Vô số các vũng nước, các vết loang dầu, mỡ tạo thành các dòng chảy nhầy, tím đen trên mặt đường giao thông và các khu vực thành phố nước Nga, mà dường như ít có ai là không nhận thấy. Có thể coi đó là không đáng kể, hoặc là đã quen, nhưng nguyên nhân chính gây ra tình trạng ô nhiễm trên là do các thiết bị kỹ thuật làm việc trên các công trường xây dựng. Về công trường xây dựng báo chí đã viết nhiều, đã chỉ ra những dấu vết phá hoại môi trường sinh thái. Về sự phát thải quá mức các chất khí thải vào bầu khí quyển của những động cơ không hoàn hảo của máy và thiết bị trong thi công xây dựng rất ít được bàn đến một cách nghiêm túc, cho đến nay đã đến mức báo động. Mỗi người cần phải tự nhận thức về việc bảo vệ môi trường sinh thái để có thể đưa đất nước lên ngang tầm các nước công nghiệp phát triển trên thế giới.
Chính Cựu Thế giới Châu Âu đã trở thành nơi sinh ra Luật Quốc tế TIER-3, có hiệu lực thi hành từ 01/01/2006.
Trong phần cơ bản của Luật Tier-3 đã đưa ra những nguyên tắc, tiêu chuẩn, định mức, có mối quan hệ trực tiếp trước hết tới việc sản xuất thiết bị thi công xây dựng đường. Về vấn đề này, dường như có những yêu cầu của luật rất nghiêm khắc đối với các nhà sản xuất trong Liên minh châu Âu EU và trong thế giới văn minh còn lại. Mới gần đây tạp chí International Construction Xây dựng quốc tế của Anh đã phân tích tổng quan về mối quan hệ của Luật Tier-3 với sự xuất hiện trên các thị trường xây dựng mới trên thế giới những mô hình model hiện đại hơn của thiết bị kỹ thuật thi công xây dựng đường. Việc nghiên cứu này cần phải được sự quan tâm chú ý của giới chuyên môn ở nước Nga, nhằm phục vụ cho những người sử dụng các thiết bị mới của phương Tây trong thi công xây dựng.
Cần phải nhấn mạnh rằng, hiện nay, nếu không bị phạt nặng thì hầu như tất cả không trừ công ty nào nhận thấy trách nhiệm tuân theo các yêu cầu của Luật Tier-3, mà trong đó trình bầy rất kỹ về các định mức chất thải cho phép thải các khí thải do các động cơ của thiết bị kỹ thuật xây dựng đường vào bầu khí quyển. Các thông số kỹ thuật của Tier-3 được phổ biến đối với các động cơ có công suất từ 130 đến 560 kw.
Tạp chí Xây dựng quốc tế nhấn mạnh rằng, Luật này không ép buộc, mà bất ngờ các công ty hàng đầu của phương Tây đã thành công bổ sung cho thị trường thế giới thiết bị xây dựng đường mới hoàn hảo mà đã ra đời trước đó phù hợp với các quy định và yêu cầu của Tier-3.
Như một Công ty nổi tiếng của Mỹ- Caterpillar đã sản xuất máy trộn mới kiểu rôto RM-500 với động cơ 6 xilanh Caterpillar C15 ACERT, công suất 403 kw để khôi phục lại mặt đường và các máy làm ổn định đất thuộc nhóm 27,6 tấn. Nó đã thay thế model công suất nhỏ hơn RM-350B, có động cơ 3406 CDITA công suất 373 kw, có nhược điểm là khả năng phát triển tốc độ hoạt động và vận chuyển thấp hơn so với máy mới. Đối với các nhà thầu và những người sử dụng đó là chỉ tiêu quan trọng.
Một điều thú vị là, hiện nay ở Mỹ model thiết bị trước đây cũ vẫn còn đang thịnh hành, thì ở châu Phi và châu Âu, model mới đã bắt đầu có nhu cầu sử dụng rộng rãi.
Công ty Rebaud cho rằng, sau khi chuyển sang model mới Rotostab 525 của động cơ C15, thì từ hãng cạnh tranh Caterpillar xuất hiện những cơ hội tiêu thụ thành công thiết bị kỹ thuật mới. Bên cạnh đó, động cơ C15 lại gây ô nhiễm ít nhất bầu khí quyển, phù hợp với Luật Tier-3, thiết bị mới này có khối lượng 22,6 tấn với chiều rộng hoạt động 2,5 m có một loạt ưu điểm trong công việc tái chế phục hồi áo đường ô tô và lèn chặt đất. Tốc độ quay rôto của nó cao hơn tốc độ chuyển động của chính bản thân máy, tức là bảo đảm sự chuyển dịch thận trọng hơn trên công trường xây dựng.
Công ty Panien, cũng tương tự không chịu lùi bước trong lĩnh vực sáng chế so với các đối thủ của mình. Nó đã cho ra đời một model hoàn toàn mới –Challenger 360. Cũng như Rotostab 525, nó được trang bị hệ thống điều khiển thông minh, gọi là Rota Speed Control Kiểm soát tốc độ Rota. Nó bảo đảm cho sự phân bố ổn định các hạt cốt liệu, độ đồng nhất và tốc độ không đổi của quá trình dịch chuyển.
Đối với model mới của bộ làm ổn định 24 tấn- MPH 125 của thiết bị tái chế của công ty Bomag, đã lắp đặt động cơ 8 xilanh Deutz NCD 2015 V08, công suất 440 kw. Được trang bị bộ làm mát bằng nước, nó đáp ứng các tiêu chuẩn của Tier-3. Theo thông tin của công ty này, máy này dùng để làm ổn định đất bất kỳ khi cho thêm vôi, tro bay hay xi măng, cũng như dùng để cắt phay lạnh khi cải tạo đường bị hư hỏng.
Độ sâu hoạt động của thiết bị tái chế của model này lên tới 550 mm, còn chiều rộng-2,33 m, tức là tương đương với các thiết bị mới cùng loại Rotostab 525 và Challenger 360. Theo ý kiến của công ty, hệ thống điều khiển điện tử trang bị cho máy, làm tối ưu quá trình bằng cách , khiến cho thiết bị làm việc liên tục với năng suất cao nhất và không bị quá tải.
Công ty Wirtgen đã sản xuất model mới WR2400 để phay lạnh mặt đường, có thể sử dụng để làm ổn định đất và phay lạnh. Trong quá trình làm việc ổn định đất, máy này có tầm bao quát lớn nhờ sử dụng hệ thống các cột nâng 4 ngăn. Chúng đảm bảo cho sự di chuyển nhẹ nhàng của satxi máy trên bề mặt không bằng phẳng. Trong đó, tất cả 4 cột tự động tiếp đất không bằng phẳng, giữ được độ sâu thi công không đổi và độ chính xác của các thông số. Trong việc phay nguội được kiểm soát bằng hệ thống vi xử lý của định lượng nước, nhũ tương, xi măng hay bi tum nung nóng, bảo đảm chất lượng cao cho hỗn hợp.
Một đặc điểm khác của máy này là có bộ phận HT 11 để thay thế nhanh thiết bị treo. Chiều rộng hoạt động lớn nhất-2,4 m và độ sâu-500 mm.
Wirtgen cũng sản xuất các loại cân vận tải mới đối với phay cắt lớn. Chúng có thể được nối vào hệ thống điều khiển máy và lắp đặt trên model W2000, 2100, 2200. Nhờ các cân này cho phép thay đổi tốc độ chuyển động của băng tải và góc nghiêng của nó.
| ' border=0 src='/image/images?img_id=com.vportal.portlet.vcms.model.VcmsArticle.5926.1016' /> |
| Model máy mới WH2400 của Công ty Wirtgen dùng để phay lạnh và làm ổn định đất |
Những yêu cầu được đưa ra có tính quy luật về mức các chất khí thải đã đưa vào những hiệu chỉnh nhất định vào hoạt động khoa học-kỹ thuật của các công ty chế tạo các máy rải bê tông atxphan. Nói riêng, trong các kết cấu của chúng đã có những thay đổi nhằm nâng cao mức độ tự động hóa công tác và cải thiện tiện nghi cho các nhân viên vận hành.
Thí dụ như, một công ty siêu hạng Vogele đã sản xuất 2 phiên bản mới các máy rải bê tông atxphan phổ biến nhất của mình là Super 1900-2 và Super 2100-2. Cả 2 model này đều có động cơ Deutz 142 và 182 kw, đáp ứng các định mức Tier-3, và được trang bị trạm Ergo Plus. Trong trạm này có 5 đổi mới, bảo đảm cho kiểm tra tự động độ nghiêng nhờ trợ giúp của hệ thống thăng bằng mới Niveltronic Plus. Vị trí của người lái được thiết kế có tính đến chức năng của nó và bằng cách đó, sao cho trạm điều khiển di chuyển tự do cả trong cabin buồng lái lẫn ngoài cùng với ghế ngồi của người lái, có thể trực tiếp tới được tất cả các quá trình cơ bản, được điều khiển chỉ bằng 1 lần bấm nút. Chúng được ghép thành nhóm vào trạm điều khiển phù hợp với các điều kiện lôgic của một công trường xây dựng cụ thể.
Các máy này sử dụng trong xây dựng các đường ô tô lớn, các đường đua và các công trình khác. Chúng bảo đảm rải mặt đường dày tới 300 mm với tốc đọ 25 m/phút. Chiều rộng hoạt động lớn nhất của model 1900 bằng 11 m, còn của model 2100- 13 m.
| ' border=0 src='/image/images?img_id=com.vportal.portlet.vcms.model.VcmsArticle.5926.1017' /> |
| . Máy rải bê tông atxphan mới 2100-2 của Công ty Vogele, có thể rải lớp dày 300 mm với tốc độ 256 m/phút khi chiều rộng bằng 13 m |
Công ty Ingersoll Rand cũng sản xuất máy rải bê tông atxphan mới Titan 7820, nặng 17,5 tấn, có thể bảo đảm chiều rộng rải tới 10 m, trên máy lắp động cơ Deutz 170 kw, phù hợp với các định mức của Tier-3. Trên model này lắp đặt hệ thống riêng của công ty điều khiển điện rải mặt đường EPM II. Trạm điều khiển của máy có kết cấu mới, bảo đảm cho việc kiểm tra có hiệu quả các thao tác vận hành của máy rải bê tông atxphan. Điều đó cho phép người điều khiển tập trung nhằm đạt được chất lượng rải cao nhất.
Ngoài các máy lớn, trong năm 2006 trên thị trường còn xuất hiện những máy rải bê tông atxphan mới không lớn. Như công ty Dynapac đã sản xuất 2 máy rải bê tông atxphan bánh xích mới xeri Svedala Demag- DF45CS và DF65CS có chiều rộng rải lớn nhất tương ứng bằng 3,1 và 4,4 m. Chúng phù hợp một cách lý tưởng đối với công việc như làm đường cho xe đạp và người đi bộ, mở rộng các tuyến đường và các công viên nhỏ hiện có.
Model DF45CS được trang bị phễu có sức chứa 5 tấn và có 2 phương án thanh san phẳng bê tông- thanh rung EB27-E hay thanh lèn EB 28-E.
Một model lớn hơn DF65CS lấp vào lỗ hổng giữa máy mới DF45CS và máy cũ hiện có DF85CS, có phễu bunke chứa được 10 tấn và có thể được trang bị thanh rung EB34V có nung nóng bằng gas hay thanh lèn TD34TV. Cả hai máy này có chiều rộng tới 1,7 m. Khi sử dụng thanh san TV thì bề rộng tăng lên tới 4,4 m.
Công ty Caterpillar đã sản xuất 2 máy rải bê tông atxphan mới: AP-600 bánh hơi và AP-755 bánh xích. Model AP-600 nặng 17,8 tấn có công suất động cơ 129 kw thay cho máy rải bê tông atxphan Bitelli BB 760, còn model AP-755 nặng 29 tấn có động cơ 149 kw thay cho máy Bitelli 781.
Trong cả hai loại máy đã lắp đặt động cơ 6 xi lanh các model 3056E ATAAC và 312B ATAAC tương ứng, nhưng chỉ có các model AP-755 là sử dụng môđun điều khiển điện tử ECM của công ty. Môđun này bảo đảm cho người vận hành dòng thông tin không đổi về trạng thái của động cơ trong thời gian máy hoạt động nhờ sự trợ giúp của bàn phím tinh thể lỏng trên bảng thiết bị. Các model AP-755 có chiều rộng rải bằng 2,5 – 3 m. Nhờ có các hệ thống thủy lực chiều rộng này có thể tăng tới 5,7 m và tới 9,1 m khi sử dụng các bộ phận cơ học. Model AP-600 có chiều rộng tiêu chuẩn rải bê tông bằng 2,55 m. Tuy nhiên, nó cũng có thể tăng lên tới 5 m nhờ trợ giúp của các hệ thống thủy lực và tới 7,84 m nhờ các bộ phận cơ học.
Trên thị trường đã xuất hiện nhiều máy hoạt động trong điều kiện đô thị. Đó là máy rải bê tông atxphan không lớn model PW1500 của công ty Antec của Italy. Còn công ty Marini đã chế tạo máy rải bê tông atxphan mới bánh xích MF 223 có chiều rộng rải 1,4 – 4 m.
Số máy mới để làm ổn định đất, phay đường và rải bê tông atxphan được sản xuất trong những tháng gần đây gây được ấn tượng rõ nét. Cũng không kém ngạc nhiên về số lượng máy lu lèn đường mới ra đời, thuộc chủng loại khối lượng nhẹ.
Dẫn đầu trong xu hướng này là công ty Hamm, đã mở rộng xeri máy HD gồm các lu liên kết khớp. Các lu nhẹ nhất thuộc xeri HD8 và HD 10C có khối lượng tương ứng bằng 1,5 và 1,7 tấn.
Còn công ty Dynapac đã sản xuất máy lu kích thước nhỏ mới nhất CA 134. Máy này nặng 5,5 tấn khá cơ động, phổ biến trong lĩnh vực cho thuê và đôi khi được dùng để lấp các hào đào. Công ty cũng sản xuất 2 máy lu kiểu trống không lớn CC900S khối lượng 1,6 tấn. Chiều rộng của trống bằng 900 mm.
Công ty Bomag năm 2005 đã gia nhập tập đoàn Fayat, nó đã mở rộng sản xuất xeri của 4 máy lu không lớn, cho ra đời model BW 125AD-4 nặng 3,2 tấn.
Công ty Bomag không phải là duy nhất bị mua gần đây. Thí dụ, Ammann vào cuối năm 2005 đã mua công ty Stavostroj của CH Chez và gần đây đã cho ra đời máy lu model AP240H. Máy này nặng 24 tấn bảo đảm chiều rộng đầm 2,04 m và được lắp các bánh lu bằng cao su có bộ dẫn động thủy tĩnh.
Công ty JCB của Anh cũng chào hàng một xeri mới các máy. Sau khi mua công ty Vibromax vào tháng 9/2005, JCB ngày nay cung cấp trên 60 loại thiết bị kỹ thuật để lèn chặt đất và atxphan, trong đó có các lu đầm rung kiểu trống mới.
Công ty Ingersoll Rand phấn đấu không bị tụt hậu sau các đối thủ. Mới gần đây nó đã cho ra đời 2 máy đầm lu mới kiểu trống Alexander DD95-1 và DD 85-1. Các hai máy này đều có chiều rộng làm việc 1,68 m, trên chúng lắp đặt cùng loại động cơ công suất 60 kw, trong đó loại lu thứ nhất nặng 9,65 tấn, còn thứ hai 8,75 tấn.
Như vậy là, việc đưa Luật mới Tier-3 vào áp dụng với nội dung chính về môi trường sinh thái đã có ảnh hưởng tốt tới việc chế tạo và cho ra đời những thiết bị kỹ thuật xây dựng mới có năng suất cao hơn, kinh tế hơn trong lĩnh vực thi công xây dựng đường nói riêng và trong ngành xây dựng nói chung trên thế giới.
Đinh Bá Lô
Theo Báo Xây dựng Nga N36/2006