Nhằm thiết lập và vận hành hệ thống quản lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, đảm bảo kiểm soát ô nhiễm, bảo vệ môi trường, cảnh quan sinh thái và sức khỏe cộng đồng, đồng thời góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội bền vững; hình thành lối sống thân thiện với môi trường, chủ động phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm và giảm thiểu tác động tiêu cực của CTRSH đối với môi trường và sức khỏe người dân, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 106/KH-UBND về quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2026 - 2030.
Nhằm thiết lập và vận hành hệ thống quản lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, đảm bảo kiểm soát ô nhiễm, bảo vệ môi trường, cảnh quan sinh thái và sức khỏe cộng đồng, đồng thời góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội bền vững; hình thành lối sống thân thiện với môi trường, chủ động phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm và giảm thiểu tác động tiêu cực của CTRSH đối với môi trường và sức khỏe người dân, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 106/KH-UBND về quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2026 - 2030.
Về quan điểm, việc thực hiện quản lý chất thải rắn sinh hoạt địa bàn tỉnh phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của chính quyền 2 cấp. Qua đó, sẽ tập trung chỉ đạo, huy động sự vào cuộc của các cấp, các ngành trong công tác quản lý CTRSH. Nâng cao nhận thức của người dân tham gia bảo vệ môi trường. Đến năm 2030, chỉ tiêu tỷ lệ CTRSH ở đô thị được thu gom đạt chỉ tiêu chung của toàn quốc, chỉ tiêu tỷ lệ CTRSH ở nông thôn được thu gom phù hợp với điều kiện của địa phương.
Mục tiêu cụ thể của Kế hoạch là phấn đấu đến năm 2030, có 95% CTRSH đô thị và 80% CTRSH nông thôn được thu gom và xử lý đảm bảo theo quy định; sử dụng phương pháp chôn lấp trực tiếp cho tối đa 5% CTRSH đô thị và 35% CTRSH nông thôn được thu gom. Đầu tư xây dựng mới cơ sở xử lý CTRSH phải đảm bảo tỷ lệ chôn lấp sau xử lý không quá 10%. 100% các bãi chôn lấp thuộc đối tượng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng phải được xử lý ô nhiễm, cải tạo đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường. Các bãi chôn lấp CTRSH tự phát, không hợp vệ sinh được cải tạo, phục hồi môi trường và đóng cửa theo lộ trình phân vùng thu gom. Triển khai phân loại CTRSH tại nguồn trên địa bàn tỉnh theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Nhà máy xử lý rác thải Chư Sê
Đến năm 2030, tỉnh Gia Lai hình thành 13 vùng (vùng được xác định theo nguyên tắc cự ly thu gom khoảng 30km và lượng CTRSH thu gom tối thiểu 20 tấn/ngày) cơ bản trong thu gom, xử lý CTRSH (lượng CTRSH đưa về các nhà máy xử lý đảm bảo phát huy tối đa hiệu quả đầu tư nhà máy/khu xử lý) và một số ô chôn lấp rác trơ. Thực hiện thu gom và xử lý tại chỗ bằng ô chôn lấp rác trơ đối với các xã vùng sâu, vùng xa, việc thu gom, vận chuyển CTRSH về vùng xử lý không hiệu quả.
Cùng với đó, tập trung nguồn lực đầu tư để hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng xử lý CTRSH phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật bảo vệ môi trường. Đến năm 2030, đầu tư công/ kêu gọi đầu tư các khu xử lý CTRSH trên địa bàn tỉnh theo định hướng phân vùng thu gom và xử lý CTRSH. Công suất các khu xử lý CTRSH đạt tối thiểu 1.390 tấn/ngày. Theo đó, đầu tư 1 nhà máy xử lý CTRSH tại xã Tây Sơn bằng công nghệ đốt tiêu hủy; kêu gọi đầu tư 4 nhà máy bằng công nghệ phù hợp; đầu tư 7 bãi chôn lấp hợp vệ sinh hoặc đốt tiêu hủy cho các cụm xã, 3 ô chôn lấp tạm trong khi chờ các nhà máy xử lý và 2 trạm trung chuyển. Ngoài ra, 25 xã (toàn địa bàn hoặc một phần các xã mới) không tổ chức thu gom về vùng xử lý sẽ đầu tư xây dựng các ô chôn lấp rác trơ.
Để đạt được các mục tiêu trên, UBND tỉnh đã đề ra các giải pháp để thực hiện như: Tăng cường năng lực về quản lý CTRSH. Định hướng vùng thu gom cho nhiều xã, phường để công tác thu gom, vận chuyển, xử lý đạt hiệu quả cao nhất. Tăng cường tuyên truyền sâu rộng thông qua phương tiện truyền thanh cấp xã hướng đến người dân trên địa bàn. Khuyến khích, hỗ trợ các cơ sở tái chế nhựa đầu tư, cải tiến công nghệ theo hướng hiện đại, sản xuất sạch. Đồng thời, đóng cửa các bãi rác không hợp vệ sinh, các bãi chôn lấp tạm cấp xã/cấp thôn và các bãi chôn lấp thuộc đối tượng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được thực hiện đồng bộ với lộ trình hình thành các Nhà máy/Bãi chôn lấp CTRSH hợp vệ sinh.
UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, cơ quan liên quan và UBND các xã, phường theo chức năng, nhiệm vụ được giao cần xác định rõ các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để tổ chức triển khai, theo dõi, kiểm tra, giám sát và đánh giá kết quả thực hiện; huy động sự tham gia tích cực, chủ động của các sở, ngành, đoàn thể, chính quyền cấp xã và người dân trong công tác quản lý CTRSH. UBND tỉnh khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân tham gia công tác thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH.