TP Cần Thơ đã triển khai thực hiện Chương trình phát triển đô thị và đạt được các kết quả quan trọng, với nhiều dự án thu hút đầu tư phát triển. Tỷ lệ đô thị hóa của thành phố hiện đạt khoảng 71,5% và Cần Thơ đã tập trung phát triển theo hướng đô thị tăng trưởng xanh và đô thị thông minh.
Kết quả khả quan
TP Cần Thơ đã phê duyệt Chương trình phát triển đô thị giai đoạn 2015-2020 và triển khai thực hiện thời gian qua, hiện đang tập trung rà soát Chương trình phát triển đô thị TP Cần Thơ giai đoạn tiếp theo để đảm bảo phù hợp với định hướng chung về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo tinh thần Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị, phù hợp với tình hình thực tế của thành phố và các quy định pháp luật có liên quan. Trên cơ sở các quy hoạch được duyệt, TP Cần Thơ đã ban hành danh mục dự án thu hút đầu tư giai đoạn 2021-2025, trong đợt 1 có 23 dự án phát triển đô thị trên địa bàn thành phố.
Cần Thơ đang phát triển theo hướng bền vững, đô thị xanh và đặc trưng sông nước vùng ĐBSCL.
TP Cần Thơ là đô thị loại I trực thuộc Trung ương; trong đó khu vực nội thành bao gồm 5 quận là đô thị lõi thành phố (Bình Thủy, Cái Răng, Ninh Kiều, Ô Môn và Thốt Nốt) và khu vực ngoại thành bao gồm 4 huyện với 5 thị trấn là đô thị loại V (các thị trấn Phong Ðiền, Cờ Ðỏ, Thới Lai, Vĩnh Thạnh và thị trấn Thạnh An). Quy mô dân số năm 2021 của thành phố ước khoảng 1.250.792 người, trong đó dân số đô thị khoảng 894.500 người. Tỷ lệ đô thị hóa năm 2021 của TP Cần Thơ đã đạt khoảng 71,5%.
Năm 2021, đô thị của TP Cần Thơ tiếp tục phát triển đúng định hướng. Theo đó, thành phố tích cực triển khai thực hiện phát triển đô thị theo Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 5-8-2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Thực hiện theo Quyết định 1246/QÐ-TTg ngày 19-7-2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Ðịnh hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; thành phố đã tổ chức lập kế hoạch thực hiện cụ thể, với mục tiêu chung là tiếp tục xây dựng phát triển kiến trúc Việt Nam tạo lập môi trường sống bền vững, đảm bảo mục tiêu xây dựng thành phố sinh thái, văn minh, hiện đại, mang đậm bản sắc vùng sông nước ÐBSCL.
Thành phố đã hoàn thành việc rà soát Ðồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (tại Quyết định số 1515/QÐ-TTg ngày 28-8-2013) và đã được Thủ tướng Chính phủ thống nhất chủ trương điều chỉnh tổng thể Ðồ án quy hoạch chung TP Cần Thơ tại Công văn số 1713/TTg-CN ngày 7-12-2020. Thành phố đang khẩn trương tổ chức lập Nhiệm vụ và Ðồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố, nhằm đồng bộ kịp thời với Quy hoạch TP Cần Thơ thời kỳ 2021-2030 cũng đang được tổ chức lập.
Về đồ án quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật đô thị gồm 7 đồ án đã được phê duyệt (cấp nước, thoát nước, cao độ nền và thoát nước mặt, nghĩa trang, cây xanh, xử lý chất thải rắn và chiếu sáng đô thị); trên cơ sở quy hoạch được duyệt Sở Xây dựng đã phối hợp với Sở Kế hoạch và Ðầu tư đề xuất các dự án, công trình hạ tầng kỹ thuật để kêu gọi đầu tư. Về đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5000 cho các quận (đã hoàn thành phê duyệt 4/5 đồ án: Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Thốt Nốt); đồ án quy hoạch chung thị trấn (5 đồ án đã được phê duyệt, đồng thời các đồ án này đã được rà soát và đang tổ chức lập điều chỉnh tổng thể); đồ án quy hoạch nông thôn: 36 xã trên địa bàn huyện đã hoàn thành công tác lập và phê duyệt quy hoạch chung xây dựng xã nông thôn mới. Trên cơ sở quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5000 các quận được phê duyệt, thành phố tiến hành rà soát những đồ án quy hoạch tỷ lệ 1/2000 không còn phù hợp thực tiễn và đã được quản lý theo quy hoạch phân khu được duyệt, nhằm đảm bảo pháp lý trong công tác quản lý tại địa phương, phù hợp theo các quy định pháp luật hiện hành.
Nhìn chung, TP Cần Thơ đã tập trung huy động nguồn lực cho công tác phát triển đô thị theo định hướng phát triển của thành phố, theo quy hoạch được duyệt và thực hiện từng bước theo kế hoạch đề ra. Theo đó, công tác quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị trên địa bàn thành phố cơ bản hoàn thiện như: tỷ lệ phủ kín quy hoạch chung đô thị đạt 100%, tỷ lệ phủ kín quy hoạch phân khu đô thị đạt 80%, quy hoạch chung xây dựng xã đạt 100%. Qua đó, làm cơ sở phục vụ cho việc đầu tư xây dựng các dự án, công trình đảm bảo đồng bộ, hài hòa cho bộ mặt đô thị của thành phố nói chung và từng quận, huyện nói riêng.
Hướng tới đô thị tăng trưởng xanh, thông minh
Ông Mai Như Toàn, Giám đốc Sở Xây dựng TP Cần Thơ, cho biết: Năm 2022, thành phố tổ chức lập điều chỉnh Ðồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo quy định pháp luật về quy hoạch đô thị và các quy định có liên quan. Hoàn thành và phê duyệt đồ án Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5000 quận còn lại là Ô Môn, các đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thị trấn còn lại (Phong Ðiền, Thới Lai, Vĩnh Thạnh và Thạnh An) phù hợp với Quy hoạch chung TP Cần Thơ được duyệt. Tổ chức lập Quy chế quản lý kiến trúc, lập các đồ án quy hoạch chi tiết đảm bảo chất lượng làm cơ sở quản lý đầu tư xây dựng, làm nền tảng cho công tác mời gọi đầu tư các dự án phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo hướng đô thị thông minh, đô thị ứng phó biến đổi khí hậu, đô thị tăng trưởng xanh. Thành phố cũng tiếp tục đẩy mạnh rà soát, đánh giá và bãi bỏ những quy hoạch không còn phù hợp, nhằm đảm bảo tính nhất quán cho công tác quản lý phát triển đô thị, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo quy định. Tiếp tục rà soát, hoàn thành các chỉ tiêu theo Chương trình phát triển đô thị TP Cần Thơ đã được duyệt, đồng thời cập nhật điều chỉnh cho giai đoạn tiếp theo…
Về định hướng phát triển đô thị tăng trưởng xanh, các nội dung về tăng trưởng xanh chủ yếu được triển khai và lồng ghép vào các quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, kế hoạch phát triển của TP Cần Thơ. Trên cơ sở đó, thành phố đạt được những mặt tích cực trong việc lồng ghép các vấn đề về môi trường từ giai đoạn lập chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và giai đoạn chuẩn bị đầu tư các dự án, đã góp phần hạn chế và giảm thiểu ô nhiễm môi trường; đồng thời chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế theo hướng nâng cao chất lượng. Nhiều giải pháp công nghệ tiết kiệm năng lượng được các doanh nghiệp áp dụng, cơ sở vật chất, chất lượng giáo dục, y tế được nâng cao...
Thành phố tiếp tục triển khai lập quy hoạch tích hợp TP Cần Thơ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó chú trọng lồng ghép các mục tiêu tăng trưởng xanh trong quá trình lập quy hoạch, đề xuất cụ thể các giải pháp triển khai thực hiện; xây dựng kế hoạch sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường và hài hòa quyền lợi của các bên liên quan trong sử dụng và quản lý, đảm bảo phát triển bền vững. Cần Thơ cũng chủ động trong liên kết, hợp tác với các tỉnh vùng ÐBSCL, đặc biệt trong các lĩnh vực tăng trưởng xanh, ứng phó biến đổi khí hậu. Hợp tác chặt chẽ, tranh thủ sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế trong việc thực hiện các hoạt động về tăng trưởng xanh, chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững. Tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài đối với các dự án xử lý rác thải, ô nhiễm môi trường, tiết kiệm năng lượng và nhiên liệu… Về tình hình thực hiện đô thị thông minh, trong năm 2022, thành phố tập trung hoàn thiện khung kiến trúc ICT phát triển đô thị thông minh TP Cần Thơ.
Mới đây, UBND TP Cần Thơ đã có báo cáo về tình hình phát triển đô thị năm 2021 gửi Bộ Xây dựng. Theo đó, thành phố kiến nghị Bộ sớm tham mưu Chính phủ về Chương trình phát triển đô thị quốc gia sau năm 2020 để làm cơ sở cho thành phố tiến hành nghiên cứu lập điều chỉnh và phê duyệt Chương trình đô thị tại TP Cần Thơ giai đoạn sau năm 2020, phục vụ các nhiệm vụ đầu tư phát triển đô thị. Bộ Xây dựng quan tâm và dành nguồn lực nghiên cứu, hướng dẫn xây dựng mô hình đô thị sinh thái đặc thù của TP Cần Thơ cũng như các tỉnh vùng ÐBSCL.