Ngày 15/8/2024, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến hội nghị Phổ biến Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 và các văn bản quy định chi tiết, với sự tham dự của lãnh đạo và chuyên viên các đơn vị thuộc Bộ; lãnh đạo UBND, lãnh đạo và chuyên viên Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch kiến trúc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh chủ trì hội nghị.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh phát biểu tại hội nghị
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, thời gian qua hệ thống văn bản pháp luật trong lĩnh vực xây dựng đã cơ bản hoàn thiện, khi Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 và Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 được Quốc hội ban hành; tiếp theo đó, Chính phủ ban hành các Nghị định hướng dẫn, quy định chi tiết thi hành 2 Luật này; Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về tiêu chuẩn diện tích và định mức trang thiết bị nội thất nhà ở công vụ; Bộ Xây dựng ban hành Thông tư hướng dẫn về chương trình khung đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, điều hành sản giao dịch bất động sản.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản và các văn bản hướng dẫn đi kèm đã góp phần thể chế hoá các định hướng của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn hiện nay; giải quyết được các vướng mắc, chồng chéo của quy định pháp luật và những bất cập trong lĩnh vực nhà ở và thị trường bất động sản thời gian qua; đồng thời giảm bớt thủ tục hành chính, đảm bảo các thủ tục ngắn gọn, tập trung; các quy định rõ ràng, đặc biệt là trình tự đầu tư với các loại dự án nhà ở.
Đối với các văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền của địa phương đã được Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản giao, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh đề nghị các địa phương khẩn trương xây dựng, ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, đồng thời tổ chức hướng dẫn, tập huấn cho các đối tượng có liên quan, để các chính sách mới của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản được triển khai hiệu quả trong thực tiễn, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế xã hội, tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân.
Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản Nguyễn Mạnh Khởi trình bày tại hội nghị
Tại hội nghị, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản Nguyễn Mạnh Khởi cho biết, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 gồm 13 Chương với 198 Điều, giảm 4 Chương và tăng 15 Điều so với Luật Nhà ở 2014 và có những điểm mới cơ bản như sau:
Về Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, Chương trình, Kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh: Luật đã bỏ quy định về kế hoạch phát triển nhà ở hàng năm; bỏ quy định lấy ý kiến Bộ Xây dựng khi thực hiện thủ tục xây dựng, phê duyệt chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở; đồng thơi quy định chặt chẽ hơn việc điều chỉnh chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở.
Về phát triển nhà ở: Luật sửa đổi, bổ sung một số quy định về phát triển nhà ở thương mại, nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư, nhà ở riêng lẻ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia phát triển nhà ở; bổ sung một số quy định về phát triển nhà ở tái định cư để đảm bảo thống nhất, đồng bộ với Luật Đất đai (sửa đổi); bổ sung quy định về phát triển nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê theo hướng chặt chẽ hơn về điều kiện đầu tư xây dựng nhằm bảo đảm toàn tính mạng và tài sản của người dân.
Về chính sách nhà ở xã hội: Luật xác định rõ trách nhiệm dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội là trách nhiệm của chính quyền địa phương, theo đó giao trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong quá trình lập, phê duyệt quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị phải bố trí đủ quỹ đất phát triển nhà ở xã hội theo Chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt. Việc trao quyền gắn với trách nhiệm để tạo cơ chế linh hoạt cho địa phương triển khai thực hiện.
Về hình thức phát triển nhà ở xã hội: bổ sung 2 hình thức mới là phát triển nhà lưu trú công nhân và phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, đồng thời, đề xuất doanh nghiệp được thuê nhà ở xã hội để bố trí cho công nhân, người lao động của mình thuê; bổ sung quy định cho phép Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn tài chính công đoàn cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội cho thuê.
Trong khi đó, Theo Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản Vương Duy Dũng, so với Luật kinh doanh bất động sản năm 2014, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 có những điểm mới cơ bản sau: quy định cụ thể về các loại bất động sản, dự án bất động sản đưa vào kinh doanh; quy định về quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản và dự án bất động sản; quy định chặt chẽ về công khai thông tin về bất động sản đưa vào kinh doanh; quy định doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải công khai thông tin bất động sản, dự án bất động sản trước khi đưa bất động sản, dự án bất động sản vào kinh doanh; quy định về điều kiện đối với doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thông qua dự án bất động sản phải có vốn chủ sở hữu tối thiểu, phải bảo đảm tỷ lệ dư nợ tín dụng, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp trên số vốn chủ sở hữu.
Toàn cảnh hội nghị
Bên cạnh đó, Luật cũng có những quy định mới về kinh doanh dịch vụ bất động sản; đồng thời luật hóa một số quy định của Nghị định hiện hành, nhằm bảo đảm tính pháp lý rõ ràng, chặt chẽ, khả thi đối với việc xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản; quy định bảo đảm kết nối, chia sẻ dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương, cơ quan có liên quan.
Cũng tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Pháp chế Tống Thị Hạnh nêu lên mối quan hệ giữa các quy định của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản với các luật khác có liên quan, đặc biệt là Luật Đất đai (sửa đổi).