Bà Rịa - Vũng Tàu là địa phương ven biển có cơ hội phát triển kinh tế rất cao, vì vậy, tỉnh đã định hướng phát triển đô thị biển theo hướng hiện đại, thúc đẩy sự hình thành các cực kinh tế mũi nhọn.
Chuỗi đô thị ven biển giữ vai trò chủ đạo
Bà Rịa-Vũng Tàu có bờ biển dài 305,4 km và hơn 100.000 km2 thềm lục địa nên có nhiều tiềm năng và lợi thế về biển. Đặc biệt, lợi thế cảng nước sâu của Bà Rịa-Vũng Tàu là điểm nổi bật nhất trong vùng, thúc đẩy các hoạt động kinh tế, tạo vị thế vùng riêng biệt cho tỉnh.
Hồ Tràm (huyện Xuyên Mộc) đã trở thành một đô thị biển sôi động, thu hút rất đông khách du lịch.
Nằm liền kề với vùng TP Hồ Chí Minh phát triển năng động bậc nhất cả nước và khu vực ASEAN, Bà Rịa-Vũng Tàu là cấu thành quan trọng vùng đô thị TP Hồ Chí Minh. Ngoài ra, điều kiện khí hậu, đất đai và nguồn tài nguyên tự nhiên thuận lợi là ưu thế về phát triển kinh tế biển với các ngành dầu khí, công nghiệp, hải sản và lợi thế du lịch biển, đảo.
Bà Rịa - Vũng Tàu cũng là địa phương duy nhất có bờ biển dài với bãi cát thoải, sạch, trên địa bàn tỉnh cũng có nhiều khu vực có cảnh quan hấp dẫn, môi trường trong lành, ngoài ra còn có các di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia và nhiều lễ hội văn hóa truyền thống đặc sắc... Cùng với đó là quần đảo Côn Đảo, vừa là di tích lịch sử cách mạng nổi tiếng, vừa là khu bảo tồn thiên nhiên rừng, biển, một trong những khu Ramsar được thế giới công nhận và đánh giá cao.
Bà Rịa-Vũng Tàu hiện đang có chuỗi đô thị ven biển giữ vai trò chủ đạo trong việc tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội gồm: TP Vũng Tàu, TT Long Hải và TT Phước Hải. KTS Mai Trung Hưng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết: Thời gian qua, Bà Rịa-Vũng Tàu đã đi đúng định hướng phát triển hành lang kinh tế du lịch đối với các đô thị ven biển của tỉnh. Gần như các đô thị biển của Bà Rịa-Vũng Tàu đều đã có quy hoạch định hướng, quy hoạch chung và quy hoạch phân khu, chi tiết để quản lý đầu tư và phát triển; phân vùng rõ ràng khu đô thị, khu du lịch phục vụ cho phát triển đô thị và du lịch...
Riêng Côn Đảo đã có đầy đủ các loại quy hoạch, quy định quản lý để phát triển Côn Đảo tương đối chặt chẽ.
Đô thị biển là “bàn đạp” tiến ra biển
Theo quy hoạch, Bà Rịa-Vũng Tàu sẽ phát triển thêm các đô thị biển như: Hồ Tràm, Bình Châu (huyện Xuyên Mộc), Lộc An (huyện Đất Đỏ) và toàn bộ Côn Đảo sẽ phát triển thành đô thị biển đảo. Theo đó, đô thị Hồ Tràm là đô thị du lịch ven biển của tỉnh và huyện Xuyên Mộc; là trung tâm kinh tế dịch vụ, du lịch và có ý nghĩa quan trọng về quốc phòng, hướng đến hình thành đô thị loại V trong giai đoạn 2025 và đến 2030.
Lộc An mang tính chất là khu dân cư tập trung và các khu chức năng đô thị kinh tế ven biển như: Dịch vụ du lịch, dịch vụ sản xuất, đánh bắt và nuôi trồng thủy sản nên dự kiến sẽ phát triển thành đô thị loại V. Bình Châu là trung tâm thương mại dịch vụ du lịch tầm cỡ quốc tế của huyện Xuyên Mộc và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, là một đô thị có ý nghĩa quan trọng về quốc phòng.
Long Hải, Phước Hải (huyện Long Điền) cũng được định hướng phát triển thành đô thị biển hiện đại, kết nối các đô thị biển trong tỉnh và khu vực.
Theo các chuyên gia, kiến trúc sư đầu ngành, để thúc đẩy kinh tế biển, Bà Rịa - Vũng Tàu cần tập trung ưu tiên phát triển các chuỗi đô thị biển, làm “pháo đài” tiền tiêu trong phòng thủ và là “bàn đạp” tiến ra biển, đặt trong tư duy chiến lược liên kết vùng. Muốn đạt được mục tiêu đó thì đô thị biển Bà Rịa - Vũng Tàu phải quy hoạch theo hướng bền vững, hiệu quả, có bản sắc riêng và quan trọng là phải có “của để dành” cho tương lai.
Trong quy hoạch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, Bà Rịa - Vũng Tàu xác định du lịch là một trong 4 trụ cột kinh tế quan trọng. Quy hoạch định hướng phát triển trục động lực kinh tế du lịch tại khu vực ven biển phía Đông Nam với chuỗi đô thị du lịch Vũng Tàu, Long Hải, Phước Hải, Lộc An, Hồ Tràm, Bình Châu và khu du lịch quốc gia Côn Đảo.
PGS-TS Nguyễn Chu Hồi, Nguyên Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam (Bộ TN-MT), việc phát triển chuỗi đô thị du lịch biển theo mô hình đô thị xanh, bền vững, có hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại tạo môi trường sống an toàn, trong lành, đáng sống, hấp dẫn du khách. Phát triển các chuỗi dịch vụ phục vụ du lịch đồng bộ, hiện đại và đẳng cấp góp phần không nhỏ đưa Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành trung tâm du lịch chất lượng cao, đẳng cấp quốc tế, trung tâm giải trí và nghỉ dưỡng xứng tầm quốc tế. Đó cũng là cách góp phần giải bài toán quá tải đô thị trong tương lai, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững kinh tế biển Bà Rịa - Vũng Tàu đến năm 2030.