Nhằm giải quyết triệt để tình trạng ngập úng cục bộ, Công ty CP Thoát nước và xử lý nước thải Bắc Ninh thường xuyên kiểm tra, đánh giá hiện trạng hệ thống thoát nước đô thị của thành phố Bắc Ninh, xác định và tìm nguyên nhân của các điểm gây ngập úng khi xảy ra mưa lớn; đề xuất UBND thành phố đấu nối cống thoát nước tại một số vị trí…
Mạng lưới thoát nước thành phố Bắc Ninh có tổng chiều dài gần 340 km đường ống cống các loại và 10.400 hố ga; hệ thống các hồ điều hòa và kênh mương cuối nguồn chiều dài khoảng 3,4 km. Theo thiết kế, hệ thống thoát nước đáp ứng được lượng mưa ≤ 35mm diễn ra trong 20 phút với điều kiện mực nước của các kênh mương nông nghiệp ở mức ≤1,8m thì không diễn ra úng ngập cục bộ. Tuy nhiên, khi lượng mưa >50 mm diễn ra trong 60 phút thì xuất hiện gần 20 điểm úng ngập cục bộ trên thành phố. Điển hình tại các vị trí như: Cầu cạn Y Na, Niềm Xá, Lạc Long Quân, Phù Đổng Thiên Vương; phố Rạp Hát; đường Thiên Đức, Hồ Ngọc Lân giao Lê Hồng Phong; cổng trường THCS Kinh Bắc…
Nguyên nhân chính là do tốc độ đô thị hóa nhanh, tạo áp lực lên hệ thống thoát nước thành phố. Toàn hệ thống phát sinh một số tồn tại: Nhiều tuyến đường vẫn còn cửa thu nước dạng đứng, nhỏ hẹp, không bảo đảm khả năng thu nước; một số tuyến cống cao độ không bảo đảm về mặt thủy lực; các tuyến kênh mương cuối nguồn quanh đô thị thường xuyên bị bồi lắng bùn đất, làm hạn chế khả năng thu gom, tiêu thoát nước. Hệ thống thoát nước tại một số dự án, khu dân cư dịch vụ đã sử dụng nhiều năm nhưng chủ đầu tư vẫn chưa bàn giao cho thành phố để quản lý, vận hành. Theo phân cấp, các tuyến cống cấp 3 do UBND phường và nhân dân tự quản (chỉ tính trên địa bàn 10 phường trung tâm thành phố đã lên tới hơn 100km) nhưng việc quản lý vận hành, duy trì nạo vét chưa được thực hiện thường xuyên làm gia tăng lượng bùn thải xả vào hệ thống thoát nước chính…
Xử lý việc lấp chặn các hố ga thu nước, dẫn đến ngập úng cục bộ trong các khu dân cư.
Ông Nguyễn Quang Tiến, Phó Giám đốc Công ty Thoát nước và xử lý nước thải Bắc Ninh cho biết: Để duy trì khả năng tiêu thoát nước tốt nhất khi xảy ra mưa bão, từng bước giảm số lượng, thời gian ngập tại các điểm úng ngập đang tồn tại và hạn chế phát sinh những điểm ngập mới, từ cuối năm 2023 và đầu năm 2024, Công ty tiến hành nhiều hoạt động bảo trì toàn hệ thống. Điển hình là việc duy tu, nạo vét, vớt rác tại các cửa thu, cửa xả, cửa cống và hệ thống tiêu thoát nước để đảm bảo khai thác tối đa năng lực sẵn có; tăng cường kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ các trạm bơm tiêu nước; chuẩn bị đầy đủ vật tư, trang thiết bị sẵn sàng đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão. Phối hợp với các đơn vị (Công ty khai thác công trình thủy lợi Bắc Đuống, Trường Sĩ quan chính trị, UBND các phường) đang quản lý ao hồ, kênh mương, đập, cửa xả liên quan đến hệ thống thoát nước, bảo đảm duy trì hạ mực nước thấp, thuận lợi cho việc tiêu thoát nước và kịp thời giải quyết các tình huống xảy ra trong mùa mưa. Công ty còn chỉ đạo Xí nghiệp Thoát nước bố trí nhân công ứng trực khi có mưa bão, đặt biển báo hoặc cảnh báo tạm, hướng dẫn người và phương tiện tham gia giao thông; vớt bèo rác, vật cản tại những vị trí chuyển tiếp, điểm thắt hoặc cống phai trên hệ thống kênh mương cuối nguồn, bảo đảm tình trạng luôn được khơi thông…
Công ty kiến nghị UBND thành phố Bắc Ninh đầu tư, đấu nối hệ thống thoát nước tại những vị trí thường xuyên úng ngập. Cụ thể, trên tuyến đường Lạc Long Quân, tuyến cống D1000-D1200 bên trái đường (theo hướng từ cầu chui vào phường Hòa Long) cần bổ sung đấu nối vào các tuyến nhánh của đường Âu Cơ thoát về cuối nguồn kênh Xuân Viên; tuyến cống D1000-D1200 bên phải đường cần khôi phục, đấu nối các đoạn cống thoát nước D600 từ các hố ga xả ra kênh mương nội đồng Phúc Sơn. Đấu nối một số tuyến cống đang bị chặn lấp tại vị trí giao cắt với đường H2 đang thi công: Tại giao cắt với đường Lê Hồng Phong, lắp đặt, bổ sung cống trên hè D600 chiều dài 12,5m và đấu nối vào hố ga thoát nước dự án; tại giao cắt với đường Chu Văn An lắp đặt tuyến cống trên hè D600 chiều dài 12,5m và đấu nối vào hố ga của dự án; tại giao cắt với đường Kinh Bắc (KB69), bổ sung cống trên hè D1250 chiều dài 7,5m và đấu nối vào hố ga thoát nước; tại giao cắt với đường Ngô Sỹ Liên, xây cống trên hè D1250 chiều dài 7,5m và đấu nối vào hố ga của dự án. Đấu nối thoát nước đường Hồ Ngọc Lân và đoạn đường trước UBND phường Kinh Bắc vào hồ Thị Chung, tổng chiều dài khoảng 16m cống D600. Duy tu, sửa chữa 108 hố ga trên vỉa hè bị các gia đình lát đè lên; thay thế, cải tạo 30 tấm đan hỏng, hố ga, cửa thu nước trên hệ thống thoát nước…
Để bảo đảm tiêu thoát nước tốt trong mùa mưa, đơn vị đề nghị các phường, khu phố tăng cường tuyên truyền, kiểm tra, vận động người dân không lát vỉa hè đè lên hố ga thoát nước gây khó khăn trong quá trình nạo vét; tích cực dọn vệ sinh, thu gom rác, lá cây tại các cửa thu nước tránh úng ngập khi gặp mưa lớn, góp phần kiến tạo, xây dựng, chỉnh trang thành phố sạch đẹp, văn minh.