Thực hiện mô hình "xã nông thôn mới thông minh", thời gian qua, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên đã tích cực áp dụng chuyển đổi số vào chương trình xây dựng nông thôn mới và đạt nhiều kết quả tích cực, đi vào chiều sâu, có hiệu quả cao.
Cán bộ xã Động Đạt (Phú Lương) hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng số trên điện thoại thông minh. Ảnh: Nhâm Mai
Theo Văn phòng Nông thôn mới tỉnh Thái Nguyên, việc chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong xây dựng nông thôn mới đã góp phần quan trọng thay đổi phương thức sản xuất, giải phóng sức lao động, giảm chi phí và nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
Cụ thể, về việc xây dựng chính quyền điện tử, mức độ sẵn sàng ứng dụng công nghệ thông tin của huyện Phú Lương ở mức khá; tỉ lệ UBND cấp xã có điểm cầu trực tuyến đạt 100%. Bên cạnh đó, 100% các xã đã có cáp quang đến trung tâm; tỉ lệ phủ sóng điện thoại di động đạt 99,53%. Đặc biệt, người dân đã chủ động tham gia vào các loại hình dịch vụ của xã hội số, từng bước hình thành văn hóa trên môi trường số. Chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, có 11/13 xã đạt chuẩn nông thôn mới. Hiện toàn huyện đã cấp mã QR cho trên 100 sản phẩm để truy xuất nguồn gốc nông sản.
Chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại địa phương cũng có nhiều chuyển dịch tích cực và chú trọng đầu tư cho nông nghiệp sạch, an toàn theo hướng hữu cơ, góp phần tăng thu nhập cho người dân một cách bền vững. Hiện toàn huyện Phú Lương có 14 xóm nông thôn mới kiểu mẫu.
Trên địa bàn huyện Phú Lương, xã Tức Tranh là một ví dụ điển hình cho mô hình xã nông thôn mới thông minh. Ông Hoàng Ngọc Danh, Phó Chủ tịch UBND xã Tức Tranh cho biết, triển khai xây dựng mô hình thí điểm xã nông thôn mới thông minh, xã thương mại điện tử, Tức Tranh đang thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Số hồ sơ tính đến 5/6/2023 là 2.169/2.180, tương đương 99,4% được giải quyết trực tuyến. Trong quá trình nộp hồ sơ, người dân được đánh giá mức độ hài lòng qua phiếu đánh giá. Công tác điều hành của chính quyền đang thực hiện thông qua hệ thống chính quyền điện tử Thái Nguyên.
Bên cạnh đó, xã thực hiện công khai thông tin số điện thoại của cán bộ chính quyền xã cho người dân trên địa bàn. Trên địa bàn xã có 19 tổ công nghệ số cộng đồng thực hiện hướng dẫn người dân sử dụng ứng dụng địa chỉ số. Hiện nay, 100% cán bộ xã, cán bộ xóm sử dụng điện thoại thông minh có kết nối internet, sử dụng ứng dụng Zalo, fanpage, Facebook để chia sẻ thông tin, kết nối, tương tác và nhận phản hồi của người dân.
Tại xã, trà là sản phẩm chủ lực được các hộ kinh doanh, hợp tác xã bán trên kênh thương mại điện tử như Shopee, Lazada… Đặc biệt, xã đã thực hiện mô hình xóm thông minh tại Khe Cốc, người dân tham gia sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến, triển khai mô hình chợ thông minh (chợ không dùng tiền mặt), các nhà trường thu các khoản đóng góp qua tài khoản… Tỉ lệ người dân sử dụng thanh toán trực tuyến hiện đạt 50%.
Hiện xã Tức Tranh có 7 sản phẩm OCOP, các sản phẩm đã được bán trên kênh thương mại điện tử. Ngoài ra, xã cũng có mô hình sản xuất chè hữu cơ đang định hướng phát triển gắn với du lịch sinh thái.
Để có được những kết quả này, theo ông Danh, thời gian qua xã đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp hiệu quả, thực tế và luôn bám sát hướng dẫn của Bộ NN&PTNT. Thường xuyên cập nhật các văn bản từ các bộ, ngành, các cấp có liên quan để xây dựng mô hình theo đúng định hướng chuyển đổi số.
Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục để tạo ra phong trào đoàn kết xây dựng nông thôn mới thông minh, tạo sức lan tỏa trong nhân dân. Tổ chức tập huấn chuyên sâu về chuyển đổi số cho cán bộ thực hiện và nhân dân trên địa bàn xã, để giúp nâng cao nhận thức về công tác chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới.
Xây dựng kế hoạch chi tiết (thời gian thực hiện, dự tính nguồn kinh phí, phân công cụ thể cán bộ phụ trách từng chỉ tiêu...), huy động tối đa nguồn lực từ nhân dân đóng góp để xây dựng mô hình.
Đặc biệt, vừa triển khai thực hiện, vừa đánh giá rút kinh nghiệm, tiếp thu các ý kiến tham gia, góp ý của các đơn vị, các ngành, người dân để kịp thời điều chỉnh mô hình cho phù hợp với định hướng phát triển của địa phương.
Theo Phòng Kinh tế huyện Phú Lương, để thực hiện chương trình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh giai đoạn 2021-2025 hiệu quả, huyện phấn đấu có 80% hồ sơ công việc cấp huyện và 60% hồ sơ công việc cấp xã được xử lý trên môi trường mạng; 100% các địa phương, đơn vị quản lý điều hành trên môi trường điện tử, 70% mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực và 50% mô hình liên kết gắn với vùng nguyên liệu có ứng dụng công nghệ số.