Theo qui định tại điểm b, khoản 1, Điều 109 Luật Xây dựng số 16/2003/QH11 ngày 26/11/2003 về điều chỉnh hợp đồng trong hoạt động xây dựng thì: “ Hợp đồng trong hoạt động xây dựng chỉ được điều chỉnh khi được Người quyết định đầu tư cho phép trong các trường hợp sau: a) Khi có sự thay đổi dự án đầu tư xây dựng công trình; b)Khi Nhà nước thay đổi chính sách có liên quan; c) Các trường hợp bất khả kháng.”
Đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước, giá hợp đồng xây dựng được hình thành trên cơ sở dự toán xây dựng công trình, do vậy tất cả các chi phí đầu vào của doanh nghiệp xây dựng (thông qua hợp đồng) phụ thuộc vào các qui định của nhà nước trong việc lập dự toán xây dựng công trình. Thêm vào đó, khi chế độ tiền lương của nhà nước thay đổi các Doanh nghiệp xây dựng đều phải trả lương cho người lao động theo chế độ tiền lương mới. Do đó, nếu không điều chỉnh giá hợp đồng khi nhà nước thay đổi chế độ tiền lương thì doanh nghiệp không có nguồn vốn trả cho người lao động, điều này sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình xây dựng, cũng như hiệu quả đầu tư.
Tuy nhiên, thực tế có những dự án, gói thầu việc bổ sung nguồn vốn không thể thực hiện được cho nên trong các Thông tư hướng dẫn của Bộ Xây dựng chỉ hướng dẫn “ ... Chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng có thể thương thảo bổ sung hợp đồng để bảo đảm quyền lợi cho người lao động theo quy định”, chứ không bắt buộc.
Do vậy, khi nhà nước thay đổi chế độ tiền lương mà lại không cho điều chỉnh giá hợp đồng đối với loại hợp đồng trọn gói thì các Doanh nghiệp không đủ chi phí cho sản xuất kinh doanh và sẽ gặp nhiều khó khăn.
Mặt khác, tại khoản 2, Điều 3 Luật Đấu thầu số 61/2005/QH11 ngày 29/11/2005 đã qui định: “Trường hợp có đặc thù về đấu thầu qui định ở Luật khác thì áp dụng theo qui định của Luật đó”.
Vì vậy, việc Bộ Xây dựng hướng dẫn cho phép Chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng có thể thương thảo bổ sung hợp đồng để bảo đảm quyền lợi cho người lao động khi nhà nước thay đổi chế độ tiền lương như các Thông tư số 16/2005/TT-BXD và Thông tư số 07/2006/TT-BXD là hoàn toàn phù hợp.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 159/BXD-KTXD