Bến xe Tam Bạc được giải tỏa để hình thành dải công viên cây xanh rộng và đẹp giữa trung tâm TP Hải Phòng. Ảnh: ÐỨC NGHĨA
Nỗ lực không ngừng, hướng tới lợi ích của người dân
Ðồng chí Lê Văn Thành, Ủy viên T.Ư Ðảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HÐND thành phố Hải Phòng cho biết, Ðảng bộ Hải Phòng luôn xác định, cùng với phát triển mạnh mẽ về kinh tế, thành phố Cảng sẽ tập trung, quyết liệt chỉnh trang và hiện đại hóa đô thị trung tâm, mở rộng không gian đô thị tại các quận, với các công trình giao thông, đô thị đồng bộ, hiện đại. Những công trình quan trọng nêu trên không chỉ hoàn thiện các tiêu chí văn minh, hiện đại của đô thị loại I, tiến tới là đô thị loại đặc biệt cấp quốc gia, mà còn góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho toàn thể người dân - mục tiêu quan trọng mà Ðảng, Nhà nước và toàn dân luôn hướng tới.
Cũng như hàng nghìn hộ dân sống trong các dãy nhà hư hỏng, cũ nát tại khu tập thể Ðồng Quốc Bình (quận Ngô Quyền), ông Trịnh Trí Dũng đã có cảm giác như trong mơ khi được dọn về căn hộ mới khang trang tại tầng 21, khu nhà cao tầng mới xây HH3 - HH4 mà không phải bỏ thêm tiền. Mọi người dân trong khu vực của ông còn vui mừng hơn khi biết rằng, trên nền những dãy nhà tập thể cũ là diện tích dành cho vườn hoa, công viên cây xanh, công trình giao thông...
Trước đó, những người dân khu tập thể Cảng 2 thuộc phường Máy Tơ (quận Ngô Quyền) cũng có cảm nhận tương tự ông Dũng. Chỉ trong khoảng một năm, hơn 100 hộ dân đã “đổi đời” khi chuyển từ ba dãy nhà ba tầng tập thể Cảng cũ nát suốt mấy chục năm không được cải tạo, chăm sóc sang hai ngôi nhà sáu tầng khang trang mới xây, có cầu thang máy. Quanh nhà thông thoáng, đường đi, lối lại rộng rãi, có cả một khoảng sân rộng là nền cũ của một dãy nhà được dành để trồng cây xanh và là nơi mọi người vui chơi, tập thể dục, thể thao... Thậm chí, sân vận động Máy Tơ - một công trình thể thao cũ kỹ chẳng mấy khi được sử dụng đúng chức năng đã được quận Ngô Quyền đầu tư, cải tạo thành một công viên cây xanh khang trang rộng hơn 36.000 m2 vừa được đưa vào sử dụng trước Tết Nguyên đán Tân Sửu. Ðây cũng là một điểm nhấn về cảnh quan và thu hút đông người dân đến vui chơi, thể dục…
Chị Nguyễn Xuân Hồng đến từ quận Bình Thạnh (TP Hồ Chí Minh), sau mấy năm mới có dịp trở lại Hải Phòng thăm người thân, rất ngỡ ngàng trước sự đổi thay của bộ mặt đô thị Hải Phòng. Nếu so về các công trình kiến trúc, Hải Phòng vẫn chưa có nhiều các cao ốc, khu nhà ở cao tầng hiện đại tập trung lớn như ở TP Hồ Chí Minh, hay Thủ đô Hà Nội. Nhưng đô thị Hải Phòng có nét thanh bình rất riêng và đặc biệt là sự đổi thay đến bất ngờ của cảnh quan đô thị, đường phố, nhất là tại những địa danh đã đi vào thơ, ca, nhạc, họa như Tam Bạc, bến Bính, Xi-măng, sông Lấp, Lạc Viên, nhà Kèn… Chị cũng không ngờ con sông Tam Bạc luôn ngầu trong bùn, rác, cỏ dại, thường ngập trong mùi xú uế, đã chuyển mình thành một con sông sạch sẽ đúng nghĩa, với những đàn thiên nga tung tăng bơi lội, lung linh, ánh điện mỗi khi chiều buông. Hàng loạt khu hàng quán, trò chơi, nhà cửa xây dựng tạm bợ, chen chúc trong dải công viên trung tâm, chung quanh Cung Văn hóa Lao động hữu nghị Việt - Tiệp, Cung Thanh niên, Trung tâm Triển lãm, vườn hoa Kim Ðồng, sân vận động Máy Tơ, sân bóng Cảng… đã trở thành những công viên, vườn hoa xanh mát, khang trang…
Ðồng chí Lê Văn Thành chia sẻ, trong định hướng phát triển chung của thành phố, cũng như trong từng công trình, dự án dù là phát triển sản xuất, giao thông, đô thị hay du lịch, dịch vụ…, lãnh đạo thành phố đều cân nhắc, lưu ý và coi việc mở rộng, cải thiện không gian sống cho người dân là một tiêu chí quan trọng để quyết định. Có như vậy, sự phát triển mới bền vững, hài hòa lợi ích, tạo sự chia sẻ, đồng thuận ủng hộ của đông đảo người dân - nhân tố quyết định sự thành công đối với các quyết sách của thành phố. Và mục tiêu trở thành thành phố đáng sống, thành phố nghĩa tình sớm trở thành hiện thực trên đất Cảng.
Trẻ em Khu tập thể Cảng 2 (phường Máy Tơ, quận Ngô Quyền) có sân chơi rộng rãi xây dựng trên nền khu tập thể cũ.
Xanh hóa và hiện đại hóa đô thị Hải Phòng
Vốn là đô thị cũ từ thời Pháp thuộc, qua nhiều thăng trầm của lịch sử, cũng như nỗ lực dựng xây của nhiều thế hệ, đô thị Hải Phòng đã có những đổi thay, với diện mạo mới. Tỷ lệ đô thị hóa toàn TP Hải Phòng đạt 46,73%, gấp 1,4 lần so với mức trung bình toàn quốc, tiêu chí đô thị loại I cũng xếp ở vị trí thứ tư cả nước. Tuy nhiên, đô thị hóa vẫn chưa đáp ứng kịp yêu cầu phát triển, nhiều tiêu chí đạt thấp như: đất cây xanh đô thị, tỷ lệ quỹ đất giao thông đô thị, hạ tầng công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch…
Theo Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng, từ những nhìn nhận thẳng thắn đó, trong mấy năm qua, cùng với phát triển kinh tế, thành phố đã tập trung đầu tư, cải tạo cảnh quan, đô thị, cải thiện không gian sống cho người dân. Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 16 Ðảng bộ TP Hải Phòng đã xác định tiếp tục tập trung cao cho phát triển đô thị cảng, xanh, văn minh, hiện đại, đô thị sinh thái, đô thị kinh tế… Và nhiệm vụ chỉnh trang, hiện đại hóa đô thị cũng là một mục tiêu trọng tâm được xác định chủ đề năm 2021 của TP Hải Phòng.
Trong 5 năm gần đây, thành phố đã tập trung chỉ đạo tăng quỹ đất công viên cây xanh khu vực nội đô. Bằng các giải pháp đồng bộ, thành phố di dời nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh gây ô nhiễm môi trường, các khu lấn chiếm, xuống cấp, chung cư cũ đến khu vực mới để dành quỹ đất xây dựng công viên cây xanh, vườn hoa như: công viên Tam Bạc, An Biên; các vườn hoa: Tố Hữu, Kim Ðồng và trong khuôn viên chung cư HH3-HH4 Ðồng Quốc Bình, Cung Văn hóa Thanh niên, Cung Văn hóa Lao động hữu nghị Việt - Tiệp, Cung Văn hóa Thiếu nhi... Cùng với đó, nhiều dự án đô thị mới theo hướng sinh thái được triển khai, góp phần tăng mảng xanh cho đô thị trung tâm thành phố.
Theo Giám đốc Sở Xây dựng TP Hải Phòng Phùng Văn Thanh, tính đến cuối năm 2020, tại bảy quận của Hải Phòng mới có hơn 1.200 ha đất cây xanh công viên được thực hiện theo quy hoạch, đạt 5,5 m2/người, thấp so với tiêu chí đô thị loại I, đô thị loại đặc biệt. Theo Ðiều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050 và quy hoạch phân khu các quận, tổng diện tích đất cây xanh đô thị là 5.128,8 ha.
Ðề án chỉnh trang đô thị giai đoạn 2021 - 2025 được Sở Xây dựng đề xuất triển khai, với việc xây dựng thí điểm bảy công viên, với quy mô khoảng 1 ha/công viên tại bảy quận và 10 công viên tại các thị trấn trong năm 2021; đến năm 2025 sẽ bổ sung khoảng 1.673 ha đất công viên cây xanh trên địa bàn thành phố. Ðặc biệt, để cải thiện không gian sống của người dân, nhất là các khu vực đông dân cư, Hải Phòng triển khai xây dựng 67 công viên cây xanh ở các phường với tổng vốn đầu tư khoảng 2.300 tỷ đồng. Trong đó, năm 2021- 2022 xây dựng 17 công viên, vườn hoa với diện tích khoảng 15,97 ha, tổng mức đầu tư khoảng 550 tỷ đồng. 50 công viên cây xanh tiếp theo sẽ được xây dựng trong giai đoạn từ năm 2022 đến 2025 với diện tích khoảng 26,37 ha, tổng mức đầu tư khoảng 1.700 tỷ đồng.
Sáng 30-3, công viên cây xanh đầu tiên trong chương trình 67 công viên cây xanh cấp phường đã được khởi công xây dựng tại khu hồ C - một khu vực đông đúc dân cư của phường Trại Chuối (quận Hồng Bàng). Công viên có diện tích hơn 1.300 m2, với vốn đầu tư gần 10 tỷ đồng, gồm các khu: máy tập thể dục, đi bộ, ghế đá, vườn hoa và các công trình phụ trợ như: nhà vệ sinh, hệ thống chiếu sáng, cấp thoát nước… công trình dự kiến hoàn thành sau khoảng ba tháng thi công, sẽ cải thiện không gian sinh hoạt cộng đồng cho hơn 1.500 hộ dân. Cũng chính vì thế mà các hộ dân trong khu vực hết sức phấn khởi; trong đó 21 hộ dân đã nhanh chóng di dời, phá các công trình trong chỉ giới, bàn giao mặt bằng phục vụ thi công công trình…
Theo Giám đốc Sở Xây dựng Phùng Văn Thanh, khó khăn nhất vẫn là mặt bằng xây dựng công viên, cây xanh. Sở đã đề xuất giải pháp trước mắt là đẩy nhanh việc cải tạo, chỉnh trang đô thị cũ, di dời cảng, nhà máy, kho tàng, bến bãi, cơ sở sản xuất ô nhiễm, không phù hợp quy hoạch, mặt bằng các chung cư cũ, ưu tiên đất cho giao thông, cây xanh và công trình phúc lợi công cộng. Bảo vệ nghiêm ngặt quỹ đất công viên, cây xanh, mặt nước hiện có và quyết không điều chỉnh, sử dụng quỹ đất quy hoạch cây xanh vào mục đích khác. Ðồng thời, tại các khu đô thị mới, các khu vực cải tạo chung cư cũ sẽ khuyến khích xây dựng nhà cao tầng, nhằm tăng diện tích đất công viên cây xanh và đất xây dựng giao thông… Cùng với đó, TP Hải Phòng cũng khẩn trương đẩy nhanh tiến độ cải tạo vỉa hè các tuyến phố trung tâm thành phố, gồm: Hoàng Văn Thụ, Trần Phú, Nguyễn Ðức Cảnh, Quang Trung, Trần Hưng Ðạo, Ðinh Tiên Hoàng, thực hiện đồng bộ với việc hạ ngầm dây cáp điện, thông tin viễn thông...
Với định hướng đúng và quyết tâm cao, Hải Phòng đang có những bước tiến dài một cách bền vững trên con đường trở thành đô thị văn minh, hiện đại và đáng sống hơn. Và điều quan trọng nhất vẫn là tập trung hướng tới cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân thành phố Cảng, đóng góp vào sự phát triển giàu mạnh, văn minh của đất nước.