Đô thị kiểu mẫu về môi trường: những yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật

Thứ năm, 23/03/2006 00:00

Đô thị hấp dẫn được đặc trưng bởi các yếu tố sau: Đô thị đa trung tâm; đô thị có tính cạnh tranh cao; đô thị mang tính nhân văn; đô thị có bản sắc riêng. Đô thị kiểu mẫu trước tiên phải là đô thị hấp dẫn. Tuy nhiên để đạt được tiêu chí kiểu mẫu thì những yếu tố trên phải được nâng lên ở tầm cao hơn đặc biệt nhấn mạnh tới yếu tố môi trường.

Những yếu tố môi trường cần nhấn mạnh là: Sử dụng và phát triển bền vững tài nguyên đất, tài nguyên nước; phát triển giao thông bền vững; các công trình xây dựng phải được quy hoạch, thiết kế, xây dựng đồng bộ và quản lý phù hợp với lợi ích chung, an toàn, thích dụng, đẹp và kinh tế, bảo vệ môi trường và hệ sinh thái,v.v…
Việc xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng cho đô thị kiểu mẫu về môi trường cần phải thoả mãn những yêu cầu về tính đồng bộ và hiện đại, tính liên kết và thống nhất.
Tính đồng bộ và hiện đại thể hiện ở những đặc điểm sau: Hạ tầng kỹ thuật phải được xây dựng đồng bộ theo quy hoạch và từng bước được hiện đại hoá; các công trình hạ tầng kỹ thuật được xây dựng ngầm hào kỹ thuật hoặc tuy nen ngầm; tách riêng thoát nước mưa và thoát nước thải; hệ thống gas tập trung; các công trình hạ tầng xã hội như nhà trẻ, trường học, trạm y tế, khu dịch vụ, thương mại, công viên, công trình thể thao, cây xanh cùng với các khu nhà ở theo tiêu chuẩn cao.
Hệ thống hạ tầng kỹ thuật phải đảm bảo tính liên kết, thống nhất chặt chẽ giữa bên trong và bên ngoài.
Có thể nêu ra những yêu cầu cụ thể đối với hạ tầng kỹ thuật của đô thị kiểu mẫu về môi trường như sau:

1. Giao thông đô thị
Giao thông đô thị vô cùng quan trọng trong việc tăng sự hấp dẫn và khả năng cạnh tranh của đô thị. Một hệ thống giao thông tốt kết hợp với thiết kế đô thị tốt sẽ làm cho đô thị hấp dẫn hơn và tính cạnh tranh cao hơn.
Đường phố phải bảo đảm các chức năng sau: Tổ chức giao thông; giao lưu, giao tiếp, văn hoá, xã hội,…; bố trí kết cấu hạ tầng đô thị; bố trí cây xanh, biển báo, quảng cáo, chiếu sáng,..
Một đường phố đẹp và chất lượng phải đảm bảo: Mỹ quan đô thị; thích dụng đối với cư dân đô thị; hiệu quả kinh tế - kỹ thuật và môi trường đô thị.
Quy hoạch và xây dựng giao thông đặc biệt là đường phố có chất lượng góp phần tạo nên vẻ đẹp của đô thị đảm bảo cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của dân cư và phát triển cân bằng của đô thị.
Một quy hoạch hợp lý phải đảm bảo đáp ứng những yêu cầu sau:
+ Sự kết nối mạng lưới giao thông thông suốt, thuận tiện, an toàn;
+ Bố trí đa dạng các loại phương tiện giao thông trong đó ưu tiên loại hình phương tiện có chất lượng cao, an toàn và không gây ô nhiễm môi trường;
+ Đường phố được phân loại rõ ràng theo chức năng;
+ Tỷ lệ đất dành cho xây dựng giao thông đạt trên 25% đất xây dựng đô thị;
+ Đủ diện tích cho đỗ xe;

2. Cấp nước
Sử dụng có hiệu quả nguồn nước được phát triển. Sử dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất nước sạch nhằm đạt tiêu chuẩn quốc tế về nước uống. Mạng lưới đường ống phải bảo đảm đủ lưu lượng và áp lực trong giờ dùng nước cao nhất. Lắp đặt đồng hồ đo nước đến từng hộ dân.

3. Thoát nước mưa
Nước mưa được thoát theo hệ thống riêng. Đảm bảo thoát hết lưu lượng nước mưa có cường độ tính toán trên toàn lưu vực ra hệ thống hồ, ao, sông. Sử dụng hệ thống thoát nước theo kiểu cống ngầm.

4. Thoát nước thải
Nước thải phải được thoát theo hệ thống riêng và theo kiểu kín cống ngầm. Nước thải sinh hoạt và công nghiệp đều phải được xử lý trước khi đổ ra sông, hồ. Công trình làm sạch nước thải phải được đặt ở cuối hướng gió chính, vị trí xả nước đã làm sạch phải ở cuối dòng chảy của đô thị.

5. Rác thải và hệ thống thu gom, vận chuyển
Rác thải trong ngày phải được thu gom và vận chuyển đến bãi rác tập trung của đô thị. Tạo điều kiện cho hộ dân đổ rác vào hệ thống thu gom rác công cộng thuận tiện. Vị trí thu gom, trạm trung chuyển phải được xử lý mùi hôi, bụi và nước rỉ của rác không làm ô nhiễm môi trường xung quanh.
Các yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật tưởng chừng như lý thuyết nhưng lại đơn giản và có khả năng thực hiện được. Ngoài những tiêu chí quan trọng để làm cơ sở nghiên cứu đô thị kiểu mẫu về môi trường thì yêu cầu một hạ tầng kỹ thuật vừa đồng bộ vừa hiện đại là một tiêu chí không thể thiếu được khi nghiên cứu về vấn đề này.

H. Phước
Nguồn tin: Hội thảo Hướng tới một đô thị kiểu mẫu về môi trường, 8/2005