Cập nhật: 25/05/2006
Tâm lý thích sinh hoạt chung với bạn và những người cùng quê là nguyên nhân chính khiến đa số công nhân bỏ các khu ký túc xá của doanh nghiệp nơi mình làm để ra ngoài thuê nhà ở. Chính điều này đã khiến nhiều tổ chức, cá nhân cho thuê hoặc bán nhà cho công nhân bỏ qua yếu tố tiện nghi trong sinh hoạt, làm ảnh hưởng tới sức khoẻ của người lao động.
Nhu cầu về nhà ở cho công nhân vẫn rất cao.
Điển hình về vấn đề này ở Tp.HCM - nơi tập trung nhiều người lao động là khu ký túc xá của khu công nghiệp Tân Bình. Công nhân của khu công nghiệp này đã bỏ ký túc xã với đẩy đủ tiện nghi để ra ngoài thuê nhà. Có những nơi, điều kiện ăn, ngủ chung của 10 công nhân chỉ khoảng 20 m2 với mái tôn và tấm ngăn bằng tôn.
Quy chế quản lý với 5 tiêu chuẩn xây dựng
Nhằm ngăn chặn tình trạng này, UBND Tp.HCM vừa ban hành quy chế quản lý nhà cho công nhân và người lao động, trong đó có 5 tiêu chuẩn cho đối tượng là chủ thể kinh doanh nhà cho công nhân.
Cụ thể, các cơ sở kinh doanh nhà cho công nhân và người lao động thuê để ở phải đảm bảo các điều kiện kỹ thuật tối thiểu về xây dựng.
Thứ nhất, khu đất xây dựng nhà phải đảm bảo không thuộc khu vực cấm xây dựng theo quy định của Luật xây dựng; không nằm trong khu quy hoạch giải tỏa; không nằm trong hành lang an toàn giao thông, hành lang an toàn lưới điện, hành lang bảo vệ đê điều, hành lang bảo vệ sông, kênh, rạch, chỉ giới đường sông, kênh rạch; không bị ngập úng, không nằm tiếp giáp hay ven kênh rạch, sông, suối có nguy cơ sạt lở; không bị ô nhiễm do chất thải công nghiệp; nằm ngoài khu vực cần bảo vệ quốc phòng, an ninh theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
Không lấn chiếm đất thuộc quyền quản lý trực tiếp của Nhà nước, không được san lấp kênh rạch trái phép; không có tranh chấp, khiếu kiện; phải cách xa tường rào nghĩa trang, khu vực chăn nuôi gia súc tập trung tối thiểu 50m; tránh xa nơi phát sinh tiếng ồn lớn ít nhất là 100m; khoảng cách ly đối với khu vực sản xuất có thải ra nhiều khói bụi, khí thải, chất độc hại hoặc những khu vực được các cơ quan chuyên môn giám định là khu vực có độc hại tối thiểu là 1.000 m.
Thứ hai, nhà cho công nhân phải có mật độ xây dựng tối đa không quá 70% tổng diện tích khu đất; diện tích sử dụng không tính tường xây, không tính gác lửng mỗi phòng ít nhất là 9m2 nếu không có nhà vệ sinh trong phòng và ít nhất 12m2 nếu có nhà vệ sinh trong phòng, chiều rộng phải đảm bảo không nhỏ hơn 2,4m, chiều cao từ sàn đến trần nhà chỗ thấp nhất là 2,8m, có vách ngăn mỗi phòng riêng biệt bằng gạch xây.
Bên cạnh đó, nhà ở phải đảm bảo diện tích bình quân đầu người là 3m2/người không tính diện tích nhà vệ sinh và phần sinh hoạt chung; nhà vệ sinh chung phải có khu vệ sinh cho nam riêng, nữ riêng và đảm bảo yêu cầu tối thiểu đối với khu vệ sinh nam gồm 1 cầu vệ sinh, 1 chậu rửa mặt và 1 nhà tắm tối đa phục vụ cho 12 người và khu vệ sinh nữ gồm 1 cầu vệ sinh.
Thứ ba, móng nhà phải đảm bảo ổn định, chịu được tải trọng căn nhà; tường bao che và tường ngăn các phòng phải được xây bằng gạch, bắt buộc phải được trát vữa mác 75, quét vôi 3 nước hoặc sơn nước; không được làm bằng vách đất, tre nứa hoặc vật liệu dễ mục, dễ cháy; nền nhà phải cao hơn mặt đường hoặc sân, hè, đảm bảo không bị ngập khi mưa lớn và tối thiểu phải được tráng bằng xi măng; cửa sổ, cửa đi phải đảm bảo khép kín và an toàn trong sử dụng, có chốt khóa an toàn, đóng mở dễ dàng; cửa sổ phải có chấn song chắc chắn; mái nhà phải đảm bảo không bị thấm dột, phải có trần chống nóng đối với mái lợp bằng tôn; không sử dụng vật liệu tranh, tre, nứa, lá, vật liệu dễ mục, dễ cháy làm vách ngăn, cửa đi, cửa sổ hay mái nhà.
Thứ tư, hành lang, lối đi chung của nhà phải đảm bảo thoát hiểm khi có hỏa hoạn. Trường hợp nhà xây dựng thành một khối có hành lang giữa, 2 dãy phòng hai bên thì kích thước hành lang tối thiểu là 1,4m, chiều dài tối đa giữa hai đầu hồi không quá 25m. Trường hợp xây dựng hai dãy nhà riêng biệt có lối đi chung ở giữa thì kích thước lối đi chung tối thiểu là 3,5m.
Đối với khu đất có hàng rào khuôn viên, phải đảm bảo khoảng cách tối thiểu từ tường rào đến tường ngăn phía sau của dãy phòng là 2m; khoảng cách tối thiểu từ tường rào đến mặt trước của dãy nhà cửa vào chính của mỗi phòng là 3,5m; phải có bể chứa nước phục vụ cứu hỏa, bình chữa cháy và các trang thiết bị phòng cháy chữa cháy theo quy định hiện hành về phòng cháy chữa cháy. Đối với khu nhà cho thuê có trên 20 người sử dụng phải có ý kiến chấp thuận sau khi kiểm tra các điều kiện phòng cháy chữa cháy của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Thứ năm, trang thiết bị trong phòng tối thiểu phải có 1 quạt trần hoặc quạt treo tường, 1 ổ cắm điện và bóng đèn chiếu sáng. Phòng ở phải đảm bảo cho mỗi công nhân, người lao động có một giường đơn; đường dây dẫn điện phải đảm bảo an toàn theo quy định của ngành điện, phải có cầu dao tổng cho toàn nhà và mỗi phòng ở phải có 1 cầu dao tự động; phải có nước sạch phục vụ sinh hoạt.
Trường hợp dùng nước giếng khoan phải có bể lọc nước và được cơ quan có chức năng kiểm nghiệm cho phép sử dụng; bể chứa nước sạch phải cách bể tự hoại tối thiểu là 5m; nước thải nhà vệ sinh phải được xử lý qua bể tự hoại xây dựng đúng quy cách cho từng dãy nhà và phải có hệ thống thoát nước kín mương có nắp đậy hoặc đường ống kín nối với hệ thống thoát nước trong khu vực để không gây ngập úng, không được dùng mương hở để thoát nước.
Hiện vẫn còn thiếu các chế tài
Tuy nhiên, các quy định này chỉ áp dụng cho các cơ sở đã xây dựng đang hoạt động kinh doanh, các trường hợp xây dựng ở các khu vực ngoại thành và 5 quận mới. Quy chế không áp dụng cho các khu đất nằm trong các dự án đầu tư xây dựng nhà ở theo quy hoạch; các khu đất đã có quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt. Theo các đơn vị kinh doanh bất động sản, một hạn chế nữa đối với quy chế này là phân biệt đối tượng kinh doanh mặc dù tất cả họ phải hoạt động theo Luật doanh nghiệp.
Ví như quy định, các cơ sở, doanh nghiệp kinh doanh khách sạn, nhà trọ, khu lưu trú công nhân, nhà cho thuê làm văn phòng sử dụng vào mục đích kinh doanh hoặc các trường hợp khác; khu lưu trú cho người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài đang tạm trú và lao động trên địa bàn thành phố đã không thuộc phạm vi áp dụng của quy chế này.
Điều này có thể để lọt những người công nhân khi sống ở những nơi này và không ai có thể khẳng dịnh chắc chắn là những nơi này hoàn toàn đảm bảo về tiện nghi theo quy chế. Đó là chưa nói tới những chế tài xử lý vi phạm chưa được đề cập tới. Đây là điều đặc biệt quan trọng bởi thực trạng hiện nay, kinh tế của nhiều người chủ cho thuê nhà còn hạn chế và không thể thay đổi việc xây dựng tức thời. Trong khi đó, nhu cầu về nhà ở cho công nhân vẫn khá cao.
Quy chế UBND Tp.HCM nêu rõ, các doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh cá thể, cá nhân khi tham gia đầu tư xây dựng nhà cho công nhân, người lao động thuê để ở phải tuân thủ những quy định về thiết kế, xây dựng, sửa chữa nhà cho công nhân, người lao động thuê để ở phải theo các tiêu chuẩn xây dựng, Quy chuẩn xây dựng Việt Nam hiện hành; xây dựng phải phù hợp với quy hoạch xây dựng và được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định thiết kế cơ sở hoặc cấp phép xây dựng; thực hiện đăng ký kinh doanh do cơ quan có thẩm quyền cấp và chỉ hoạt động kinh doanh sau khi đã cam kết thực hiện đúng các quy định, điều kiện về an ninh trật tự với công an phường xã, thị trấn nơi có nhà, phòng, căn hộ cho thuê và đảm bảo đủ điều kiện về cơ sở đăng ký kinh doanh.
Tuấn Dũng
Nguồn tin : www.vneconomy.com.vn