Ngày 13/12/2021, Hội đồng Tư vấn Bộ Xây dựng họp đánh giá, nghiệm thu Nhiệm vụ “Điều tra, khảo sát, xây dựng Báo cáo công tác bảo vệ môi trường ngành Xây dựng năm 2020”. Nhiệm vụ do nhóm nghiên cứu thuộc Viện Vật liệu xây dựng thực hiện. Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường Nguyễn Công Thịnh - Chủ tịch Hội đồng, chủ trì cuộc họp.
Phó Vụ trưởng Nguyễn Công Thịnh kết luận cuộc họp
Tại cuộc họp, thay mặt nhóm nghiên cứu, ThS. Ngô Thị Bích cho biết, trong những năm qua, ngành Xây dựng đã có nhiều đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Bên cạnh những thành tựu đạt được, hoạt động của ngành cũng phát sinh các vấn đề môi trường, đòi hỏi phải được giám sát, quản lý và giải quyết kịp thời. Việc xây dựng Báo cáo công tác bảo vệ môi trường ngành Xây dựng - lĩnh vực vật liệu xây dựng được thực hiện hàng năm dựa trên hướng dẫn theo Thông tư số 19/2016/TT-BTNMT ngày 24/8/2016 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhằm tổng hợp các thông tin, tình hình thực hiện công tác bảo vệ môi trường, các vấn đề còn tồn tại ở các cơ sở, từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục, cung cấp thông tin để Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp trong Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia.
Mục tiêu của Nhiệm vụ nhằm tổng hợp các thông tin về hiện trạng và công tác bảo vệ môi trường ngành sản xuất vật liệu xây dựng thuộc quản lý của Bộ Xây dựng; đánh giá các nguyên nhân tồn tại, đề ra phương hướng giảm tác động của chất thải của hoạt động sản xuất tới môi trường.
Để thực hiện đề tài, nhóm nghiên cứu đã áp dụng các phương pháp khoa học: tổng hợp thông tin; khảo sát, lấy mẫu phân tích các thông số môi trường đặc trưng tại một số cơ sở sản xuất vật liệu; tổ chức hội thảo, lấy ý kiến chuyên gia; gửi phiếu điều tra tới các đơn vị thuộc các nhóm ngành sản xuất vật liệu khác nhau. Báo cáo công tác bảo vệ môi trường ngành xây dựng (xi măng, gạch gốm ốp lát, sứ vệ sinh, kính xây dựng) do nhóm thực hiện đã đánh giá chung về công nghệ sản xuất các nguồn gây ô nhiễm, tác động xấu lên môi trường, các loại chất thải đặc trưng và các vấn đề môi trường chính; kết quả thực hiện công tác quản lý nhà nước và hoạt động bảo vệ môi trường; tình hình thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường của Bộ Xây dựng.
Từ các kết quả nghiên cứu, nhóm đã đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả bảo vệ môi trường ngành Xây dựng – lĩnh vực vật liệu xây dựng. Cụ thể, đối với ngành sản xuất xi măng cần đầu tư hệ thống tận dụng nhiệt khí thải lò nung để phát điện; lắp đặt hệ thống xử lý NOx trong khí thải; sử dụng tro bay thay thế một phần nguyên liệu; thường xuyên bảo dưỡng, vận hành các công trình bảo vệ môi trường. Ngành sản xuất gạch ốp lát cần lựa chọn công nghệ, quy mô xử lý phù hợp; nghiên cứu sử dụng nhiên liệu khí tự nhiên thay thế khí hóa than. Ngành sản xuất sứ vệ sinh cần sử dụng buồng phun men có lắp các chụp hút thu hồi bụi và chất dễ bay hơi. Ngành sản xuất kính xây dựng cần xây dựng hệ thống xử lý khí thải phù hợp; tận dụng nhiệt khí thải lò nấu kính phát điện/sấy sản phẩm; sử dụng phế thải làm nguyên, nhiên liệu; sử dụng các loại nhiên liệu sạch, thân thiện với môi trường như thay thế than đá nhằm giảm lượng phát thải CO2...Bên cạnh đó, nhóm kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu hệ thống tiêu chí về công nghệ, môi trường làm cơ sở lựa chọn, sàng lọc các dự án đầu tư phù hợp phát triển sản xuất và bảo vệ môi trường; phối hợp các bộ ngành liên quan ban hành các chế tài xử phạt đối với các đơn vị không thực hiện báo cáo công tác bảo vệ môi trường theo ngành dọc; tiếp tục thực hiện báo cáo công tác bảo vệ môi trường hàng năm và tập trung vào một nhóm ngành để báo cáo tập trung theo chuỗi thời gian, theo dõi và có giải pháp kịp thời ứng phó khi xảy ra các sự cố môi trường; tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn về công tác bảo vệ môi trường tới các cơ sở sản xuất và các cơ quan liên quan.
Hội đồng Tư vấn Bộ Xây dựng đánh giá nhóm nghiên cứu đã thực hiện đầy đủ các yêu cầu, nhiệm vụ theo đề cương được duyệt. Báo cáo tổng kết có lượng thông tin đa dạng, phong phú và đảm bảo chất lượng; đồng thời đưa ra được nhiều đề xuất, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường, dành cho các đối tượng cụ thể. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cần rà soát, bố cục lại nội dung báo cáo đảm bảo súc tích hơn; cập nhật, bổ sung những số liệu từ các báo cáo tổng kết của Bộ Xây dựng cũng như bổ sung các quy định pháp lý về bảo vệ môi trường; rà soát các lỗi chế bản, lỗi đánh máy...
Kết luận cuộc họp, Phó Vụ trưởng Nguyễn Công Thịnh tổng hợp ý kiến đóng góp của các chuyên gia thành viên Hội đồng, đề nghị nhóm nghiên cứu xem xét, tiếp thu, sớm hoàn thiện các sản phẩm của Nhiệm vụ, trình lãnh đạo Bộ Xây dựng xem xét, quyết định.
Hội đồng Tư vấn Bộ Xây dựng nhất trí nghiệm thu Nhiệm vụ “Điều tra, khảo sát, xây dựng Báo cáo công tác bảo vệ môi trường ngành Xây dựng”, do nhóm nghiên cứu Viện Vật liệu xây dựng thực hiện, với kết quả đạt loại Khá.