đô thị vùng cao); chỉ có 3/49 chỉ tiêu thấp cần khắc phục (dân số, nhà tang lễ, tỷ lệ dân được cấp nước sạch). Liên quan tới các chỉ tiêu chưa đạt, Hội đồng cũng đã nghe giải trình từ phía địa phương. Đây là thị xã vùng cao, nên tập quán sinh hoạt của người dân vẫn quen sử dụng nước giếng khoan. Do đó, thời gian tới đây, bên cạnh việc tập trung đầu tư nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật, các công trình cấp thoát nước, Chính quyền còn cần quan tâm tới công tác tuyên truyền vận động người dân trên địa bàn dùng nước sạch, hợp vệ sinh.
Tổng hợp các ý kiến rất khách quan, tâm huyết của các ủy viên phản biện và thành viên Hội đồng, Thứ trưởng Phan Thị Mỹ Linh nhất trí với toàn Hội đồng, công nhận thị xã Gia Nghĩa đạt chuẩn đô thị loại III với số điểm trung bình 85,52. Đánh giá cao những thành tích địa phương đã đạt được, Thứ trưởng nhấn mạnh: với một điểm xuất phát rất thấp (huyện Đăk Nông với thị trấn Gia Nghĩa là huyện nghèo nhất của tỉnh Đăk Lăk trước kia), với đặc thù vùng miền, với sự đa dạng về phông văn hóa, phong tục tập quán khi trên địa bàn có tới 21 dân tộc cùng chung sống; thì những nỗ lực của Chính quyền và nhân dân để Gia Nghĩa phát triển như ngày hôm nay xứng đáng được ghi nhận và trân trọng. Bên cạnh đó, Thứ trưởng cũng lưu ý tỉnh và thị xã cần chuẩn bị cơ sở hạ tầng thật vững chắc, nhanh chóng xây dựng các chương trình phát triển đô thị phù hợp để đón đầu tương lai, khi công nghiệp bô xít ở Tân Rai, Nhân Cơ thực sự ổn định và phát triển.
Phòng TT-TL