Xác định xây dựng nông thôn mới có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc, là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên của cả hệ thống chính trị, ngay sau khi hoàn thành Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tỉnh Bắc Ninh đã khẩn trương bắt tay ngay vào việc xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.
Công nhân Trạm bơm Trịnh Xá, huyện Từ Sơn, vận hành hệ thống trạm bơm. (Ảnh AN KHÁNH)
Bắc Ninh là một trong 18 tỉnh, thành phố có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.
Nhanh và thực chất
Ngày 19/1/2022, huyện Yên Phong được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định và cấp bằng công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới năm 2020. Yên Phong cũng là địa phương cuối cùng của tỉnh Bắc Ninh hoàn thành xây dựng nông thôn mới. Tính đến cuối năm 2022, 100% số xã của tỉnh Bắc Ninh đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, tất cả các đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Hiện, có chín xã đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Sau chặng đường hơn 10 năm xây dựng nông thôn mới, diện mạo nông thôn ở Bắc Ninh thay đổi hoàn toàn, đời sống của nhân dân không ngừng được nâng cao. Hệ thống kết cấu hạ tầng nông thôn được đầu tư nâng cấp và từng bước phát triển nhanh theo hướng đô thị hóa, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của người dân. Cơ cấu kinh tế nông nghiệp đang chuyển dịch theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa với quy mô ngày càng lớn, trình độ khoa học, công nghệ trong sản xuất nông nghiệp từng bước được nâng cao. Tỷ trọng giá trị sản phẩm và lao động của ngành công nghiệp và dịch vụ tăng nhanh. Đời sống vật chất, tinh thần người dân được cải thiện rõ rệt…
Qua khảo sát của ngành chức năng, sự hài lòng của người dân Bắc Ninh về xây dựng nông thôn mới đạt tỷ lệ cao, được người dân đánh giá đi vào thực chất. Bà Cao Thị Thùy, xã Đại Đồng Thành (thị xã Thuận Thành) cho biết, nông thôn mới đã thay đổi mạnh mẽ diện mạo của địa phương. Từ những con đường nhỏ hẹp, lầy lội vào ngày mưa chỉ sau mấy năm, những tuyến đường bê-tông nhanh chóng được xây dựng, mở rộng, trải dài đến từng xóm, thậm chí ra tận đồng ruộng. Ðiện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa các khu dân cư được đầu tư xây dựng đáp ứng đúng tâm tư, nguyện vọng của người dân.
Có quá nhiều sự thay đổi tích cực, tôi lấy thí dụ như vấn đề nước sạch và vệ sinh môi trường, trước khi bắt tay vào thực hiện xây dựng nông thôn mới, người dân chúng tôi chủ yếu sử dụng nguồn nước ở ao, hồ, bể chứa nước mưa và nước ngầm từ giếng khơi, giếng khoan.
Nước sinh hoạt không bảo đảm vệ sinh cho nên nhiều người thường xuyên mắc các bệnh đường ruột, bệnh ngoài da. Được sử dụng nước sạch là niềm khao khát của người dân. Sau khi triển khai xây dựng nông thôn mới, địa phương đã xây dựng hệ thống cung cấp nước sinh hoạt tập trung, nhờ vậy, chúng tôi có nước máy sạch sử dụng, không còn phải lo mắc các bệnh liên quan đến việc sử dụng nước không bảo đảm vệ sinh nữa.
Không chỉ ở xã Đại Đồng Thành, Giám đốc Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Đông Tháp cho biết, những năm qua, từ nhiều nguồn vốn, tỉnh Bắc Ninh đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm cải thiện môi trường, mang nước sạch về nông thôn, nâng cao sức khỏe người dân, góp phần vào công cuộc xây dựng nông thôn mới của địa phương.
Từ năm 2021, tỷ lệ dân số nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã đạt 100% (bình quân cả nước là 88,6%); tỷ lệ dân số nông thôn được cấp nước theo Quy chuẩn QCVN01 của Bộ Y tế là 80,3% (bình quân cả nước là 51%). Hiện, hệ thống cấp nước sạch nông thôn tập trung trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã được đầu tư xây dựng ở tất cả các xã, với tổng số hơn 50 công trình. Các công trình cấp nước sạch trên địa bàn tỉnh cơ bản hoạt động ổn định, phát huy hiệu quả, đáp ứng được nhu cầu sử dụng của người dân, nâng cao tỷ lệ người dân sử dụng nguồn nước sạch.
Bước tiếp chặng đường mới
Sau khi hoàn thành xây dựng nông thôn mới, tỉnh Bắc Ninh đã khẩn trương triển khai xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh Bắc Ninh phấn đấu mỗi huyện, thị xã có ít nhất 50% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (trong đó có 30% số xã đạt chuẩn nông thôn kiểu mẫu); mỗi xã có ít nhất một thôn nông thôn mới kiểu mẫu; huyện Gia Bình và huyện Lương Tài đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh Đặng Trần Trung cho biết, để hoàn thành mục tiêu, tỉnh Bắc Ninh sẽ chỉ đạo các xã tổ chức rà soát, đánh giá, đối chiếu kết quả thực hiện các tiêu chí, chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu theo quy định để có kế hoạch triển khai thực hiện duy trì, nâng cao chất lượng và hoàn thiện các chỉ tiêu, tiêu chí, đáp ứng yêu cầu, tiến độ đề ra trong giai đoạn 2021-2025.
Đồng thời, rà soát, xây dựng lộ trình huyện, xã chuẩn nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm hoàn thành mục tiêu của chương trình trên địa bàn. Phát triển hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, hiện đại, bảo đảm kết nối nông thôn và đô thị. Đối với cấp xã, tiếp tục đầu tư hoàn thiện hệ thống cơ bản phục vụ sản xuất và dân sinh ở nông thôn, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, khai thác công trình bảo đảm bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Trong đó, tập trung ưu tiên đầu tư phát triển hệ thống giao thông, thủy lợi ở các xã có tỷ trọng sản xuất nông nghiệp cao; khai thác tối đa các tiềm năng, lợi thế sẵn có tại các địa phương. Hỗ trợ các xã xây dựng nông thôn mới nâng cao hoàn thiện, bảo trì hệ thống cơ sở hạ tầng thiết yếu theo hướng nâng cao chất lượng và bền vững…
Ngoài nguồn vốn tỉnh hỗ trợ, các địa phương cần chủ động huy động nguồn lực thực hiện chương trình (vốn huyện, xã; doanh nghiệp hỗ trợ), vận động con em xa quê, người dân sinh sống trên địa bàn tiếp tục tham gia đóng góp xây dựng nông thôn mới theo nguyên tắc tự nguyện cho từng dự án, nội dung cụ thể.