Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chỉ còn chưa đầy 1 quý nữa là hết năm 2025. Cả nước phải thực hiện giải pháp nước rút hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ mà Đảng, Quốc hội giao. Để đạt mục tiêu tăng trưởng hơn 8% trong năm 2025, tạo đà, tạo thế, tạo lực cho tăng trưởng 2 con số trong những năm tiếp theo, một trong những động lực tăng trưởng là đầu tư, trong đó có đầu tư công.
Hội nghị toàn quốc lần thứ 4 trong năm 2025 về thúc đẩy giải ngân đầu tư công - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Trong nhiệm kỳ này, toàn Đảng, cả hệ thống chính trị, toàn quân, toàn dân thực hiện quyết liệt các giải pháp tăng thu, giảm chi, dành nguồn lực cho tăng đầu tư công. Theo đó, vốn đầu tư công cả nhiệm kỳ tăng 55% so với nhiệm kỳ trước. Đến nay công tác giải ngân vốn đầu tư công được triển khai cơ bản tốt, tránh đầu tư dàn trải, riêng năm 2025 đầu tư công khoảng 1,11 triệu tỷ đồng và phấn đấu giải ngân 100%, góp phần thúc đẩy phát triển, mục tiêu tăng trưởng.
Trong bối cảnh cả nước triển khai nhiều công việc quan trọng, với khối lượng công việc rất lớn, Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan, địa phương phát huy tinh thần trách nhiệm và lương tâm đối với quốc gia, dân tộc, nhân dân, tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện giải ngân đầu tư công, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần nhân dân.
Thủ tướng cho biết, theo tổng hợp đến ngày 16/10, cả nước mới giải ngân đầu tư công đạt 455 ngàn tỷ đồng, đạt 50,7%, thấp so với yêu cầu. Trong đó, còn 29 bộ, cơ quan Trung ương và 18 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới mức trung bình của cả nước. Vừa qua Bộ Chính trị vừa ban hành Quy định số 366-QĐ/TW về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị, trong đó, kết quả chỉ đạo, tổ chức thực hiện giải ngân vốn đầu tư công là một tiêu chí.
Nhấn mạnh, “mỗi ngôi nhà mọc lên, mỗi công trình, công việc được hoàn thành mang lại niềm vui, phấn khởi, hạnh phúc của nhân dân, đóng góp vào sự phát triển của đất nước”, Thủ tướng yêu cầu các đại biểu tập trung kiểm điểm, đánh giá kết quả công tác giải ngân đầu tư công, làm rõ nguyên nhân việc giải ngân đầu tư công chậm tại một số bộ, ngành, cơ quan, địa phương, trong khi có cùng điều kiện, mặt bằng pháp lý.
Thủ tướng lưu ý tinh thần “nói ít, làm nhiều, bằng những sản phẩm cụ thể”, các đại biểu làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm trong công tác giải ngân đầu tư công; những vướng mắc cần xử lý, trách nhiệm xử lý ở cấp nào, ngành nào; tránh đùn đẩy, né tránh trách nhiệm…
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Theo báo cáo của Bộ Tài chính tại hội nghị toàn quốc lần thứ 4 trong năm 2025 về thúc đẩy giải ngân đầu tư công diễn ra sáng nay, 18/10, tổng kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách nhà nước năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ giao là 897.253 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương 421.526 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương 475.727 tỷ đồng.
Đến nay, các bộ, ngành, địa phương đã phân bổ được 871.051 tỷ đồng, đạt 97,1% kế hoạch, còn lại 26.203 tỷ đồng (chiếm 2,9%) chưa phân bổ chi tiết. Số vốn này chủ yếu là phần bổ sung từ tăng thu, tiết kiệm chi năm 2024 và vốn vừa được điều chuyển từ các đơn vị giải ngân thấp sang đơn vị có nhu cầu cấp bách.
Tính đến 16/10/2025, số vốn giải ngân đạt 454.947 tỷ đồng, tương đương 50,7% kế hoạch Thủ tướng giao, tăng hơn 14.500 tỷ đồng so với cuối tháng 9. Có 9 bộ, cơ quan trung ương và 16 địa phương đạt tỷ lệ giải ngân cao hơn mức bình quân chung. Ngược lại, 29 bộ, cơ quan trung ương và 18 địa phương vẫn ở mức thấp.
Chính phủ xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, nên đã chỉ đạo sát sao ngay từ đầu năm. Thủ tướng và các Phó Thủ tướng liên tục kiểm tra tại địa phương, trực tiếp tháo gỡ vướng mắc pháp lý, quy trình và kiểm tra tiến độ trên thực địa các công trình trọng điểm quốc gia.
Để thúc đẩy tiến độ, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 2773/QĐ-TTg ngày 16/10/2025, điều chỉnh kế hoạch vốn trung ương từ các đơn vị giải ngân thấp sang các đơn vị có nhu cầu bổ sung. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ tiếp tục điều chỉnh vốn, đảm bảo phân bổ linh hoạt, hiệu quả.
Song song đó, Chính phủ chỉ đạo sửa đổi, bổ sung nhiều luật, nghị định và nghị quyết nhằm tăng cường phân cấp, cắt giảm thủ tục, rút ngắn thời gian thanh toán, đồng thời thúc đẩy số hóa toàn trình trong phê duyệt và quyết toán vốn đầu tư công.
Nhờ chỉ đạo quyết liệt, nhiều dự án trọng điểm được đẩy nhanh, vốn ngân sách được tập trung cho cao tốc, sân bay, đường sắt tốc độ cao. Từ đầu năm đến nay, đã hoàn thành 455 km đường cao tốc, khởi công mới 364 km, hướng tới mục tiêu 3.000 km vào cuối 2025.
Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phân tích các khó khăn, vướng mắc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho biết, nguyên nhân giải ngân chậm xuất phát từ công tác tổ chức thực hiện, trong khi cùng một khung pháp lý nhưng kết quả lại khác biệt giữa các bộ và địa phương. Đại diện các bộ, ngành và địa phương cũng xác định giải phóng mặt bằng (GPMB) là vướng mắc lớn nhất, do chính sách bồi thường thay đổi, nhiều hộ dân chưa bàn giao đất, thiếu quỹ tái định cư, quy trình xác định giá đất phức tạp. 10 địa phương cho biết việc điều chỉnh quy hoạch, thẩm định thiết kế và dự toán kéo dài, còn 11 đơn vị phản ánh tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng, giá cát, đá, đất tăng cao gấp 1,5–2 lần, làm phát sinh chi phí, ảnh hưởng tiến độ thi công.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết đến 15/10, tỷ lệ giải ngân toàn ngành đạt 42,6% kế hoạch đầu năm, riêng Bộ Xây dựng đạt 54,9%, sau khi loại trừ phần giảm nhiệm vụ chi. Tuy nhiên, vẫn còn vướng ở một số dự án lớn với liên quan đến chậm tiến độ giải phóng mặt bằng. Bộ trưởng Trần Hồng Minh đề nghị các địa phương liên quan dự án, tích cực phối hợp đẩy nhanh tiến độ.
Thủ tướng phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng Chính phủ đã rất quyết liệt, khẩn trương chỉ đạo sát sao công tác giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm 2025, xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm của các cấp, các ngành, địa phương.
Nhấn mạnh việc hoàn thiện thể chế về đầu tư công, Thủ tướng cho rằng đã trình Quốc hội ban hành các Luật đẩy mạnh phân cấp mạnh hơn nữa, tạo điều kiện cho các bộ, cơ quan, địa phương chủ động trong điều hành kế hoạch đầu tư công, tháo gỡ các khó khăn, điểm nghẽn trong đấu thầu, dự án PPP.
Bên cạnh đó, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo và kịp thời ban hành 28 Nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền làm căn cứ cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương tổ chức triển khai thực hiện. Đồng thời tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc với các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để thúc đẩy đầu tư công...vv.
Thủ tướng biểu dương 9 bộ, cơ quan trung ương và 17 địa phương có tỷ lệ giải ngân cao, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội của đất nước. Mặc dù vậy, còn 17 bộ, cơ quan và 23 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được giao với số vốn 26 nghìn tỷ đồng. Do đó Thủ tướng đề nghị "1 đồng không phân bổ được thì phải chuyển phân bổ cho bộ, cơ quan, địa phương khác".
Phân tích các nguyên nhân do quá trình triển khai chính quyền địa phương 02 cấp còn phát sinh một số khó khăn, vướng mắc; việc chuẩn bị dự án còn sơ sài, chưa bám sát tình hình thực tế; còn tình trạng né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ được giao và sự phối hợp giữa các cơ quan còn thiếu chặt chẽ, Thủ tướng đề nghị coi kết quả giải ngân là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hằng năm của tổ chức, cá nhân: "Quy định 366 trong đó quy định rất rõ khối cơ quan hành chính nhà nước, tập trung đánh giá, trong đó có đánh giá về giải ngân vốn đầu tư công. Tôi đề nghị quán triệt tinh thần này để vừa làm với tinh thần trách nhiệm theo quy định của Đảng và Nhà nước, nhưng vừa làm với lương tâm của mình. Mỗi ngôi nhà mọc lên, mỗi công trình được hoàn thành để mang lại niềm vui, sự phấn khởi cho nhân dân, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước. Vì vậy, cho nên nói ít làm nhiều, thể hiện sản phẩm cụ thể".
Thủ tướng đề nghị triển khai thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết Chính phủ, Chỉ thị, Công điện của Thủ tướng Chính phủ về đôn đốc phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 - quyết tâm giải ngân đạt 100% kế hoạch thủ tướng chính phủ gia.
Khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư công năm 2025, đặc biệt là kế hoạch vốn được giao từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024.
Phân công cụ thể lãnh đạo các bộ, cơ quan, địa phương phụ trách, theo dõi giải ngân từng dự án, nhóm dự án gắn với đánh giá kết quả công tác. Quyết liệt thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.
Đề cao kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kiểm tra, giám sát; xử lý nghiêm các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu cố tình gây khó khăn, cản trở làm chậm tiến độ giao vốn, giải ngân vốn. Đồng thời chuẩn bị khởi công, khánh thành các công trình, dự án quy mô lớn vào ngày 19/12/2025 để chào mừng Đại hội XIV của Đảng.