Ngày 04/3/2021, Bộ Xây dựng tổ chức hội nghị thẩm định Nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (tỉnh Hà Tĩnh) đến năm 2040. Tham dự Hội nghị có các thành viên của Hội đồng thẩm định - đại diện các Bộ, ngành, các Hội chuyên ngành, lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Tĩnh và Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh. Thừa ủy quyền của lãnh đạo Bộ Xây dựng, Vụ trưởng Vụ Quy hoạch kiến trúc Trần Thu Hằng - Chủ tịch Hội đồng, chủ trì Hội nghị.
Toàn cảnh Hội đồng thẩm định
Theo báo cáo của đơn vị tư vấn (Viện quy hoạch và kiến trúc đô thị, Đại học Xây dựng), Khu Kinh tế cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (KKT Cầu Treo) được thành lập theo Quyết định số 177/1998/QĐ-TTg ngày 15/8/1998 của Thủ tướng Chính phủ, với diện tích tự nhiên trên 56.685 ha, gồm 4 đơn vị hành chính: xã Sơn Kim 1, xã Sơn Kim 2, xã Sơn Tây và thị trấn Tây Sơn thuộc huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. KKT Cầu Treo nằm trên Quốc lộ 8A qua biên giới Việt - Lào, có vị trí chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của tỉnh Hà Tĩnh và các tỉnh Bắc Miền Trung. Đây là vùng kinh tế quá cảnh cho 8 tỉnh thuộc 3 nước Việt Nam -Lào - Thái Lan sử dụng Quốc lộ 8A. Ngoài ra, KKT Cầu Treo rất gần tuyến đường Hồ Chí Minh và đường sắt Bắc Nam, có điều kiện thuận lợi để giao thương hàng hóa.
Sau gần 10 năm hoạt động, KKT Cầu Treo đã có những đột phá, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Hà Tĩnh. Tuy nhiên, từ ngày 01/3/2018, Quyết định số 01/2018/QĐ-TTg ngày 16/1/2018 về việc bãi bỏ Quyết định số 72/2013/QĐ-TTg ngày 26/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế, chính sách tài chính đối với khu kinh tế cửa khẩu có hiệu lực, KKT Cầu Treo không còn các cơ chế chính sách ưu đãi riêng. Khi lợi thế, ưu đãi đầu tư hầu như không còn, điều kiện hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, khoảng cách địa lý xa các trung tâm đô thị, do đó việc kêu gọi, thu hút đầu tư đối với KKT Cầu Treo thời gian qua càng khó khăn. Trước tình hình đó và trong bối cảnh kinh tế xã hội khu vực cũng như các nước láng giềng có nhiều thay đổi lớn, điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Cầu Treo là cần thiết, nhằm tạo điều kiện để phát huy tổng hợp các tiềm năng của khu kinh tế phù hợp với các điều kiện của tình hình phát triển mới.
Diện tích nghiên cứu lập điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng khoảng 23.400 ha, là vùng lõi của khu kinh tế trải dài theo hướng Đông - Tây, dọc theo khu kinh tế đồng thời trải dọc theo sông Ngàn Phố. Trong đó, không gian quy hoạch xây dựng phát triển khu kinh tế có tổng diện tích đất 12.500 ha.
Nhiệm vụ đề ra yêu cầu rà soát, kế thừa các yếu tố còn phù hợp của đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo, tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, kết quả đầu tư và thu hút đầu tư trong thời gian qua, đề xuất các nội dung điều chỉnh cần thiết để đáp ứng nhu cầu phát triển và phù hợp với bối cảnh phát triển mới. Các nội dung cần được nghiên cứu điều chỉnh bao gồm: rà soát, cập nhật, điều chỉnh mục tiêu, định hướng chiến lược; rà soát, điều chỉnh dự báo về dân số, lao động và các nhu cầu về hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật; rà soát, điều chỉnh quy hoạch không gian và quy hoạch sử dụng đất, trong đó bao gồm cập nhật, bổ sung điều chỉnh quy mô một số khu chức năng tại khu vực đô thị trung tâm; rà soát, điều chỉnh quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật, bao gồm điều chỉnh, đấu nối hệ thống hạ tầng kỹ thuật cho phù hợp với hiện trạng, yêu cầu kết nối vùng; rà soát, bổ sung và điều chỉnh danh mục dự án ưu tiên đầu tư và nguồn lực thực hiện phù hợp với các nội dung điều chỉnh quy hoạch.
Tại hội nghị, các thành viên Hội đồng thẩm định đã đóng góp một số ý kiến về các nội dung nghiên cứu điều chỉnh nhằm giúp đơn vị tư vấn bổ sung, hoàn thiện.
Phát biểu kết luận, Chủ tịch Hội đồng thẩm định Trần Thu Hằng tổng hợp ý kiến của Hội đồng, đề nghị đơn vị tư vấn và địa phương hoàn thiện báo cáo Nhiệm vụ với những nội dung chính quan trọng cần làm rõ như: những động lực chính phát triển KKT Cầu Treo trong lần điều chỉnh này; mối liên hệ và kết nối giữa khu kinh tế trên hành lang kinh tế Đông - Tây nhằm làm nổi bật tính chất cửa ngõ giao thương quốc tế, đầu mối giao thông quan trọng trong nước và quốc tế của KKT Cầu Treo. Về định hướng hạ tầng, cần đặc biệt chú trọng đến hạ tầng giao thông vì đây là vấn đề quan trọng nhất đối với khu kinh tế.