Dùng bê tông nhẹ thay gạch đất nung

Thứ năm, 18/05/2006 00:00

Theo thống kê mới đây, hiện nay cả nước có trên dưới 20.000 lò gạch nung thủ công, lấy nguyên liệu từ đất nông nghiệp. Trung bình mỗi lò sản xuất 5 triệu viên gạch/năm. Như vậy, lượng đất bị các chủ lò khai thác để nung thành gạch lên tới 100 triệu m3/năm.

Để tiết kiệm, các chủ lò này thường không mua than để đốt lò mà chủ yếu là chặt phá rừng để lấy củi làm nhiên liệu đốt. Khối lượng chặt phá rừng hàng năm cũng khoảng trên dưới 100 triệu m3. Mức phá huỷ môi trường qua việc khai thác đất và chặt phá rừng để làm gạch nung có thể tính mỗi năm tương đương với mức phá huỷ của 50 trận bom B52. Trước nguy cơ trên, ngày 01 tháng 8 năm 2001, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 115/2001/QĐ-TTg về việc phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển ngành công nghiệp vật liệu xây dựng Việt Nam đến năm 2010, trong đó khẳng định chủ trương: Xoá bỏ việc sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công ở ven đô thị trước năm 2005, ở các vùng khác trước năm 2010. Có thể nói đây là một quyết định hết sức đúng đắn, sáng suốt, thể hiện rõ quyết tâm của đảng và Nhà nước Việt nam trong mục tiêu bảo vệ sự cân bằng bền của môi trường sinh thái quốc gia.
Tuy nhiên, do lượng gạch thủ công hiện đang chiếm tới 70 - 80% nhu cầu xây dựng nên việc lấy loại vật liệu nào để thay thế là một vấn đề cấp bách, cần tập trung giải quyết. Quán triệt tư tưởng chỉ đạo của Chính phủ, đồng thời xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, từ năm 2001, Công ty Đầu tư phát triển vật liệu mới công nghệ cao HPT đã kết hợp với nhiều chuyên gia và các nhà khoa học thuộc các lĩnh vực liên quan như vật liệu xây dựng, cơ khí, hoá chất... nghiên cứu, chế tạo một loại sản phẩm bảo đảm tính năng có thể thay thế gạch nung trong xây dựng. Đó là sản phẩm Bê tông siêu nhẹ HPT, có chất lượng tương đương với sản phẩm cùng loại được sản xuất ở nhiều quốc gia tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Đức, Nhật... Ngoài khả năng chống cháy tốt, cách âm, cách nhiệt cao, tỷ trọng của gạch block bê tông siêu nhẹ HPT chỉ bằng ½ so với gạch thường, kích thước lại lớn hơn gạch thường nhiều lần nên việc sử dụng gạch block bê tông siêu nhẹ HPT sẽ góp phần đáng kể làm giảm thì gian xây dựng tới 2 - 3 lần, goảm giá thành phần kết cấu móng, khung từ 15% đến 20%. Đặc biệt thích hợp cho việc xây dựng các chung cư cao tầng hoặc nâng tầng, mở rộng diện tích văn phòng, khách sạn, trường học, nhà ở... trong các đô thị nước ta hiện nay.
Ngoài tính năng có thể thay thế gạch nung thông thường, loại bê tông siêu nhẹ của Công ty HPT còn có thể sử dụng làm lớp đệm rất hiệu quả cho các công trình đường cao tốc hoặc làm lớp chống lún, chống trượt thay cho lớp đá hộc và cát vốn rất nặng và không đồng chất, phục vụ cho các công trình ven sườn núi hoặc ven biển, ven sông như các nước phát triển vẫn thường làm. Ngoài ra, với chất liệu bê tông nguyên chất, vừa đẹp vừa có khả năng chịu được mưa nắng ngoài trời, bê tông nhẹ HPT cũng rất thích hợp cho việc làm các chi tiết trang trí kiến trúc nội ngoại thất như các hình thức cột, phù điêu trang trí, bàn, ghế, tượng tròn hoặc các chi tiết kiến trúc phổ biến khác như lò sưởi, gờ mái, mi cửa sổ các loại...
Từ ưu điểm nổi trội của bê tông nhẹ là nhẹ và có hệ số dẫn nhiệt rất thấp, chúng tôi đã chế tạo ra hai loại cấu kiện có khả năng sử dụng đại trà trong xây dựng, đó là tấm cách nhiệt với tỷ trọng 300 - 500 kg/m3, hệ số dẫn nhiệt khoảng 0,12 và tấm tường bao che với tỷ trọng 700 - 900 kg/m3, hệ số dẫn nhiệt khoảng 0,2.
Tuy nhiên vật liệu sẽ chỉ là vật liệu mà không trở thành một ngôi nhà, một công trình hoàn chỉnh nếu không có sự phối kết hợp giữa các nhà sản xuất vật liệu với các chuyên gia liên quan khác như các kiến trúc sư và các kỹ sư xây dựng.
Xuất phát từ ý thức này nên các chuyên gia chuyên ngành khác nhau của chúng tôi như kiến trúc, kết cấu, vật liệu xây dựng... đã cùng làm việc với nhau ngay từ khâu thiết kế sản phẩm: một ngôi nhà với tấm mái và tấm tường cách nhiệt.
Ngôi nhà đã được nhóm nghiên cứu phân thành những bộ phận để có thể sản xuất hàng loạt trong nhà máy. Từ khung tới mái, từ tường tới cửa... tất cả đều được chia thành các cấu kiện nhỏ có thể đóng trong 12 chiếc hộp, rất thuận tiện cho việc vận chuyển, lắp đạt tại hiện trường gồm:
• 4 hộp tấm tường bao che.
• 2 hộp tấm tường cách nhiệt.
• 2 hộp kết cấu khung mái.
• 2 hộp cửa sổ, cửa đi.
• 2 hộp phụ tùng và chi tiết cấu kiện lắp dựng.
Việc lắp dựng thành công nhà đóng hộp với tấm cách nhiệt và tấm tường bao che bằng bê tông nhẹ theo chúng tôi là rất phù hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới của Việt Nam và hy vọng nó sẽ trở thành một hướng đi đúng trong lĩnh vực thiết kế và xây dựng của chúng ta.

TS.KTS. Hoàng Phúc Thắng
Nguồn tin: T/C Kiến trúc, số 3/2006