Thị xã Thuận Thành đang trải qua giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ với những thay đổi đáng kể từ công tác quy hoạch đô thị. Quy hoạch tổng thể đã đặt ra mục tiêu xây dựng Thuận Thành trở thành một trung tâm kinh tế - xã hội, giáo dục, du lịch của vùng phía Nam sông Đuống.
Theo định hướng quy hoạch chung đô thị Hồ và phụ cận, về tổng thể, thị xã Thuận Thành phấn đấu trở thành đô thị hiện đại, văn minh, hài hòa với cảnh quan thiên nhiên và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống. Đồng thời, tập trung vào việc xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, phát triển các khu đô thị mới, khu dân cư, KCN, dịch vụ và du lịch một cách hợp lý. Bên cạnh quy hoạch tổng thể, Thuận Thành cũng chú trọng đến việc lập quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết cho từng khu vực, bảo đảm tính đồng bộ và khả thi trong quá trình triển khai. Trong năm 2024, địa phương phê duyệt 5 đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 dự án: Khu hạ tầng kỹ thuật để tái định cư phục vụ dự án, công trình trọng điểm phát triển kinh tế - xã hội của thị xã tại các xã, phường: Nghĩa Đạo, Nguyệt Đức, Mão Điền, Ninh Xá. Trước đó, địa phương phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh hoàn thành đồ án Quy hoạch phân khu đô thị Trạm Lộ, Ninh Xá và Gia Đông tỷ lệ 1/5.000. Đồ án được UBND tỉnh phê duyệt sẽ kết hợp với các khu vực lân cận, góp phần phát triển đô thị Hồ thành đô thị loại III - đô thị quan trọng phía Nam của thành phố trực thuộc Trung ương trong tương lai.
Công tác quy hoạch tạo tiền đề cho thị xã Thuận Thành phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng.
Điểm nổi bật của đồ án quy hoạch phân khu là không gian, kiến trúc, cảnh quan tổng thể theo mô hình sinh thái với cây xanh kết hợp với mặt nước có diện tích lớn, mật độ xây dựng đất thấp và tích hợp đa chức năng, kết hợp phát triển công nghiệp thương mại, dịch vụ, du lịch trải nghiệm. Về việc tổ chức không gian cho các khu chức năng được thiết kế theo hướng khu trung tâm, quảng trường lớn được bố trí tại lõi trung tâm khu quy hoạch nằm tiếp giáp với các tuyến QL17, QL38. Dọc phía Bắc đường Vành đai 4 bố trí Khu đô thị, du lịch, sinh thái làm điểm nhấn về kiến trúc cảnh quan cho khu vực. Khu du lịch trải nghiệm và công viên chuyên đề được bố trí phía Tây Nam khu quy hoạch với nhiều loại hình gắn liền với văn hóa phong tục tập quán địa phương, thu hút khách du lịch trong và ngoài khu vực. Với mục tiêu “phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, thân thiện với cảnh quan, thiên nhiên”, đồ án bố trí các khu công viên chuyên đề, thể thao ngoài trời, vui chơi giải trí, liên kết với mạng lưới kênh mương kết hợp với kênh thoát nước và hệ thống mặt nước, hồ điều hòa có diện tích lớn được bố trí xung quanh lõi đô thị, tạo không gian xanh, cảnh quan cho khu quy hoạch. Trên cơ sở quy hoạch phân khu được duyệt, thị xã Thuận Thành đang tích cực cùng các đơn vị liên quan khai thác tốt hệ thống hạ tầng đô thị hiện hữu, phát huy nguồn lực quỹ đất, tài nguyên của địa phương để tạo vốn xây dựng hệ thống hạ tầng. Quyết tâm đưa quy hoạch phân khu Trạm Lộ, Ninh Xá và Gia Đông sẽ trở thành điểm nhấn, hình mẫu về một không gian đô thị hiện đại, môi trường sinh thái, phát triển bền vững của thị xã Thuận Thành. Hiện nay, thị xã tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai lập quy hoạch phân khu đô thị An Bình - Hồ - Song Hồ và quy hoạch phân khu đô thị Thanh Khương - Hà Mãn - Trí Quả - Xuân Lâm; rà soát hiện trạng và quy hoạch để đảm bảo mỗi thôn, khu phố có một hồ nước, khu vườn hoa, cây xanh, tập luyện thể dục, thể thao.
Để phù hợp với tình hình phát triển mới, Thuận Thành thường xuyên rà soát, điều chỉnh quy hoạch chung đô thị. Quyết định 365 ngày 22 - 7- 2024 của UBND tỉnh phê duyệt nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch đô thị Hồ và phụ cận là một minh chứng cho thấy sự chủ động của thị xã trong công tác này. Việc điều chỉnh quy hoạch nhằm cụ thể hóa quy hoạch vùng tỉnh Bắc Ninh và chương trình phát triển đô thị huyện Thuận Thành đã được duyệt. Bên cạnh đó, thị xã tăng cường đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng với nhiều công trình trọng điểm, tạo điểm nhấn kiến trúc, diện mạo mới khang trang, hiện đại. Điển hình là các dự án: TL282B đoạn qua thị xã từ QL38 đi TL283; đường từ TL280 đi QL17; trường Mầm non xã Song Hồ; trường THCS Vũ Kiệt; nhà máy và hệ thống thu gom nước thải; sân vận động thị xã... Điều này thể hiện quyết tâm hiện thực hóa mục tiêu trở thành đô thị loại III.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quy hoạch đô thị Thuận Thành cũng đối mặt với một số thách thức như: Nguồn vốn cho công tác quy hoạch và triển khai quy hoạch còn hạn chế. Hoạt động quản lý đô thị sau quy hoạch, đặc biệt việc kiểm soát xây dựng theo quy hoạch, còn gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, Thuận Thành cũng có nhiều cơ hội để phát triển do nằm gần các trung tâm kinh tế lớn của vùng, có tiềm năng phát triển kinh tế và thu hút đầu tư. Thị xã cũng luôn nhận được sự quan tâm và hỗ trợ của tỉnh trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị. Hơn nữa, xu hướng đô thị hóa ngày càng mạnh mẽ tạo động lực cho sự phát triển của Thuận Thành.
Công tác quy hoạch đô thị đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị xã Thuận Thành. Với những nỗ lực và quyết tâm, Thuận Thành đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành đô thị loại III, góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh và cả nước. Việc công khai và minh bạch thông tin quy hoạch là rất quan trọng để người dân và các nhà đầu tư có thể tiếp cận và hiểu rõ về định hướng phát triển của thị xã.