Tham dự Hội nghị có đại diện Văn phòng Chính phủ, các Bộ ngành TƯ, các Hội và Hiệp hội chuyên ngành và các Cục, Vụ chức năng thuộc Bộ Xây dựng. Đại diện địa phương có ông Trần Hữu Thế - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, lãnh đạo Sở Xây dựng tỉnh Phú Yên, UBND, HĐND thị xã Sông Cầu.
Phú Yên là một trong 5 tỉnh thuộc vùng duyên hải Nam Trung bộ - là một trong những vùng có nhiều tiềm năng cũng như cơ hội tăng trưởng kinh tế mang tính đột phá tại khu vực duyên hải miền Trung; đây là vùng có vị thế đặc biệt quan trọng về an ninh quốc phòng, ở vị trí trung độ, cầu nối giữa hai miền Nam và Bắc; là một trong các cửa ngõ của vùng Tây Nguyên ra biển; là vùng có nhiều cảnh quan đẹp, hội tụ nhiều giá trị lịch sử, di sản văn hóa và có giá trị quan trọng về phát triển kinh tế biển.
Thị xã Sông Cầu là thị xã duy nhất của tỉnh Phú Yên, ở vị trí phía Bắc của tỉnh, cách thành phố Quy Nhơn tỉnh Bình Định gần 50km về phía Bắc và cách thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên khoảng 52km về phía Nam. Thị xã có đường Quốc lộ 1D Sông Cầu – Gành Ráng – Quy Nhơn, Tỉnh lộ 642 và 644 chạy theo hướng Đông – Tây bắt đầu từ Quốc lộ 1, nối liền Sông Cầu với các huyện miền núi phía Tây của tỉnh và các tỉnh Tây Nguyên.
Sông Cầu được xác định là trung tâm phía Bắc của tỉnh Phú Yên về kinh tế, văn hóa, dịch vụ, du lịch và công nghiệp; là đầu mối giao thông, cửa ngõ phía Bắc của tỉnh Phú Yên, có vai trò quan trọng về an ninh, quốc phòng. Thị xã Sông Cầu có sự giao thoa mạnh mẽ với các hoạt động kinh tế - xã hội của 2 đô thị là thành phố Tuy Hòa (loại 2) và thành phố Quy Nhơn (loại 1).
Theo trình bày của Đề án tại Hội nghị, thị xã Sông Cầu có tiềm năng, lợi thế rất lớn trong phát triển kinh tế và đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa, hội tụ nhiều điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội thuận lợi cho phát triển nền kinh tế và mở rộng giao lưu kinh tế với các vùng trong tỉnh và cả nước. Thị xã Sông Cầu có chiều dài bờ biển khoảng 80km, tiếp giáp với ngư trường rộng lớn biển Đông, có các đầm vịnh lớn như: Vịnh Xuân Đài, đầm Cù Mông và nhiều đảo, cù lao lớn khác rất thuận lợi cho đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản. Thêm nữa,tài nguyên biển của thị xã Sông Cầu còn phải kể đến thắng cảnh Vịnh Xuân Đài được công nhận là Khu du lịch cấp Quốc gia, đầm Cù Mông và nhiều bãi tắm đẹp như Bãi Bàng, Bãi Tràm, Bãi Nồm, bãi Từ Nham, Vịnh Hòa…là những điều kiện tự nhiên vô cùng thuận lợi phát triển kinh tế du lịch – dịch vụ. Đầu năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia vịnh Xuân Đài đến năm 2030 với mục tiêu đón khoảng 1,2 triệu lượt khách; tổng doanh thu từ khách du lịch đạt khoảng 900 tỷ đồng (quyết định số 2127/QĐ-TTg ngày 29/12/2017).
Thị xã Sông Cầu được thành lập theo Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 27/8/2009 của Chính phủ, là thị xã thuộc tỉnh Phú Yên trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của huyện Sông Cầu. Thị xã Sông Cầu được thành lập với 4 phường nội thị và 10 xã, bao gồm: các phường Xuân Yên, Xuân Phú, Xuân Thành, Xuân Đài và các xã Xuân Thọ 1, Xuân Thọ 2, Xuân Lâm, Xuân Phương, Xuân Thịnh, Xuân Thịnh, Xuân Cảnh, Xuân Hòa, Xuân Bình, Xuân Lộc, Xuân Hải.
Trên cơ sở vai trò, vị trí và tình hình phát triển đô thị, ngày 7/11/2012, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quyết định số 1659/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phát triển đô thị quốc gia giai đoạn 2012-2020 trong đó xác định xây dựng và phát triển Sông Cầu trở thành đô thị loại III vào giai đoạn 2016-2020.
Đến nay, sau 10 năm kể từ khi Sông Cầu được công nhận là đô thị loại IV, cùng với các điều kiện phát triển thuận lợi, nền kinh tế của thị xã Sông Cầu đã có bước tăng trưởng khá. Năm 2017, thu nhập bình quân đầu người của toàn thị xã đạt 56,2 triệu đồng, tốc độ tăng trưởng các ngành theo giá trị sản xuất tăng 15%, trong đó ngành Công nghiệp – Xây dựng tăng 18%, ngành Thương mại – Dịch vụ tăng 24, 15%, ngành Ngư – Nông – Lâm tăng 2,8%, chuyển dịch theo chiều hướng tăng tỷ trọng Thương mại – Dịch vụ, Công nghiệp – Xây dựng trong cơ cấu kinh tế. Thị xã Sông Cầu đã có những bước tiến mạnh mẽ trong việc thu hút các dự án đầu tư mới tạo ra những bước phát triển đột phá về kinh tế - xã hội, góp phần tăng nguồn thu ngân sách và giải quyết hàng ngàn việc làm tại địa phương. Kết cấu hạ tầng đô thị của thị xã Sông Cầu đã cơ bản hoàn thiện đồng bộ, chất lượng đời sống của người dân được nâng cao, diện mạo đô thị ngày càng khang trang.
Khu vực nghiên cứu lập Đề án đề nghị công nhận thị xã Sông Cầu đạt tiêu chí đô thị loại III là toàn bộ thị xã Sông Cầu với 14 đơn vị hành chính (04 phường và 10 xã) như hiện tại.
Toàn cảnh hội nghị
Tại Hội nghị, ý kiến của các thành viên Hội đồng thẩm định và hai báo cáo phản biện của đại diện Vụ chính quyền địa phương – Bộ Nội vụ và Cục Hạ tầng kỹ thuật – Bộ Xây dựng đều thống nhất, việc xem xét công nhận thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên đạt tiêu chí đô thị loại III phù hợp với Chương trình phát triển đô thị quốc gia giai đoạn 2012-2020 (Quyết định số 1659/QĐ-TTg ngày 07/11/2012), Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (Quyết định số 665/QĐ-TTg ngày 31/5/2018) và Chương trình phát triển đô thị tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (Quyết định số 2726/QĐ-UBND ngày 31/12/2015). Đối chiếu với các tiêu chí, tiêu chuẩn của đô thị loại III quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/ UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Phân loại đô thị, thị xã Sông Cầu đã cơ bản hội tụ đủ các điều kiện cần thiết để xem xét đạt tiêu chí đô thị loại III.
Bên cạnh đó, các thành viên Hội đồng thẩm định cũng đóng góp ý kiến cho Đề án về 5 tiêu chuẩn không được tính điểm là: Mật độ dân số toàn đô thị; Diện tích sàn nhà ở bình quân; Công trình thể dục, thể thao cấp đô thị; Tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật; Tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng. Ngoài ra, thị xã Sông Cầu cần chú ý đầu tư hạ tầng đô thị khi mở rộng phần nội thị cũng như đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước, tách hệ thống nước mưa và nước thải để xử lý đảm bảo môi trường; thúc đẩy mạnh mẽ phát triển du lịch …
Phát biểu kết luận Hội nghị, Chủ tịch Hội đồng thẩm định – Cục trưởng Cục Phát triển đô thị Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn tổng hợp các ý kiến góp ý cho Đề án tại Hội nghị và lưu ý địa phương trong thời gian tới cần rà soát, đánh giá bổ sung tiêu chuẩn về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đối với các khu vực dự kiến thành lập phường để đảm bảo thị xã Sông Cầu đạt tiêu chí thị xã theo Nghị quyết 1210 và 1211 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Hội đồng thẩm định nâng loại đô thị của Bộ Xây dựng đã nhất trí thông qua Đề án đề nghị công nhận thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên là đô thị loại III, với điểm số là 84,8 điểm.
Ninh Hoàng Hạnh