Tháng 1-2022, UBND tỉnh quyết định điều chỉnh Chương trình phát triển đô thị Bắc Ninh đến năm 2030 để phù hợp với lộ trình phát triển của tỉnh và quy hoạch vùng tỉnh, đề ra các giải pháp để phát triển đô thị gắn với xây dựng đồng bộ hạ tầng, bảo vệ cảnh quan, môi trường của từng khu vực.
Được quy hoạch, đầu tư xây dựng đồng bộ, thành phố Bắc Ninh trở thành đô thị trung tâm có vai trò động lực trong phát triển đô thị toàn tỉnh.
Hiện nay, hệ thống đô thị toàn tỉnh phát triển khá nhanh về chất và lượng với 12 đô thị, khu vực dự kiến trở thành đô thị bao gồm: Thành phố Bắc Ninh, thành phố Từ Sơn, đô thị Yên Phong, Quế Võ, Tiên Du, Thuận Thành, Gia Bình, Thứa, Nhân Thắng, Cao Đức, Trung Kênh, Lâm Thao. Các đô thị này giữ vai trò là trung tâm kinh tế thương mại - dịch vụ, chính trị - hành chính của tỉnh, huyện. Qua đánh giá sơ bộ, Bắc Ninh có 1 đô thị loại I, 1 đô thị loại III, 2 đô thị loại IV và 5 đô thị loại V.
Để phù hợp với thực tiễn và lộ trình phát triển, ngành chức năng đề xuất và được tỉnh đồng ý điều chỉnh thời gian nâng loại từng đô thị; bổ sung đô thị mới Cao Đức, Trung Kênh, Lâm Thao đạt tiêu chí đô thị loại V và thành lập thị trấn. Theo đó, giai đoạn 2021÷2025, thành phố Từ Sơn phấn đấu đạt đô thị loại II; Yên Phong, Tiên Du đạt đô thị loại IV; xã Trung Kênh, Lâm Thao đạt tiêu chí đô thị loại V. Giai đoạn 2026 - 2030, Quế Võ, Thuận Thành, Yên Phong, Tiên Du đạt tiêu chí đô thị loại III; xã Cao Đức đạt tiêu chí đô thị loại V. Giai đoạn 2021 - 2030, đô thị Thứa, Gia Bình, Nhân Thắng duy trì tiêu chí đô thị loại V.
Về quy mô toàn tỉnh, giai đoạn 2026- 2030 Bắc Ninh cơ bản đạt tiêu chí đô thị loại I trực thuộc T.Ư; đến năm 2030, cả tỉnh có 2 thành phố: Bắc Ninh, Từ Sơn, 4 thị xã: Thuận Thành, Quế Võ, Yên Phong, Tiên Du, 6 thị trấn: Thứa, Gia Bình, Nhân Thắng, Cao Đức, Trung Kênh, Lâm Thao và tỉnh Bắc Ninh định hướng là thành phố trực thuộc T.Ư. Sau năm 2030, toàn tỉnh tập trung phát triển đô thị theo các tiêu chí văn hóa, sinh thái, tri thức, thông minh và trở thành đô thị văn hóa, sinh thái, tri thức, thông minh. Tiếp tục phấn đấu nâng cao tiêu chí đô thị đặc biệt là hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.
Để hoàn thành mục tiêu trên, ngành chức năng đề xuất các giải pháp, trong đó tập trung vào nhóm giải pháp về quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật - xã hội, tài chính… Cụ thể, tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý đô thị theo quy chế; xây dựng quy chế để công nhận và quản lý tuyến phố văn minh đô thị xong trước năm 2023. Phát triển các khu đô thị có quy mô lớn và có chức năng ở gắn với các công trình cấp đô thị loại I trực thuộc trung ương, cấp quận như: Thương mại dịch vụ, trung tâm khoa học công nghệ, giáo dục - đào tạo, logistic, thể dục - thể thao, du lịch, văn hoá, vui chơi giải trí…
Hình thành các khu đô thị có quy mô nhỏ và vừa có chức năng ở gắn với các công trình hạ tầng đồng bộ để khắc phục các tiêu chí còn thiếu và yếu cấp quận, cấp thị xã và cấp phường; hạn chế chia tách nhỏ các khu đô thị. Nâng cấp, mở rộng và xây mới các bệnh viện theo quy hoạch; thu hút xã hội hóa đầu tư cơ sở y tế ngoài công lập. Đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật khác theo quy hoạch đảm bảo mục tiêu phát triển đô thị, nâng cao chất lượng sống của người dân…Về chính sách, tăng cường quản lý của chính quyền đô thị gồm: Xây dựng đề án mô hình “Chính quyền đô thị”; cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước về quy hoạch và phát triển đô thị. Đặc biệt, cần phát huy vai trò của cộng đồng dân cư trong quản lý, thực hiện và giám sát quy hoạch.
Bên cạnh trách nhiệm của các sở, ngành, các địa phương cần đề cao vai trò tự chủ trong việc thực hiện các mục tiêu của chương trình phát triển đô thị cấp tỉnh, huyện. Trong đó, chú trọng việc lập chi tiết chương trình phát triển đô thị và đưa vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; lập thẩm định phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch phát triển đô thị, nông thôn. Từ đó, hàng năm, tổ chức đánh giá kết quả phát triển đô thị theo mục tiêu và định hướng đã được phê duyệt; UBND cấp xã tự rà soát các tiêu chí đối với yêu cầu của cấp phường, cấp quận để xây dựng kế hoạch thực hiện khắc phục các tiêu chí còn yếu và thiếu, nhất là các công trình hạ tầng thiết yếu, y tế, thể thao, du lịch, thương mại; xử lý nước thải, nhà tang lễ trên địa bàn.