1. Chuẩn bị hồ men:
Chuẩn bị và bảo quản men để phủ một lớp men dày lên các bề mặt nghiêng hoặc thẳng đứng, cần phải đáp ứng các yêu cầu sau:
- Chuẩn bị hồ:
· Thời gian nghiền nhanh.
· Thời gian tháo khỏi máy nghiền và thời gian sàng nhanh.
- Bảo quản:
· Không có chất lắng để tránh men đóng cặn trong thùng chứa và bể chứa;
· Tính ổn định.
- Tráng men:
· Súng phun có công suất phun cao;
· Tính lưu biến thích hợp để phủ lên các bề mặt nghiêng hoặc thẳng đứng; tránh nhỏ giọt và biến dạng;
· Thời gian khô nhanh; thích hợp với tốc độ của các hệ thống tráng men tự động;
· Bề mặt càng bằng phẳng càng tốt với độ mịn cao;
· Lớp áo đồng nhất trên các bề mặt;
· Khả năng liên kết tốt tránh bị loang ra, thải nhiều bụi và các sai sót khác.
Một số các thiết bị được thiết kế để giúp các kỹ thuật viên tiến hành thao tác. Mục đích của bài viết này là hướng dẫn lựa chọn đúng sản phẩm.
2. Các hoá chất phụ trợ cho công việc:
Các phụ gia này chủ yếu hoạt động trên hai mức:
· Thay đổi các thuộc tính của hồ men;
· Thay đổi lượng nước trong lớp men
Nói cách khác, các phụ gia này làm thay đổi các thuộc tính lưu biến của màng hồ men và gây ảnh hưởng đến tình trạng giữ nước hoặc độ thấm của lớp men ngay sau khi phủ. Sự cần bằng giữa hai trạng thái này sẽ mang lại kết quả tốt.
Các định nghĩa về lưu biến
Mục đích của chúng tôi là mô tả tác động lưu biến của các hồ men dười hình thức đồ thị bằng hai đường cong về lượng chảy thể hiện:
· Mối quan hệ giữa độ nhớt và tốc độ dòng chảy, ở đó độ nhớt là tỷ lệ giữa lực và vận tốc.
· Mối quan hệ giữa ứng suất trượt lực đẩy và tốc độ trượt vận tốc dòng chảy đạt được.
Mục tiêu đầu tiên là đạt được mức tác dụng làm giảm độ trượt, có nghĩa là độ nhớt của hồ men đã được bố trí tốt sẽ giảm xuống khi tốc độ trượt vận tốc dòng chảy tăng lên. Khi hồ men ở trạng thái tĩnh hoặc được khuấy nhẹ, độ nhớt cao vì thế độ sa lắng của các chất rắn sẽ bị suy yếu. Trong quá trình tráng men, khi hồ men được ép qua miệng súng phun, tốc độ phun sẽ rất cao và độ nhớt tương ứng sẽ thấp, tạo điều kiện cho lượng chảy thích hợp đi qua dễ dàng. Khi hồ tiến đến mẫu, tốc độ trượt sẽ giảm đột ngột, quay trở về độ nhớt cao để tránh bị nhỏ giọt.
Mục tiêu thứ hai là xác định tính dẻo. Khi hồ men di chuyển ngay khi ứng suất vượt quá mức cho phép, chúng ta có một chất lỏng dẻo và điểm bắt đầu của ứng suất sẽ được gọi là giới hạn chảy. Một chất lỏng có giới hạn chảy được gọi là chất dẻo. Sự xuất hiện của một giới hạn chảy đúng mức sẽ loại bỏ quá trình sa lắng và các sự cố biến dạng. Nói cách khác, nếu trị số của giới hạn chảy quá cao, chúng ta sẽ có bề mặt xấu và không bằng phẳng vì hồ không có các thuộc tính tự làm phẳng.
Một định nghĩa quan trọng khác là keo tụ thixotropy hoặc làm đặc. Giống như giới hạn chảy, mật độ keo tụ thấp sẽ giúp tránh tình trạng sa lắng và nhỏ giọt men, độ keo tụ sẽ tạo bề mặt xấu, và dĩ nhiên là gây sự cố cho bơm và thiết bị khuấy. Vì thế chúng tôi đã chứng minh rằng đối với một chất phụ gia, nhiệm vụ quan trọng là phải tạo cho hồ một đường cong lượng chảy hoàn chỉnh, giới hạn chảy nhỏ hay nói cách khác là một độ dẻo nhất định và một độ keo tụ vừa phải.
Lượng nước
Sau khi phun, hồ men bám vào bề mặt mẫu và mất nước qua việc hút vào vật thể bằng gốm và chuyển đến giai đoạn đặc quánh. Hãy từng bước kiểm tra quá trình này.
1. Hồ men đã phủ trên bề mặt: vì là chất lỏng nên có thể tự làm phẳng tốt hoặc chảy xuống xấu, các thuộc tính lưu biến là rất quan trọng để giảm hoặc loại bỏ tình trạng nhỏ giọt;
2. Nước bắt đầu được hút theo vật thể bằng gốm với hồ ít nhiều sẽ chuyển sang giai đoạn đặc quánh, ở đó men sẽ không còn có thể di chuyển để làm phẳng hoặc nhỏ giọt được nữa;
3. Nước tiếp tục thấm vào xương gốm và sau một thời gian nhất định bề mặt men sẽ phủ khô để thành lớp men phủ;
4. Thao tác tráng men lần hai bắt đầu, giờ đây việc dẫn nước của hồ men tươi sẽ phụ thuộc vào các thuộc tính của xương gốm và của lớp men phủ đầu tiên.
Đây là một bước rất quan trọng đối với chất lượng của lớp men phủ vì nó cần để cân bằng khả năng thoát nước của xương gốm của men và khả năng giữ nước của men.
Nhìn chung, chúng ta không thể thay đổi độ hút nước của xương gốm: Sứ thuỷ tinh không nung thoát nước nhanh hơn đất sét chịu lửa không nung và đó là một thực tế. Những chúng ta có thể thay đổi khả năng giữ nước của hồ men và khả năng thấm nước của lớp phủ men bằng cách tăng cường các chất phụ gia. Bây giờ hãy xem những gì sẽ xảy ra trong hai tình huống đối ngược sau A và B.
A – Khi vật thể bằng gốm thoát nước nhanh hơn hoặc hồ có ít khả năng giữ nước:
· Thời gian khô của men diễn ra nhanh;
· Không có hoặc có ít khả năng nhỏ giọt hoặc biến dạng hồ;
· Các thuộc tính tự làm phẳng của hồ men kém;
· Rạn nứt hoặc sai xót có thể xảy ra khi lớp phủ men dày.
B – Khi xương gốm hoặc lớp men đầu tiên thoát nước chậm hoặc hồ men có khả năng giữ nước cao:
· Thời gian khô của men kéo dài hơn;
· Các thuộc tính tự làm phẳng của hồ men tốt hơn;
· Hồ chảy có nhỏ giọt, biến dạng và thừa men trong các góc kín.
Vì thế các thuộc tính dòng chảy giống hệt như các thuộc tính lưu biến, có thể tạo ra và giải quyết một vấn đề giống nhau.
Việc cân bằng các thuộc tính lưu hoá và dòng chảy
Đây là yếu tố then chốt để đạt được chất lượng tốt nhất, Lamberti luôn sẵn sàng cung cấp các sản phẩm thích hợp cho mục đích này.
Các xu hướng công nghệ
Phản ứng của các chất phụ gia đối với việc tráng men sứ vệ sinh ngày càng thay đổi. Trước đây, yêu cầu chung là keo tụ cao để tránh nhỏ giọt và chảy nước áo. Bên cạnh đất sét trắng, một chất có khả năng hút kém, trước đây thường phổ biến hơn. Theo thời gian các kỹ thuật viên đã biết được rằng có thể giảm nhỏ giọt bằng cách kiểm soát thời gian khô và khả năng thấm của men. Hiện nay, hồ men có độ nhớt và keo tụ thấp rất phổ biến, đáp ứng tốt được yêu cầu chung này sẽ giúp tạo ra bề mặt bằng phẳng và sáng bóng, và làm cho các chu kỳ nung ngày càng ngắn hơn: không có thời gian cho men được làm phẳng trong quá trình nung.
Chất kết dính và chất điều chỉnh lưu biến
Các giải pháp đạt được mức cân bằng yêu cầu của các thuộc tính, được biến đổi theo mỗi tình huống cụ thể, sẽ được chia thành 3 nhóm: Carbocel CMC cacboxy metyl natri xenluloza bột, CMC độ nhớt cao hoặc các hỗn hợp CMC độ nhớt cao cộng với CMC độ nhớt thấp là các chất phụ gia truyền thống dùng cho hồ men, thường rất thích hợp để phun tráng men bằng tay. Các loại được chọn cho sứ vệ sinh trong phạm vi CMC tinh chế do LAMBERTI sản xuất gồm có:
| ' border=0 src='/image/images?img_id=com.vportal.portlet.vcms.model.VcmsArticle.1221.107' /> |
| |
Các loại khác luôn có sẵn khi cần.
Sau đây là một ví dụ về công thức hồ men tiêu biểu:
Các chất rắn 100
CARBOCEL MM 250 0,2
CARBOCEL MM 35 0,3
Tỷ trọng 1,77 kg/l
Gallenkamp 275
Thixotropy @ 5’ 40
Chú ý: nếu tỷ lệ CMC quá cao sẽ làm giảm khả năng thấm nước đối với lượng nước của men tráng.
TIXOLAM bột
TIXOLAMs là những sản phẩm dùng riêng cho sứ vệ sinh, mang lại hai điểm lợi chính về CMC: tính ổn định cao hơn và thời gian khô ngắn. Những đặc điểm này khiến cho TIXOLAMs trở thành những phụ gia tốt nhất, đặc biệt cho việc tráng men tự động. Sau đây là bảng các sản phẩm chính:
| ' border=0 src='/image/images?img_id=com.vportal.portlet.vcms.model.VcmsArticle.1221.108' /> |
| |
Các loại khác luôn có sẵn khi cần * 0,5% sol.
Sau đây là một số ví dụ về hình thành công thức nước áo men với Tixolam:
Các chất rắn 100
TIXOLAM CD 31 0,35
CARBOCEL MT 1010 0,10
Tỷ trọng 1,77 kg/l
Gellenkamp 275
Thixotropy @ 5’ 50
TIXOSOL là loại sản phẩm có cùng các thuận lợi như Tixolam, nhưng dưới dạng chất lỏng để dễ dàng phân tán vào men và làm đơn giản hoá quá trình. Sau đây là bảng các loại chuẩn.
Ngoài ra, Tixosol là sản phẩm tốt nhất để khôi phục lại nước hồ men thải, vì có thể chỉ cần bổ sung thêm để phục hồi độ nhớt ban đầu và thuộc tính liên kết của nước áo mà không thay đổi tỷ trọng của nó.
CMC với chất độn
CMC có độ nhớt thấp hoặc trung bình là những chất kết dính, là các tác nhân giữ nước tốt và thích hợp. Có thể xử lý tình trạng thiếu khả năng làm chậm và keo tụ bằng cách thêm một chất độn từ các sản phẩm của Tixolam như TIXOLAM CS 19, TIXOLAM MT 1010 hoặc TIXOLAM AM 04.
Chất khử keo tụ và chất phân tán
Vì CMC và TIXOLAM có đặc điểm khử keo rất tốt trên các nước áo nên không cần bất kỳ chất pha loãng nào khác.
Khi cần, REOTAN L là một loại chất lỏng làm từ chất polyacrylate natri đễ sử dụng trong nhà máy như một cấu phần của công thức men trong nước áo men dùng để hiệu chỉnh trực tiếp.
Chất bảo quản
CARBOSAN là một mặt hàng hoàn chỉnh gồm các chất bảo quản và biôxit dùng nước áo gốm sứ, dùng để bảo quản và vệ sinh các thiết bị, thùng chứa, đường ống, bơm và dụng cụ
| ' border=0 src='/image/images?img_id=com.vportal.portlet.vcms.model.VcmsArticle.1221.109' /> |
| |
Chất nhuộm màu trung gian
Tránh mắc lỗi trong sản xuất! NEOPRINT là một mặt hàng gồm các chất nhuộm màu nước đã được phân tán trước dùng cho nước áo men, rất thích hợp cho việc đánh dấu và đồng nhất nhanh các nước áo, không để lại màu thừa sau khi nung.
- NEOPRINT LB đỏ
- NEOPRINT LBS xanh lá
- NEOPRINT LBS xanh biển
- NEOPRINT LR/UC vàng
- NEOPRINT LG nâu
- NEOPRINT LB đen
Tác nhân huyền phù:
Một lượng rất nhỏ 0,02% SOSPENSIL SM, là một hỗn hợp chất lỏng điện phân, là thích hợp để tránh chất lắng rắn và tình trạng lắng cặn của hồ men có độ nhớt thấp. Tỷ lệ cao hơn sẽ gây nên tình trạng keo tụ với độ dày và giảm thời gian khô.
Chất chống sủi bọt:
Một lượng cực nhỏ 0,05 – 0,0715% DEFOMEX SLE, một thể ngũ silicon, là thích hợp để ngăn cản tình trạng tạo bọt và giảm lượng bọt hiện có.
Nguồn tin: Theo Thông tin KHCN vật liệu xây dựng, số 1/2005