Bộ Xây dựng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Ninh do Ban Dân nguyện chuyển đến theo công văn số 386/BDN ngày 29/10/2020 với nội dung kiến nghị:“Đề nghị có cơ chế, chính sách ưu đãi về thuế, đất… đối với các Dự án xây dựng nhà ở tập thể cho công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp và khu kinh tế”.
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng đã có công văn 5793/BXD-QLN ngày 02/12/2020 trả lời như sau:
1. Việc chăm lo nhà ở cho các đối tượng chính sách xã hội nói chung, trong đó có nhà ở cho công nhân lao động luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm và đã có nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi hỗ trợ nhằm tạo điều kiện cho công nhân, người lao động có nhà ở.
Luật Nhà ở năm 2014 và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội đã có những cơ chế, chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích phát triển nhà ở xã hội dành cho công nhân lao động như miễn tiền sử dụng đất, giảm 50% thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài dự án, cho vay ưu đãi lãi suất thấp... Ngoài ra, đối với doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất công nghiệp, dịch vụ tự mua nhà ở hoặc thuê nhà ở để bố trí cho người lao động của doanh nghiệp mình ở thì chi phí mua nhà ở hoặc thuê nhà ở được tính là chi phí hợp lý trong giá thành sản xuất khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp; trường hợp tự đầu tư xây dựng nhà ở để bố trí cho người lao động của doanh nghiệp mình ở thì còn được tính chi phí xây dựng nhà ở vào giá thành sản xuất khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.
Ngoài các chính sách ưu đãi nêu trên, để tiếp tục đẩy mạnh việc phát triển nhà ở xã hội (trong đó có nhà ở cho công nhân khu công nghiệp), ngày 25/01/2017 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-TTg, chỉ đạo các bộ ngành và chính quyền địa phương tập trung triển khai các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho việc phát triển nhà ở cho công nhân, huy động các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, doanh nghiệp có sử dụng nhiều lao động và người dân tham gia đầu tư phát triển nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp.
Để phát triển nhà ở công nhân, ngày 12/5/2017 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 655/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất”. Quyết định số 655/QĐ-TTg nhằm mục tiêu từ 2017 đến năm 2018 phấn đấu hoàn thành 10 thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất; từ năm 2018-2020 hoàn thành và đưa vào sử dụng 40 thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất; đến năm 2030 phấn đấu tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất trên cả nước đều có thiết chế của công đoàn, từ đó nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho đoàn viên và công nhân lao động bằng những việc làm cụ thể và thiết thực.
Đồng thời, ngày 04/11/2020 Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 1729/QĐ-TTg về việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 655/QĐ-TTg, trong đó Thủ tướng Chính phủ giao Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp các địa phương chuẩn bị điều kiện về đất đai, quy hoạch nhằm mục tiêu, phấn đấu từ năm 2026 trở đi tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất trên cả nước đều có thiết chế công đoàn bao gồm cả nhà ở, các công trình văn hóa, thể thao, nhà trẻ, trường học, thương mại dịch vụ, công viên cây xanh.
Tại Nghị quyết số 41/NQ-CP ngày 09/4/2020 về Phiên họp thường kỳ tháng 3 năm 2020, Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung bất cập tại Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội (trong đó có nhà ở cho công nhân khu công nghiệp) để trình Chính phủ xem xét, ban hành trong quý IV năm 2020 theo trình tự thủ tục rút gọn nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội nói chung, nhà ở cho công nhân nói riêng. Hiện nay, Bộ Xây dựng đã hoàn thiện dự thảo Nghị định sau khi lấy ý kiến rộng rãi các Bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp… để gửi Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Chính phủ theo đúng kế hoạch.
2. Tại Nghị quyết số 41/NQ-CP ngày 09/4/2020, Chính phủ đã đồng ý: “cân đối thêm 1.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội theo Nghị quyết số 71/2018/QH14; bổ sung 2.000 tỷ đồng để cấp bù lãi suất cho 04 ngân hàng thương mại do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ định để thực hiện hỗ trợ cho vay nhà ở xã hội”. Ngày 14/10/2020, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 4987/BXD-QLN kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét bổ sung kế hoạch đầu tư công năm 2020 và giai đoạn 2021-2025 để thực hiện chính sách nhà ở xã hội.
3. Để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân khu công nghiệp, trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương triển khai các nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ giao tại Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 25/01/2017; phối hợp với Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam trong việc triển khai đầu tư xây dựng các thiết chế công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất (bao gồm cả nhà ở, các công trình văn hóa, thể thao, nhà trẻ, trường học, thương mại dịch vụ…) để phấn đấu đến năm 2026 tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất trên cả nước đều có thiết chế công đoàn.
Ngoài ra Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt nam, Ngân hàng Chính sách xã hội báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, sớm bố trí nguồn vốn để cấp bù lãi suất cho các Ngân hàng thương mại và bổ sung nguồn vốn cho Ngân hàng chính sách xã hội để cho vay nhà ở xã hội.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 5793/BXD-QLN.